Đề tài Bản sắc văn hóa Tây Bắc qua món Cơm Lam của người Thái ở Tây Bắc – Luận văn, đồ án, đề tài tốt nghiệp
Bạn đang đọc: Đề tài Bản sắc văn hóa Tây Bắc qua món Cơm Lam của người Thái ở Tây Bắc – Luận văn, đồ án, đề tài tốt nghiệp
34 trang |
Chia sẻ: ngtr9097
| Lượt xem : 8310
| Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang
tài liệu Đề tài Bản sắc văn hóa Tây Bắc qua món Cơm Lam của người Thái ở Tây Bắc, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỤC LỤC A. PHẦN MỞ ĐẦU 1. lý do chọn đề tài Văn hóa ẩm thực của Việt nam rất đa dạng chủng loại, phong phú qua đó nó hoàn toàn có thể biểu lộ được tính hòa đồng, phong phú, ít mỡ, đậm đà mùi vị với sự phối hợp nhiều loại gia giảm để tăng mùi vị, sức mê hoặc trong những món ăn. Việc ăn thành mâm và sử dụng đũa và đặc biệt quan trọng trong bữa ăn không hề thiếu cơm là tập quán chung của cả dân tộc bản địa Nước Ta. Nước ta với 54 dân tộc bản địa bạn bè thì ẩm thực của mỗi dân tộc thiểu số đều có những truyền thống và những đặc trưng riêng không liên quan gì đến nhau. như món thịt lợn sống trộn phèo non của những dân tộc bản địa Tây Nguyên, bánh cuốn trứng ( Cao Bằng, Thành Phố Lạng Sơn ), bánh coong phù dân tộc bản địa Tày, Lợn sữa và vịt quay móc mật, khau nhục TP Lạng Sơn, phở chua, cháo nhộng ong, phở cồn sủi, thắng cố ,. Đặc biệt là những món xôi nếp nương, cơm lam của người Thái. Những món ăn của người Thái là một sự gia công đúng mực về kỹ thuật và thẩm mỹ và nghệ thuật. Và điều đó cho thấy văn hóa ẩm thực của tộc người Thái ở Tây Bắc mang một phong vị riêng, độc lạ, không hề trộn lẫn đó là những nét ẩm thực rực rỡ của dân tộc bản địa Thái. Món ăn đặc trưng của người Thái là cơm lam ( lam là từ để chỉ tổng thể những món ăn được chế biến bằng hình thức nướng ). Người Thái có tới gần chục loại cơm lam. Loại đơn thuần nhất là đem gạo nếp cho vào ống tre ( loại tre thông thường không non, không già ), đổ nước ngâm cho gạo nở rồi đốt ống tre trên ngọn lửa. Khi cơm chín, tước vỏ tre bên ngoài lấy cơm ăn. Phức tạp hơn người Thái biết biến tấu cơm lam thuần túy bằng cách độn lạc, độn sâu măng và đặc biệt quan trọng hơn còn có loại cơm lam được đun trong ống tre có tên gọi là pngá, người ta bảo rằng đây là một loại tre đặc biệt quan trọng, cơm được đun trong loại ống tre này sẽ thơm và ngon hơn. Món cơm lam của người thái tiềm ẩn giá trị văn hóa tộc người thâm thúy, điều đó không chỉ được bộc lộ ở nguyên vật liệu, cách chế biến, nguồn gốc, mà còn biểu lộ ở cách ăn và những giá trị của nó so với đời sống tâm linh. Từ xưa đến nay những giá trị văn hóa đó vẫn còn được lưu giữ và còn nhiều điều huyền bí chưa được mày mò về món ăn độc lạ này. Chính điều đó đã làm cho cho chúng tôi có những tâm lý, những chăm sóc và quyết định hành động chọn tìm hiểu và khám phá hiểu và nghiên cứu và điều tra về món ăn độc lạ này. Đề tài chúng tôi điều tra và nghiên cứu có tên là “ Bản sắc văn hóa Tây Bắc qua món “ Cơm Lam của người thái ” ở tây bắc. 2. Mục đích của đề tài Mục đích của việc chúng tôi khám phá, điều tra và nghiên cứu đề tài này là muốn đi sâu khám phá về món ăn truyền thống lịch sử của người thái ở tây Bắc, trải qua đó chúng tôi hoàn toàn có thể tiếp cận một cách thâm thúy hơn về đời sống văn hóa của họ. Thông qua đề tài này chúng tôi sẻ đi sâu khám phá về nguồn gốc, mùi vị, nguyên vật liệu, cách chế biến, giá trị dinh dưỡng, giá trị về văn hóa tâm linh của cơm lam … Qua đó chúng tôi rút ra những đặc trưng riêng những giá trị độc riêng của món ăn truyền thống lịch sử của người Thái. Từ đó hoàn toàn có thể đưa ra 1 số ít giải pháp bảo tồn và phát huy món ăn này. Qua việc triển khai xong đề tài này, đây sẽ là một tư liệu quan trọng để những người người nghiên cứu và điều tra sau hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm, ngoài những hoàn toàn có thể bổ trợ vào kho tài liệu văn hóa dân tộc bản địa Nước Ta thêm một tri thức mới về văn hóa dân tộc bản địa. Qua việc nghiên cứu và điều tra đề tài này sẽ giúp cho những Sinh Viên ngành văn hóa học như chúng tôi hoàn toàn có thể trong bước đầu làm làm quen với việc tiếp cận và điều tra và nghiên cứu một đề tài khoa học một những đúng đắn, có khoa học và có hiệu suất cao, từ đó giúp cho chúng tôi triển khai xong hơn vốn hiểu biết và năng lực điều tra và nghiên cứu của mình. 3. Đối tượng và khoanh vùng phạm vi điều tra và nghiên cứu Đối tượng điều tra và nghiên cứu của đề tài này là tìm hiểu và khám phá về đời sống ẩm thực của dân tộc bản địa Thái ở việt nam qua món cơm Lam. Đề tài sẽ đi sâu tìm hiểu và khám phá về những đặc trưng cơ bản, những giá trị độc lạ của món cơm lam từ việc điều tra và nghiên cứu về nguồn gốc, nguyên vật liệu, kĩ thuật chế biến, cách chiêm ngưỡng và thưởng thức, cũng như cách sử dụng món cơm lam trong những nghi lễ gắn với đời sống tín ngưỡng gắn với văn hóa tộc người, với sự sống, và theo tín ngưỡng dân gian gắn với mỗi vòng đời của con người. Người Thái tin rằng, ngoài quốc tế mà mọi người đang sống quen gọi là nhân gian, còn có một quốc tế của người trời Mường Then, là nơi ở của những vị thần, tổ tiên và những linh hồn. Với pham vi trong một bài tiêu luận chúng tôi sẽ cố gắng nỗ lực đi sâu vào những yếu tố mà đề tài chúng tôi đã đạt ra, đó là tìm hiểulà “ Bản sắc văn hóa việt nam qua món “ Cơm Lam của người thái ” ở tây bắc. 4. Phương pháp điều tra và nghiên cứu Để điều tra và nghiên cứu đề tài này chúng tôi đã sữ dung và tích hợp nhiều chiêu thức : tìm kiếm, tổng quan tư liệu, sau đó triển khai nghiên cứu và phân tích, so sánh, diễn giải, nhìn nhận … 5. Ý nghĩa khoa học của đề tài Một trong những đặc trưng điển hình nổi bật của dân tộc bản địa Thái là văn hóa ẩm thực. Món ăn của dân tộc bản địa Thái biểu lộ sự tích hợp hòa giải, sự giao lưu, ḥòa quyện cùng linh khí của núi, của sông, của rừng, Văn hóa ẩm thực dân tộc Thái có một cội nguồn triết lý riêng để mãi vĩnh cửu với thời hạn. Đối với người Thái, ẩm thực là một thẩm mỹ và nghệ thuật đã trở thành nét văn hóa truyền thống, thâm thúy. Cơm lam là món ăn độc lạ không chỉ về mùi vị, mà còn ở chính cái tên gọi với tính năng vừa là danh từ vừa là tính từ. Cho tới nay, không một tài liệu nào xác lập cơm lam có từ khi nào và nguồn gốc do đâu. Tuy nhiên, địa thế căn cứ vào tên gọi của nó, tất cả chúng ta tạm bằng lòng với Tóm lại rằng đó là món ăn có nguồn gốc bởi dân tộc bản địa Thái. Hoặc chí ít, đó cũng là món ăn thông dụng nhất trong hội đồng người Thái. Cơm lam được xem như thể một món ăn truyền thống lịch sử luôn gắn liền với những bữa ăn hằng ngày, những ngày lên nương, lên rẫy, cũng như trong những liên hoan, những nghi lễ ma chay cúng bái …, Qua đề tài này tất cả chúng ta sẽ thấy rõ được đời sống văn hóa ẩm thực cũng như những phong tục gắn liền với cộng đồng bào thái từ bao đời nay mà những đề tài trước chưa đi sâu tìm hiểu và khám phá. Về mặt lý luận thì đề tài cho tất cả chúng ta thấy được những đặc trưng của món cơm lam nói riêng và đời sống văn hóa của người thái nói chung, qua đây tất cả chúng ta hoàn toàn có thể hiểu biết thêm về vốn văn hóa ẩm thực của dân tộc bản địa độc lạ như thế nào. Về mặt thực tiễn, qua việc điều tra và nghiên cứu những đặc trưng, những nét độc lạ của cơm lam, đề tài sẽ đưa ra 1 số ít giải pháp để bảo tồn và phát huy món ăn truyền thống lịch sử này. 6. lịch sử dân tộc yếu tố Người Thái còn được gọi là Tày Khao ( Thái Trắng ), Tày Đăm ( Thái Đen ), Tày Mười, Tày Thanh ( Man Thanh ), Hàng Tổng ( Tày Mường ), Pu Thay, Thổ Đà Bắc. Họ đã xuất hiện ở miền Tây Bắc Nước Ta trên 1200 năm, là con cháu người Thái di cư từ vùng đất thuộc tỉnh Vân Nam, Trung Quốc giờ đây. Người Thái là một trong những dân tộc bản địa có nền văn hóa độc lạ được nhiều nhà nghiên cứu lịch sử dân tộc, điều tra và nghiên cứu văn hóa đặc biệt quan trọng chăm sóc. Cho đến nay, việc nghiên cứu và điều tra về văn hóa người thái ở Nước Ta đã có nhiều bước tiến mới, với nhiều khu công trình, bài nghiên cứu và điều tra được công bố như : Xuân Huy ( sưu tầm và trình làng ), Văn Hóa Ẩm Thực và Món Ăn Nước Ta, bản thứ hai. Tph HCM : Nxb Trẻ, 2004. Phan kế Bình “ Việt nam phong tục ”, tái bản, NXB TP Hồ Chí Minh, 1990. Nguyễn Từ Chi, góp thêm phần điều tra và nghiên cứu văn hóa và tộc người, NXB Văn hóa – thông tin, tạp chí văn hóa văn hóa nghệ thuật và thẩm mỹ, Thành Phố Hà Nội, 1996. Đinh Gia Khánh, Văn hóa dân gian Nước Ta với sự tăng trưởng của xã hội việt nam, Nxb văn học, Thành Phố Hà Nội, 1995. Nhiều tác giả, Tìm về truyền thống dân tộc bản địa của văn hóa, Tạp chí điều tra và nghiên cứu văn hóa văn nghệ, Nxb, Thành Phố Hà Nội, 1993 … Như vậy, tương quan đến việc nghiên cứu và điều tra văn hóa đồng bào thái ở Nước Ta đã có rất nhiều những khu công trình bài viết, qua đó đã phản ánh được bộ mặt văn hóa cũng như bề dày lịch sử vẻ vang của dân tộc bản địa này. Song vẫn chưa có một chuyên khảo nào viết về những đặc trưng của ẩm thực người thái nên chú tôi đã chon đề tài này, đề tài có tên, Bản sắc văn hóa những dân tộc bản địa qua món “ Cơm Lam của người thái ” ở tây bắc. 7. Kết cấu của đề tài : Ngoài phần mở màn và phần Kết luận thì bài tiểu luận chúng tôi gồm có những phần sau : Chương 1. Giới thiệu 1 số ít khái niệm và tổng quan đôi nét về văn hóa ẩm thực Việt nam 1.1 Giới thiệu 1 số ít khái niêm 1.1.1 Khái niệm về văn hóa 1.1.2 khái niệm về văn hóa ẩm thực 1.1.3 khái niệm về truyền thống văn hóa 1.1.4 Khái niêm về truyền thống văn hóa ẩm thực 1.2 Tổng quan đôi nét về văn hóa ẩm thực việt nam 1.2.1 Đôi nét về văn hóa ẩm thực của người việt 1.2.2 Đôi nét về văn hóa ẩm thực của người thái ở tây bắc 1.2.2. 1 Giới thiệu đôi nét về tây bắc 1.2.2. 1.1 Không gian địa lý 1.2.2. 1.2 Đặc điểm địa hình 1.2.2. 1.3 Các sắc tộc và Văn hóa 1.2.2. 2 Đời sống văn hóa ẩm thực của dân tộc bản địa thái ở tây bắc Chương 2. Đặc trưng món cơm lam của người thái ở tây bắc 2.1. Cơm lam ẩm thực vùng tây bắc 2.2. Tính triết lý trong văn hóa ẩm thực của dân tộc bản địa thái 2.3. Nét độc lạ của cơm lam 2.3.1 Nguồn gốc của cơm lam 2.3.2 Nguyên liệu làm cơm lam 2.3.3 Quy trình chế biến cơm lam 2.4. Giá trị dinh dưỡng của cơm lam 2.5 Cơm lam với đời sống hàng ngày và đời sống tâm linh của người thái 2.5.1. Cơm lam với lễ cúng rẫy 2.5.2 cơm lam với lễ tết 2.5.3 Văn hóa phong tục bó vỏ ống cơm lam của dân tộc bản địa Thái 2.5.4 ý nghĩa tâm linh của cơm lam 2.5.5. Cơm lam ngày này và 1 số ít giải pháp bảo tồn, phát huy B.PHẦN NỘI DUNG Chương 1. Giới thiệu một số ít khái niệm và tổng quan đôi nét về văn hóa ẩm thực Việt nam 1.1 Giới thiệu một số ít khái niêm 1.1.1 Khái niệm về văn hóa Văn hóa là mạng lưới hệ thống hữu cơ những giá trị vật chất và niềm tin được con người phát minh sáng tạo và tích góp ra trong quy trình sinh sống, sống sót và, tăng trưởng. Văn hóa được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác trải qua quy trình xã hội hóa. Văn hóa được tái tạo và tăng trưởng trong quy trình hành vi và tương tác xã hội của con người. Văn hóa là trình độ tăng trưởng của con người và của xã hội được bộc lộ trong những kiểu và hình thức tổ chức triển khai đời sống và hành vi của con người cũng như trong giá trị vật chất và ý thức mà do con người tạo ra. 1.1.2 khái niệm về ẩm thực và văn hóa ẩm thực 1.1.2. 1 khái niệm về ẩm thực Ẩm thực là nhà hàng, là cách gọi của phương pháp chế biến món ăn, nguyên tắc phối trộn gia vị và những thói quen nhà hàng nói chung của con người. Ẩm thực bao hàm ý nghĩa khái quát nhất để chỉ tổng thể những món ăn phổ cập trong hội đồng những dân tộc thiểu số. Qua ẩm thực hoàn toàn có thể nói lên đặc trưng văn hóa của dân tộc bản địa đó, vùng đó và quốc gia đó. 1.1.2. 2 khái niệm về văn hóa ẩm thực Theo nghĩa rộng, “ Văn hóa ẩm thực ” là một phần văn hóa nằm trong toàn diện và tổng thể, phức thể những đặc trưng diện mạo về vật chất, niềm tin, tri thức, tình cảm … khắc họa 1 số ít nét cơ bản, rực rỡ của một hội đồng, mái ấm gia đình, làng xóm, vùng miền, vương quốc … Nó chi phối một phần không nhỏ trong cách tứng xử và tiếp xúc của một hội đồng, tạo nên đặc trưng của hội đồng ấy. Theo nghĩa hẹp, “ văn hóa ẩm thực ” là những tập quán và khẩu vị của con người, những ứng xử của con người trong nhà hàng siêu thị ; những tập tục kiêng kỵ trong ẩm thực ăn uống, những phương pháp chế biến bày biện trong nhà hàng siêu thị và cách chiêm ngưỡng và thưởng thức món ăn. Văn hóa ẩm thực là một bộc lộ quan trọng trong đời sống con người, nó cũng hàm chứa những ý nghĩa triết lý, là những gì Chính tạo hóa giúp con người kiếm thức ăn, nuôi sống họ lại còn cho họ nếm mùi khoái lạc với những món ăn ngon ” 1.1.3 khái niệm về truyền thống văn hóa Bản sắc văn hóa là tổng thể và toàn diện những giá trị đặc trưng thực chất của văn hóa dân tộc bản địa, được hình thành, sống sót và tăng trưởng suốt quy trình lịch sử vẻ vang lâu dài hơn của quốc gia, những giá trị đặc trưng ấy mang tính vững chắc, vĩnh cửu, trừu tượng và tiềm ẩn. Bản sắc văn hóa gồm có những sắc thái văn hóa vô cùng phong phú và đa dạng và phong phú, như thể chủ nghĩa yêu nước, tính hội đồng, ý thức cởi mở, dễ hòa hợp, thích ứng trong giao lưu văn hóạ .., trong những cư xử xã hội, tính thích ứng và hòa giải trong ứng xử với tự nhiên. Bản sắc văn hóa là giá trị đặc trưng văn hóa của một dân tộc bản địa một hội đồng, một khu vực, có khi là của vương quốc, nó hoàn toàn có thể dùng để phân biệt với văn hóa của dân tộc bản địa khác, vùng khác, vương quốc khác. 1.1.4 Khái niêm về truyền thống văn hóa ẩm thực Bản sắc văn hóa ẩm thực là cách thức ăn uống của con người, đó laf phong thái chế biến, phối hợp gia vị, nguyên liêu, và thói quen nhà hàng siêu thị, qua đó nó biểu lộ phẩm giá của con người, bộc lộ trình độ văn hóa của mỗi tộc người, ẩm thực được gọi là truyền thống văn hóa ẩm thực khi nó đạt được những giá trị về chân, thiên, mĩ. Văn hóa ẩm thực là ẩm thực ăn uống, cách thức ăn uống, phong tục nhà hàng. Đặc trưng văn hóa ẩm thực của từng địa phương, từng dân tộc bản địa truyền lại từ truyền kiếp, nó phản ánh tính cách, tình nghĩa, lối sống, triết lí nhân sinh, trình độ văn hóa của chủ thể ẩm thực, mang đậm truyền thống và tạo nên những sắc thái riêng của từng địa phương, từng dân tộc bản địa. Có thể nói văn hóa ẩm thực là những phong tục, bộc lộ nhà hàng từ rất lâu rồi để lại mang sắc thái của dân tộc bản địa đó, vương quốc đó. Nó là những dấu ấn sinh động hòa vào bức tranh văn hóa ẩm thực của dân tộc bản địa Nước Ta. 1.2 Tổng quan đôi nét về văn hóa ẩm thực việt nam 1.2.1 Đôi nét về văn hóa ẩm thực của người việt Đối với người Việt ẩm thực không chỉ là yếu tố nhà hàng siêu thị mà nó bắt mạch văn hóa và trở thành văn hóa trong đời sống niềm tin Ăn uống cũng như mặc, ở vốn là một trong những nhu yếu vật chất thiết yếu của loài người, việc nhà hàng siêu thị trở thành một thành tố toàn diện và tổng thể trong cấu trúc văn hóa – xã hội. Nó hình thành khẩu vị cá thể đến khẩu vị hội đồng, mái ấm gia đình, họ hàng, vùng miền, từ đó hình thành những nguyên tắc, nguyên tắc, quy ước về nhà hàng siêu thị. Mâm cơm của người Việt Quan niệm siêu thị nhà hàng của người Nước Ta khác với ý niệm của người phương Tây. Người phương Tây ý niệm ẩm thực ăn uống biểu lộ triết lý : Ăn để mà sống, không phải sống để để mà ăn. Chính vì thế khẩu vị của họ không biến hóa, họ có chung một khẩu vị, ăn những đồ ăn sẵn : đồ hộp, xúc xích, khẩu vị riêng thành khẩu vị chung. Nhưng với người Việt Nam quan niệm “ Có thực mới vực được đạo ”. ăn không phải để sống, ý niệm ăn sống sót trong mọi hoạt động và sinh hoạt vật chất và ý thức của con người, hay nói cách khác ăn là hoạt động giải trí sống của con người. Đặc trưng của nền văn hóa ẩm thực Nước Ta mang dấu ấn của nền văn minh thực vật. Tính thực vật nó biểu lộ ở cơ cấu tổ chức bữa ăn gồm những thành phần chính : gạo, rau quả, cá tôm, thịt. Trong đó bữa ăn gọi là bữa cơm, ăn cơm là chính “ người sống vì gạo cá bạo vì nước ”, sau đó là rau “ cơm không rau như nhà giàu chết không kèn trống ”. Do điều kiện kèm theo tự nhiên ở Nước Ta là địa hình nhiều sông suối nên người Việt thường ăn những loại động vật hoang dã nước ngọt như cá, tôm … Bữa cơm mái ấm gia đình ấm cúng Văn hóa ẩm thực Nước Ta còn mang đậm dấu ấn của văn hóa làng, được biểu lộ đơn cử ở sự cộng cảm, tính hội đồng và tình nghĩa trong nhà hàng siêu thị. Đó là triết lý đôi bạn trẻ, đôi đũa như vợ chồng “ Chồng thấp vợ cao như đôi đũa lệch so sao cho vừa ”, tục chia phần, san sẻ đồ ăn, cách chế biến món ăn đồ uống có sự pha chế hỗn hợp những thành phần để tạo nên món ăn “ Canh tôm nấu với Ruột bầu ”, tính cộng cảm như : ăn chung mâm, chấm chung bát nước chấm. Văn hóa ẩm thực Nước Ta còn bộc lộ rõ nét triết lý Phương đông, tôn vinh sự hòa hợp và cân đối âm khí và dương khí. Nó biểu lộ rõ nét ở tập quán dùng gia vị của người Nước Ta rất hòa giải và có sự ứng hợp chuẩn “ Con gà cục tác lá chanh, con lợn ủn ỉn cho tôi của hành, con chó khóc đứng khóc ngồi, bà ơi đi chợ mua tôi của giềng … ”. Việc sử dụng những món ăn đồ uống như một vị thuốc cho khung hình sự cân đối giữa con người với thiên nhiên và môi trường tự nhiên trải qua nhà hàng siêu thị, sử dụng nguyên vật liệu chế biến theo từng vùng, khí hậu và cách chiêm ngưỡng và thưởng thức theo từng thời gian và theo mùa. Ta hoàn toàn có thể thấy ẩm thực Nước Ta đã đi vào đời sống vật chất, ý thức và tâm linh, nó trở thành nét văn hóa, lối sống của người Việt, tạo ra sự truyền thống văn hóa ẩm thực Nước Ta. 1.2.2 Đôi nét về văn hóa ẩm thực của người thái ở tây bắc 1.2.2. 1 Giới thiệu đôi nét về tây bắc Vùng Tây Bắc là vùng miền núi phía Tây của miền Bắc Nước Ta, có chung đường biên giới với Lào và Trung Quốc. Vùng này có khi được gọi là Tây Bắc Bắc Bộ và là một trong 3 tiểu vùng của Bắc Bộ Nước Ta ( 2 tiểu vùng kia là Vùng Đông Bắc và Đồng bằng sông Hồng ). 1.2.2. 1.1 Không gian địa lý Không gian địa lý của vùng Tây Bắc hiện còn chưa được nhất trí. Một số quan điểm cho rằng đây là vùng phía Nam ( hữu ngạn ) sông Hồng. Một số quan điểm lại cho rằng đây là vùng phía Nam của dãy núi Hoàng Liên Sơn. 1.2.2. 1.2 Đặc điểm địa hình Địa hình Tây Bắc hiểm trở, có nhiều khối núi và dãy núi cao chạy theo hướng Tây Bắc-Đông Nam. Dãy Hoàng Liên Sơn cao đến 1500 m, dài tới 180 km, rộng 30 km, với 1 số ít đỉnh núi cao trên 3000 m. Vùng Tây Bắc có hai con sông lớn, đó là sông Đà và sông Thao ( tức sông Hồng ). Thượng nguồn của sông Mã cũng ở trên vùng đất Tây Bắc. Về mặt hành chính, vùng Tây Bắc gồm 6 tỉnh với diện tích quy hoạnh trên 5,64 triệu ha với 3,5 triệu dân. Gồm : Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Tỉnh Lào Cai, Yên Bái 1.2.2. 1.3 Các sắc tộc và Văn hóa Về cơ bản, vùng Tây Bắc là khoảng trống văn hóa của dân tộc bản địa Thái, nổi tiếng với “ điệu múa xòe ”, tiêu biểu vượt trội là điệu mua xòe hoa. Nét văn hóa độc lạ nơi đây nữa là những món xôi nếp của người thái, độc đóa nhất là có món cơm lam mang đậm hưng vị của núi rừng tây bác, ngoài người Thái là dân tộc bản địa có dân số lớn nhất vùng. Thì vùng còn khoảng chừng 20 dân tộc bản địa khác như mèo, nùng … Ai đã từng qua Tây Bắc không hề quên được hình ảnh những cô gái thái với những bộ váy áo thật tỏa nắng rực rỡ đặc trưng cho Tây Bắc. 1.2.2. 2 Đời sống văn hóa ẩm thực của dân tộc bản địa thái ở tây bắc 1.2.2. 2.1 ra mắt đôi nét về người Thái ở tây bắc Người Thái có tên tự gọi : Tay hoặc Thay, tên gọi khác : Tay Thanh, Man Thanh, Tay Mười, Tày Mường, Hàng Tổng, Tay Dọ, Thổ. Nhóm địa phương : Ngành Đen ( Tay Đăm ), Ngành trắng ( Tay Đón hoặc Khao ). Dân số : 1.040.549 người. Ngôn ngữ : Thuộc nhóm ngôn từ Tày – Thái ( ngữ hệ Thái – Ka Đai ). Lịch sử : Người Thái có cội nguồn ở vùng Khu vực Đông Nam Á lục địa, tổ tiên thời xưa của người Thái xuất hiện ở Nước Ta từ rất sớm. Hoạt động sản xuất : Người Thái sớm đi vào nghề trồng lúa nước trong mạng lưới hệ thống thủy lợi thích hợp được đúc kế như một thành ngữ – ” mương, phai, lái, lịn ” ( khơi mương, đắp đập, dẫn nước qua vật chướng ngại, đặt máng ) trên những cánh đồng thung lũng. Họ làm ruộng cấy một vụ lúa nếp, nay chuyển sang 2 vụ lúa tẻ. Họ còn làm nương để trồng thêm lúa, ngô, hoa màu, cây thực phẩm và đặc biệt quan trọng bông, cây thuốc nhuộm, dâu tằm để dệt vải. 1.2.2. 2.2 Đời sống văn hóa ẩm thực của dân tộc bản địa thái ở tây bắc Ngày nay gạo tẻ đã trở thành lương thực chính, gạo nếp vẫn được coi là lương ăn truyền thống lịch sử. Gạo nếp ngâm, bỏ vào chõ, đặt lên nhà bếp, đồ thành xôi. Trên mâm ăn không hề thiếu được món ớt giã hòa muối, tỏi, có rau thơm, mùi, lá hành … hoàn toàn có thể thêm gan gà luộc chín, ruột cá, cá nướng … gọi chung là chéo. Thịt cá ăn tươi thì làm món nộm, nhúng ( lạp, cỏi ), ướp muối, thính làm mắm ; ăn chín, thích hợp nhất phải kể đến những món chế biến từ cách nướng, lùi, đồ, sấy, sau đó mới đến canh, xào, rang, luộc … Họ ưa thức ăn có những vị : cay, chua, đắng, chát, bùi, ít dùng những món ngọt, lợ, đậm, nồng … Và ai hoàn toàn có thể quên được những món ăn chế biến từ những sản vật của núi rừng mang mùi vị đặc biệt quan trọng nhất là những món lam. Cá tẩm ướp bằng những gia vị đặc trưng của núi rừng như mắc khén, hồi, quế, được nướng trong ống tre giữ được vị ngọt đậm đà cùng mùi thơm điệu đàng. Rồi thịt bò lam, bê lam, gà hồ lô đất … Đặc biệt, có một thứ gia vị mà khi chiêm ngưỡng và thưởng thức những món ăn ở đây không hề thiếu, đó là chấm chéo, thứ gia vị có mùi thơm nồng nàn, cay hăng hắc và mặn mòi vị muối. Tưởng như thiếu gia vị này là mất đi cái hồn, cái tinh của những món ăn miền sơn cước. hay uống rượu cần, cất rượu. Người Thái hút thuốc lào bằng điếu ống tre, nứa và chạm bằng mảnh đóm tre ngâm, khô nỏ. Người Thái Trắng trước khi hút còn có lệ mời người xung quanh như trước khi ăn Được chiêm ngưỡng và thưởng thức những món ăn đặc sản nổi tiếng, tiềm ẩn tinh hoa của núi rừng và thắm đượm tình người. Không ai hoàn toàn có thể quên được cơm lam, cá suối, măng muối và một thứ gia vị rất lạ – bột chấm chéo Ai đã một lần chiêm ngưỡng và thưởng thức không khi nào quên những mùi vị núi rừng thấm đẫm, hòa trộn và thăng hoa trong ống cơm lam nhỏ xinh : nào là vị dẻo thơm của thứ nếp nương do chính tay những người dân tộc bản địa tảo tần chăm cấy, nào là vị ngọt thanh của nước từ những ống tre non mới cắt, vị béo ngầy ngậy của nước cốt dừa … Và để tăng mùi vị cho cơm lam là vị bùi bùi, mằn mặn của muối vừng giã nhỏ. Chương 2. Đặc trưng món cơm lam của người thái ở tây bắc 2.1. Cơm lam ẩm thực vùng tây bắc Những món ăn của người Thái
Source: https://dichvusuachua24h.com
Category : Du Lịch
