Thực trạng và phân biệt các hình thức hệ thống hóa pháp luật ở Việt Nam hiện nay
Có thể hiểu rằng, hệ thống hóa pháp luật là hoạt động giải trí nhằm mục đích sắp xếp, triển khai xong những quy phạm pháp luật, những văn bản quy phạm pháp luật theo một trật tự nhất định nhằm mục đích đạt được những mục tiêu đã đề ra. Điều 170 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm năm ngoái pháp luật : “ Cơ quan nhà nước trong khoanh vùng phạm vi trách nhiệm, quyền hạn của mình có nghĩa vụ và trách nhiệm thanh tra rà soát, hệ thống hóa những văn bản quy phạm pháp luật ; nếu phát hiện có lao lý trái pháp luật, xích míc, chồng chéo, hết hiệu lực thực thi hiện hành hoặc không còn tương thích với tình hình tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội thì tự mình hoặc yêu cầu với cơ quan nhà nước có thẩm quyền kịp thời đình chỉ việc thi hành, bãi bỏ, sửa đổi, bổ trợ, phát hành văn bản mới hoặc thay thế sửa chữa văn bản quy phạm pháp luật ”. Qua đó, nó đã xác lập được mục tiêu của việc phải hệ thống hóa pháp luật. Ngoài ra, việc hệ thống hóa pháp luật còn ship hàng đắc lực cho việc tuyên truyền, thông dụng, tàng trữ những văn bản quy phạm pháp luật .
 |
| Hội thảo hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật |
1. Khái quát về công tác hệ thống hóa pháp luật
Hệ thống hóa pháp luật là hoạt động giải trí nhằm mục đích kiểm soát và chấn chỉnh luật, đưa chúng vào một hệ thống nhất định. Theo lao lý của Nghị định số 34/2016 / NĐ-CP ngày 14/5/2016 của nhà nước lao lý cụ thể 1 số ít điều và giải pháp thi hành Luật phát hành văn bản quy phạm pháp luật, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật là việc tập hợp, sắp xếp những văn bản quy phạm pháp luật đã được thanh tra rà soát, xác lập còn hiệu lực hiện hành theo những tiêu chuẩn lao lý tại Nghị định này ( khoản 6 Điều 2 ). Công tác hệ thống hóa pháp luật được cho phép những cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có sự nhìn nhận tổng quát về pháp luật hiện hành, phát hiện những quan điểm không tương thích, xích míc, chồng chéo và những lỗ hổng của sự kiểm soát và điều chỉnh pháp luật, từ đó có giải pháp khắc phục, triển khai xong. Hệ thống hóa pháp luật còn góp thêm phần nâng cao ý thức pháp luật, triển khai nghiêm chỉnh pháp luật cho mọi những tầng lớp nhân dân, đặc biệt quan trọng so với hoạt động giải trí bảo vệ pháp luật. Sự sắp xếp có trình tự và hệ thống những quy phạm pháp luật được cho phép những cơ quan có thẩm quyền và những đơn vị chức năng, cá thể thuận tiện truy cứu, tìm kiếm những quy phạm pháp luật thiết yếu, làm sáng tỏ tư tưởng của chúng và vận dụng được đúng đắn để xử lý những vấn đề đơn cử. Thực tế cho thấy nếu không có công tác làm việc hệ thống hóa pháp luật hoặc việc thực thi này còn yếu, kém hiệu suất cao thì nó không chỉ gây khó khăn vất vả cho những cơ quan bảo vệ pháp luật nói riêng, những cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nói chung và mọi những tầng lớp nhân dân trong tra cứu, tìm kiếm văn bản mà quan trọng hơn là không hề khắc phục được những sự không tương thích, xích míc, chồng chéo, thậm chí còn cả những lỗ hổng của sự kiểm soát và điều chỉnh pháp luật so với những nghành quan hệ xã hội nhất định .
Hệ thống hóa pháp luật nhằm mục đích mục tiêu : Thứ nhất, tạo ra một hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cân đối, hoàn hảo, thống nhất, trong đó vai trò của những luật đạo ngày càng có vai trò quan trọng so với sự kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ xã hội. Thứ hai, khắc phục thực trạng lỗi thời, xích míc và những lỗ hổng của hệ thống pháp luật. Thứ ba, làm cho nội dung pháp luật tương thích với những nhu yếu của đời sống, có hình thức rõ ràng, dễ hiểu, thuận tiện cho việc sử dụng .
Có hai hình thức hệ thống hóa pháp luật, đó là tập hợp hóa và pháp điển hóa .
Tập hợp hóa là hình thức tích lũy và sắp xếp những văn bản pháp quy theo từng yếu tố ( theo cơ quan phát hành, theo thời hạn phát hành, theo Lever hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý … ) thành tập luật lệ hiện hành. Các đặc trưng của hình thức hệ thống hóa này bộc lộ ở một số ít điểm cơ bản sau : ( i ) Hình thức sắp xếp này không làm biến hóa khoanh vùng phạm vi hiệu lực thực thi hiện hành của những văn bản đó. Trong tập luật lệ này, những quy phạm, những chương, điều hoặc hàng loạt văn bản pháp quy được trích dẫn hoặc đưa vào hàng loạt theo nguyên bản. ( ii ) Sự link những quy phạm được hệ thống hóa theo yếu tố không tạo nên chế định pháp lý mới mà chỉ dừng lại ở việc tập hợp hóa những văn bản theo yếu tố đó. Toàn bộ cấu trúc hình thức của mỗi quy phạm, mỗi chương, điều trong bản gốc quy phạm nào đó được đánh số thứ tự chương, điều, mục, khoản như thế nào thì ở trong tập luật lệ hiện hành vẫn giữ nguyên thứ tự đó như trong bản gốc. ( iii ) Hình thức này không làm đổi khác nội dung, không bổ trợ những lao lý mới mà chỉ nhằm mục đích vô hiệu những quy phạm đã hết hiệu lực thực thi hiện hành hoặc rõ ràng là xích míc với văn bản của cấp trên. ( iv ) Việc thực thi hệ thống hóa này hoàn toàn có thể do bất kể cá thể, tổ chức triển khai hoặc cơ quan Nhà nước triển khai. Các cá thể, tổ chức triển khai, cơ quan Nhà nước chỉ cần tập hợp, tích lũy văn bản, triển khai thanh tra rà soát, sắp xếp chúng theo yếu tố và sau đó quyết định hành động xuất bản tập hệ thống hóa pháp luật hiện hành .
Pháp điển hóa là hoạt động giải trí của những cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong đó không những tập hợp những văn bản đã có theo một trình tự nhất định, vô hiệu những quy phạm lỗi thời, xích míc mà còn chế định thêm những quy phạm mới để thay thế sửa chữa cho những quy phạm đã bị vô hiệu và khắc phục những chỗ trống được phát hiện trong quy trình tập hợp văn bản, sửa đổi những quy phạm hiện hành, nâng cao hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý của chúng … Kết quả của việc làm pháp điển là một văn bản quy phạm pháp luật sinh ra. Đó là một bộ luật tương ứng với một ngành luật nhất định hay một bản điều lệ tập hợp những quy phạm cho một nghành nghề dịch vụ nhất định, trong đó những tác dụng của nó là một văn bản pháp luật mới hoặc có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý cao hơn hoặc rộng hơn về khoanh vùng phạm vi kiểm soát và điều chỉnh, hoàn hảo hơn về kỹ thuật lập pháp hoặc đồng thời đạt được tổng thể những nhu yếu đó .
Hai hình thức hệ thống hóa pháp luật trên là những việc làm phức tạp, tỉ mỉ, yên cầu phải thực thi tương thích với những nhu yếu của kỹ thuật lập pháp. Kỹ thuật lập pháp gồm có những quy tắc, những giải pháp, giải pháp khoa học giải quyết và xử lý tư liệu quy phạm và cấu trúc, thiết kế xây dựng dự án Bất Động Sản văn bản quy phạm pháp luật .
2. Thực trạng công tác hệ thống hóa pháp luật ở nước ta
2.1. Công tác pháp điển hóa
Ở Việt Nam, pháp điển hóa không phải giờ đây mới được triển khai vì trong lịch sử dân tộc nước ta, dưới những triều đại phong kiến Việt Nam đã có những khu công trình mang đặc thù pháp điển hóa như Bộ hình thư thời nhà Lý ( 1010 ), Bộ Hình luật thư thời nhà Trần, Quốc triều hình luật thời nhà Lê, Bộ luật Gia Long thời nhà Nguyễn. Nó chứng tỏ rằng ông cha ta đã nhận thức được pháp điển hóa là một việc làm rất thiết yếu cho một vương quốc, một chính sách nhằm mục đích bảo vệ cho một nền thịnh trị ở một vương quốc. Công tác pháp điển hóa luôn được Đảng và Nhà nước chăm sóc và trên trong thực tiễn đã đạt được một số ít thành tựu nhất định bởi một trong những tiềm năng của kế hoạch lập pháp là phải làm tốt công tác làm việc pháp điển hóa. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật nước ta vẫn còn nhiều hạn chế, khiếm khuyết ; cùng một nghành có rất nhiều văn bản, do nhiều cơ quan có thẩm quyền khác nhau phát hành. Điều đó dẫn tới thực trạng nhiều lúc không biết đâu là văn bản chính và sẽ thực thi theo văn bản nào. Do đó, yên cầu tất cả chúng ta phải làm và làm tốt công tác làm việc pháp điển hóa, góp thêm phần làm cho hệ thống pháp luật được minh bạch, phân phối nhu yếu của công cuộc thiết kế xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân .
Ngày 16-4-2012, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã trải qua Pháp lệnh pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật, tạo cơ sở pháp lý nền tảng cho công tác làm việc thiết kế xây dựng Bộ pháp điển. Theo đó, pháp điển là việc cơ quan nhà nước thanh tra rà soát, tập hợp, sắp xếp những quy phạm pháp luật đang còn hiệu lực thực thi hiện hành trong những văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước ở TW phát hành để thiết kế xây dựng Bộ pháp điển. Bộ pháp điển gồm 45 chủ đề, mỗi chủ đề có một hoặc nhiều đề mục ( có với 265 đề mục thuộc 45 chủ đề ). Pháp lệnh lao lý nghĩa vụ và trách nhiệm của Bộ Tư pháp trong công tác làm việc pháp điển như sau : ( i ) Trình cơ quan có thẩm quyền phát hành hoặc phát hành theo thẩm quyền những văn bản quy phạm pháp luật về pháp điển ; ( ii ) Hướng dẫn việc triển khai pháp điển ; huấn luyện và đào tạo, tu dưỡng nhiệm vụ cho cán bộ làm công tác làm việc pháp điển ; ( iii ) Kiểm tra, đôn đốc việc triển khai pháp điển của những cơ quan thực thi pháp điển ; ( iv ) Xử lý theo thẩm quyền hoặc trình nhà nước, Thủ tướng nhà nước giải quyết và xử lý những yếu tố vướng mắc tương quan đến việc thực thi pháp điển ; ( v ) Lập Đề án kiến thiết xây dựng Bộ pháp điển trình Thủ tướng nhà nước phê duyệt ; ( vi ) Xây dựng Trang thông tin điện tử pháp điển ; duy trì tiếp tục Bộ pháp điển trên Trang thông tin điện tử pháp điển ; quản trị, phát hành lao lý về kêu gọi nguồn lực xã hội trong việc xuất bản Bộ pháp điển bằng văn bản ; ( vii ) Định kỳ hằng năm báo cáo giải trình nhà nước về công tác làm việc pháp điển .
Thực hiện trách nhiệm được giao, Bộ Tư pháp đã tham mưu trình Thủ tướng nhà nước ký, ban hành Quyết định số 1267 / QĐ-TTg ngày 29-7-2014 về việc phê duyệt Đề án thiết kế xây dựng Bộ Pháp điển, xác lập lộ trình kiến thiết xây dựng Bộ pháp điển ; xác lập những điều kiện kèm theo về thể chế, tổ chức triển khai nhân sự, kinh phí đầu tư và những điều kiện kèm theo thiết yếu khác bảo vệ quá trình, chất lượng của Bộ pháp điển theo lao lý của Pháp lệnh pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật. Bộ Pháp điển có lộ trình kiến thiết xây dựng trong 10 năm từ năm trước đến 2023 và chia thành ba quá trình : Giai đoạn 1 ( năm trước – 2017 ) triển khai xong 22 đề mục ; Giai đoạn 2 ( 2018 – 2020 ) hoàn thành xong 144 đề mục và Giai đoạn 3 ( 2021 – 2023 ) triển khai xong 99 đề mục. Hiện nay, Bộ Pháp điển điện tử đang liên tục được thiết kế xây dựng, hoàn thành xong theo lộ trình đề ra và được đăng tải công khai minh bạch trên Cổng thông tin điện tử pháp điển ( phapdien.moj.gov.vn ). Toàn bộ cá thể, tổ chức triển khai hoàn toàn có thể truy vấn, khai thác, tìm kiếm những lao lý của pháp luật trong Bộ pháp điển điện tử .
2.2. Công tác tập hợp hóa pháp luật
Để thực thi tốt công tác làm việc pháp điển hóa thì trước hết phải làm tốt công tác làm việc tập hợp hóa. Bởi lẽ tập hợp hóa không chỉ tạo cơ sở tiền đề cho công tác làm việc pháp điển hóa mà những “ tuyển tập văn bản ” theo từng ngành, nghành nghề dịch vụ kiểm soát và điều chỉnh của pháp luật này còn có ý nghĩa rất lớn giúp những cơ quan tư pháp tra cứu, tìm kiếm văn bản trong quy trình thực thi pháp luật. Tuy nhiên, cũng giống như pháp điển hóa, công tác làm việc hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật vẫn chưa được chăm sóc đúng mức, việc tra cứu, tìm kiếm văn bản vì vậy gặp rất nhiều khó khăn vất vả. Thông thường thì việc khai thác văn bản được lấy từ những nguồn khác như :
– Công báo : Đây là ấn phẩm thông tin chính thức của Nhà nước, do nhà nước thống nhất quản trị, đăng văn bản quy phạm pháp luật, điều ước quốc tế đã có hiệu lực hiện hành so với nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và những văn bản pháp luật khác theo pháp luật. Tuy nhiên, Công báo không phải là tác dụng của công tác làm việc tập hợp hóa, đó chỉ là hình thức công bố chính thức văn bản pháp luật. Hơn nữa, công văn vẫn chưa được phổ cập thoáng đãng ; công văn đa phần đăng văn bản pháp luật của Quốc hội, quản trị nước, nhà nước, những Bộ và cơ quan ngang Bộ và địa phương. Đối với văn bản của những cơ quan tư pháp thì phần đông chỉ đăng tải những văn bản liên ngành, còn văn bản của từng ngành còn hạn chế. Ngay cả trong trường hợp có đủ thì việc khai thác văn bản từ nguồn này cũng gặp khó khăn vất vả do số lượng văn bản rất lớn, của tổng thể những cơ quan ở Trung ương lại nằm rải rác ở nhiều số công văn khác nhau theo thời hạn phát hành văn bản, không ít những văn bản đã được sửa đổi hoặc hết hiệu lực hiện hành nhưng người xem thì không hề nắm được .
– Cùng với sự tăng trưởng của công nghệ thông tin, trên thị trường đang lưu hành khá nhiều loại đĩa CD về pháp luật, mỗi đĩa CD tập hợp một số lượng lớn văn bản văn bản pháp luật của những cơ quan Nhà nước ở Trung ương từ những năm 1945 đến nay. Các đĩa CD về ưu điểm là dễ khai thác, dễ tra cứu. Nhưng cạnh bên đó cũng có 1 số ít hạn chế như không phải ai cũng sử dụng máy tính, trên trong thực tiễn những đĩa CD về pháp luật còn khá nhiều lỗi ứng dụng và những lỗi ngôn từ ( dấu chấm, dấu phẩy … ) rất dễ gây ra cách hiểu và cách vận dụng khác nhau. Cũng giống như công văn, đây chỉ là hình thức tập hợp thuần túy, trong nhiều trường hợp tất cả chúng ta không dễ biết văn bản đó còn hay đã hết hiệu lực thực thi hiện hành .
– Một hình thức khác nữa là sự tập hợp hóa của những cá thể, đơn vị tự mình đứng ra tập hợp lại. Hình thức này sẽ đưa được pháp luật vào trong nhân dân nhanh hơn, thuận tiện hơn. Song ở đây cũng thể hiện khá nhiều điểm yếu kém : do một cá thể, đơn vị chức năng tạo ra sự khó hoàn toàn có thể tập hợp được hết những loại văn bản mà chỉ có những văn bản tương quan đến yếu tố nghiên cứu và điều tra của người đứng ra làm mới được tập hợp ; để làm việc làm này tốn rất nhiều công sức của con người nên chất lượng của văn bản sẽ không được bảo vệ …
3. Trước tầm quan trọng của công tác hệ thống hóa pháp luật, trong quá trình hệ thống hóa cần chú ý tới các nguyên tắc đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của các văn bản quy phạm pháp luật; không bỏ lọt văn bản trong quá trình rà soát, hệ thống hóa; đảm bảo nguyên tắc hệ thống hóa theo chuyên đề, lĩnh vực điều chỉnh của pháp luật, theo thẩm quyền ban hành và theo trình tự thời gian; đảm bảo sự phối hợp giữa các cơ quan Nhà nước trong việc hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật…Đối với công tác pháp điển nói riêng, khi thực hiện cần tuân thủ nguyên tắc gồm: (i) Không làm thay đổi nội dung của quy phạm pháp luật được pháp điển; (ii) Theo thứ bậc hiệu lực pháp lý của quy phạm pháp luật từ cao xuống thấp; (iii) Cập nhật quy phạm pháp luật mới được ban hành vào Bộ pháp điển và loại bỏ quy phạm pháp luật hết hiệu lực khỏi Bộ pháp điển và (iv) Tuân thủ thẩm quyền, trình tự, thủ tục thực hiện pháp điển
Thu Hương
( Bộ Tư pháp )
Source: https://dichvusuachua24h.com
Category : Dịch Vụ Online
