Kinh nghiệm du lịch Phú Thọ

Phú Thọ

Kinh nghiệm du lịch Phú Thọ ( Cập nhật 03/2023 )

Cùng Phượt – Phú Thọ có một vị trí trung tâm chuyển tiếp giữa miền núi phía Bắc và đồng bằng, đỉnh của tam giác Châu Thổ đồng bằng Bắc Bộ. Tự nhiên đã ban tặng cho Phú Thọ nhiều cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, là tài nguyên du lịch tự nhiên vô cùng quý báu để phát triển các loại hình du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và khám phá thiên nhiên. Đây cũng là mảnh đất cội nguồn của dân tộc có truyền thống lịch sử văn hóa gắn liền với suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Với những tiềm năng và lợi thế đó, du lịch Phú Thọ có điều kiện phát triển nhiều loại hình du lịch: du lịch tâm linh hướng về cội nguồn; du lịch di tích lịch sử văn hóa; du lịch sinh thái nghỉ dưỡng; tham quan danh lam thắng cảnh.

Bạn đang đọc: Kinh nghiệm du lịch Phú Thọ từ A-Z (Cập nhật 03/2023)

©Bản quyền hình ảnh: Trong bài viết có sử dụng một số hình ảnh được tìm kiếm thông qua công cụ Google Image của các tác giả Ta Thanh Vang, bingaophoto, bnn98qn, etalic_pham, temo mushi, Mai Phương, Thanh Phan The, superLeo, Panda Music, Tuấn Dung Pin, Huy Thiệp Đỗ, Thùy Lã, Ngocan Nguyen, Tường Cát, Lê Hạnh, Hoàng Nhật An, Thành Nam Vlog, Quân Khê, Trường Quảng, h__mcmxciii, Tuan Le, Nguyễn Xuân Tuyến, Hoàng Thái, Hải Anh, Duy Nhất, Anh Nguyen, Tiêu Hà Cường, thutrang142017, Hung Ho Bao Pham, Bui Ha Thanh, Ha Duc, Làng Sỏi, Hong Lieu Chu, Trần Thùy Linh, Hương Thu, Hải Vũ, Du Già, Nguyen Van Huong, Ngô Thành Đạo, Quang Minh, Hằng Quắt, Bếp Quê, Kiều Anh Trần, Bùi Công Tuấn, Nguyễn Hải Yến, Lương Thị Hải Yến, Hoa Hoa, Ha Nguyễn, Khánh Huyền, Anh Tuyet Do‎, thaotran.95 nhằm minh họa rõ hơn cho nội dung bài viết. Bản quyền những hình ảnh này thuộc về tác giả. Chính sách của Cùng Phượt về bản quyền hình ảnh các bạn có thể theo dõi tại đây.

Giới thiệu chung về Phú Thọ

Một góc thị xã Phú Thọ (Ảnh – bingaophoto)

Phú Thọ là vùng đất cổ, đất phát tích của dân tộc bản địa Nước Ta, nơi có bề dày truyền thống lịch sử lịch sử dân tộc và hàng nghìn năm văn hiến từ khi Vua Hùng dựng nước Văn Lang. Nằm ở TT của nền văn minh Sông Hồng, Phú Thọ là đất cội nguồn, đất của thế dựng nước và giữ nước, đất của di tích lịch sử lịch sử vẻ vang, đất của những danh thắng, của những sản vật vạn vật thiên nhiên độc lạ .
Phú Thọ là tỉnh nằm ở vị trí TT, vùng chuyển tiếp giữa miền núi phía Bắc và đồng bằng, đỉnh của tam giác châu thổ đồng bằng Bắc Bộ, nơi hợp lưu của ba con sông : Sông Thao, sông Lô, sông Đà, bảo phủ giữa hai dãy núi Tam Đảo và Ba Vì, tựa sống lưng vào vùng đồi núi san sát như bát úp phần cuối của dãy Hoàng Liên Sơn, mặt hướng ra vùng đồng bằng Bắc Bộ phì nhiêu rộng mệnh mông. Phú Thọ có nhiều cảnh sắc đang dạng được vạn vật thiên nhiên ban tặng tạo ra sự một vị trí đắc địa : sơn chầu, thủy tụ. Phú Thọ có nhiều danh lam thắng cảnh như : Ngã ba Bạch Hạc, Ao Giời Suối Tiên, Đầm Ao Châu, Đầm Vân Hội, mỏ nước khoáng nóng Thanh Thủy, Vườn Quốc gia Xuân Sơn … là tài nguyên du lịch tự nhiên vô cùng quý báu để tăng trưởng những mô hình du lịch sinh thái xanh, nghỉ ngơi và tò mò .

Dù đi ngược về xuôi thì cũng nhớ ngày giỗ Tổ nhé (Ảnh – bnn98qn)

Đền Hùng – nơi thờ tự những Vua Hùng trở thành nơi thờ cúng Tổ tiên, nơi tụ hội và bộc lộ sức mạnh, ý chí đại đoàn kết của dân tộc bản địa Nước Ta thời nay. Trên mảnh đất này còn lưu giữ 1.372 di tích lịch sử lịch sử dân tộc văn hóa truyền thống, trong đó có 01 di tích lịch sử vương quốc đặc biệt quan trọng, 73 di tích lịch sử vương quốc, 219 di tích lịch sử cấp tỉnh và hàng trăm liên hoan dân gian rực rỡ như liên hoan đền Hùng, tiệc tùng đền Mẫu Âu Cơ, liên hoan Trò Trám, liên hoan rước Chúa Gái, lễ rước kiệu Hùng Lô, hội Phết Hiền Quan … cùng những làn điệu dân ca Xoan, Ghẹo. Trong đó, Hát Xoan đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa truyền thống phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp ; Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ là văn hóa truyền thống phi vật thể đại diện thay mặt của quả đât là nguồn di sản văn hóa truyền thống vô giá mang đậm truyền thống văn hóa truyền thống nguồn cội và đó chính là nguồn tài nguyên du lịch nhân văn độc lạ tạo nên sức mê hoặc lớn so với hành khách thập phương .
Với những điểm đến tâm linh mê hoặc : Khu Di tích lịch sử dân tộc Đền Hùng, đền Mẫu Âu Cơ, đình Hùng Lô, đình Lâu Thượng, đền Lăng Sương, thành phố liên hoan Việt Trì …, những điểm đến danh lam thắng cảnh được vạn vật thiên nhiên khuyến mại ban tặng : Vườn Quốc gia Xuân Sơn với mạng lưới hệ thống rừng nguyên sinh, hang động kỳ thú và thác nước ; khu nước khoáng nóng có lợi cho sức khỏe thể chất Thanh Thủy, đầm Ao Châu, Ao Giời – suối Tiên … Phú Thọ có điều kiện kèm theo tăng trưởng nhiều mô hình du lịch : du lịch tâm linh hướng về cội nguồn, du lịch di tích lịch sử lịch sử vẻ vang văn hóa truyền thống, du lịch sinh thái xanh nghỉ ngơi, du lịch thăm quan danh lam thắng cảnh … .

Du lịch Phú Thọ vào thời gian nào?

Các bạn có thể đến du lịch Phú Thọ vào dịp Giỗ Tổ, tuy nhiên thời điểm này hàng năm sẽ rất đông (Ảnh – etalic_pham)

Địa danh nổi tiếng mà hầu hết người dân khi nhắc tới Phú Thọ đều biết chính là di tích lịch sử Đền Hùng, đây cũng là khu vực lôi cuốn khách du lịch thăm quan đa phần khi tới Phú Thọ .

• Lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương hàng năm được tổ chức vào ngày 10/3 (Âm lịch), đây là dịp phù hợp để đến Phú Thọ tham quan Đền Hùng. Tuy nhiên, một điều cần lưu ý là lượng khách du lịch đổ về đây trong những ngày Giỗ Tổ vô cùng lớn, nếu ở xa đến Phú Thọ, các bạn cần lưu ý đặt phòng trước thật sớm bởi càng sát ngày thì việc tìm phòng càng khó khăn hơn rất nhiều.
• Nếu thích khám phá du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng ở Phú Thọ, các bạn không thể bỏ qua Vườn Quốc gia Xuân Sơn. Thời điểm thích hợp để đến với Xuân Sơn là khoảng từ tháng 4-8, lúc này chưa bước vào mùa mưa bão của miền Bắc, thời tiết oi nóng nên việc vào rừng khám phá sẽ rất tuyệt vời.
• Nếu muốn đến tắm thư giãn tại khu suối khoáng nóng Thanh Thủy, các bạn hãy chọn thời điểm mà thời tiết hơi se lạnh (trước khi bước sang mùa đông miền Bắc, với những đợt rét buốt). Ngâm mình trong làn khoáng nóng vào thời điểm này sẽ là một trải nghiệm thú vị.

Hướng dẫn đi tới Phú Thọ

Phương tiện cá nhân

Phú Thọ khá rộng nên tùy theo vùng những bạn định đến mà sẽ có những cung đường khác nhau. Với địa điểm Đền Hùng nằm ở ngay gần Tp Việt Trì, những bạn hoàn toàn có thể đi theo đường cao tốc TP. Hà Nội – Tỉnh Lào Cai và thoát ra ở nút giao Phù Ninh ( IC8 ), ra khỏi trạm thu phí này sẽ đến đường rẽ vào Đền Hùng ngay. Nếu muốn đến khu vực suối nước nóng Thanh Thủy, những bạn chỉ cần bám theo đường 32, qua cầu Trung Hà rẽ trái ngay đường đê rồi đi thẳng men theo sông sẽ tới được khu khoáng nóng này. Nếu đi Vườn vương quốc Xuân Sơn thì những bạn đừng rẽ vào đường đê, cứ thẳng cầu Trung Hà theo QL32 đến Tân Sơn nhé .

Phương tiện công cộng

Đường sắt

Ga Tiên Yên, Lâm Thao (Ảnh – temo mushi)

Phú Thọ nằm trên hành trình dài của tuyến đường sắt TP. Hà Nội – Tỉnh Lào Cai, tàu này dừng ở 1 số ít ga ở Phú Thọ nhưng trong đó có 2 ga chính là ga Việt Trì và Thị xã Phú Thọ .
Nếu đi Đền Hùng những bạn có 2 lựa chọn. Xuống ga Việt Trì rồi đi bộ ra đường Hùng Vương để bắt xe buýt số 19, tuyến buýt này sẽ đi ngang qua gần Đền Hùng. Xuống ga Tiên Kiên ( Lâm Thao ) rồi đi xe ôm hoặc taxi vào Đền Hùng ( từ đây vào đền Hùng còn khoảng chừng 4 km ) .
Từ ga TP.HN có 2 chuyến tàu có dừng ở ga Việt Trì là tàu YB3 và tàu SP3. Tàu YB3 xuất phát từ Thành Phố Hà Nội lúc 6 h10 và đến Việt Trì lúc 8 h20. Tàu SP3 xuất phát từ Thành Phố Hà Nội lúc 22 h và xuất hiện ở Việt Trì lúc 23 h50. Dừng ở ga Tiên Kiên chỉ có tàu YB3 lúc 8 h55 .

Đường bộ

Từ Bến xe Mỹ Đình hàng ngày có rất nhiều những tuyến xe đi tới những huyện của Phú Thọ, những bạn hoàn toàn có thể tự do lựa chọn nhà xe tương thích với lịch trình của mình. Nếu muốn đi Đền Hùng bằng xe khách, những bạn chỉ cần lựa chọn những nhà xe có lộ trình đi Thị xã Phú Thọ, những xe này sẽ đi ngang qua cửa Đền Hùng .

Xem thêm bài viết: Các tuyến xe chất lượng cao đi Phú Thọ (Cập nhật 3/2023)

Đi lại ở Phú Thọ

Để đi lại ở Phú Thọ khi đến đây bằng phương tiện đi lại công cộng, những bạn hoàn toàn có thể sử dụng xe buýt, xe ôm, taxi hoặc thuê xe máy. Tùy nhu yếu đi lại mà những bạn hoàn toàn có thể lựa chọn giải pháp tương thích .
Tuy những dịch vụ cho thuê xe máy ở Phú Thọ chưa tăng trưởng nhưng nếu thực sự bạn cần thuê, hoàn toàn có thể vận dụng một vài mẹo nho nhỏ để hoàn toàn có thể tìm được những khu vực có thuê xe máy này .

• Các cửa hàng cầm đồ: Đây là một kho các loại xe máy cũ, rất nhiều các loại xe cho các bạn lựa chọn, có thể thuê theo giờ, theo ngày và thậm chí cả thuê theo tháng.
• Các khu vực xung quanh các trường đại học, cao đẳng: Những địa điểm này thường rất hay có các cửa hàng cho thuê xe máy phục vụ cho nhóm đối tượng là sinh viên các trường này.

Xem thêm bài viết: Cửa hàng thuê xe máy ở Phú Thọ (Cập nhật 3/2023)

Lưu trú ở Phú Thọ

Phú Thọ là địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế để tăng trưởng phong phú những mô hình du lịch tuy nhiên, những cơ sở lưu trú lại chưa cung ứng tốt nhất những nhu yếu của hành khách thế cho nên để nâng cao chất lượng dịch vụ này kỳ vọng trong tương lai, mạng lưới hệ thống phục vụ hầu cần cho ngành dịch vụ du lịch tại Phú Thọ sẽ được chăm sóc góp vốn đầu tư và tăng trưởng hơn để tăng thêm lựa chọn cho hành khách .

Khách sạn nhà nghỉ ở Phú Thọ

Để phân phối nhu yếu tăng trưởng du lịch ngày một lớn, trong những năm qua, mạng lưới hệ thống những cơ sở lưu trú, những cơ sở kinh doanh thương mại du lịch dịch vụ, những khu, điểm thăm quan, đi dạo vui chơi từng ngày được góp vốn đầu tư cả về số lượng và chất lượng. Đến nay, Phú Thọ đã có 328 cơ sở lưu trú du lịch ( trong đó có 32 khách sạn, 296 nhà nghỉ ), chất lượng những dịch vụ du lịch đang ngày được nâng lên, chuẩn bị sẵn sàng phân phối nhu yếu của hành khách đến với Phú Thọ .

Một số khách sạn tốt ở Việt Trì

KHÁCH SẠN
Khách Sạn Trường An

Địa chỉ: Băng 2 Đường Hòa Phong, Phường Dữu Lâu, Thành phố Việt Trì, Phú Thọ

Điện thoại:
094 952 47 77
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN
Khách sạn Mường Thanh Phú Thọ

Địa chỉ: Lô CC17 Đường Hùng Vương, Ph.Gia Cẩm, Thành phố Việt Trì, Phú Thọ

Điện thoại:
0210 3616 666
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN
Khách Sạn Việt Trì Garden

Địa chỉ: Nguyễn Tất Thành, Trưng Vương, Thành phố Việt Trì, Phú Thọ

Điện thoại:
0210 3555 555
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN
X2 Vibe Viet Tri Hotel

Địa chỉ: Hai Bà Trưng, Phường Tiên Cát, Thành phố Việt Trì, Phú Thọ

Điện thoại:
0210 2222 222
Xem giá phòng ưu đãi từ:

KHÁCH SẠN
Khách sạn Sài Gòn – Phú Thọ

Địa chỉ: Phường Gia Cẩm, Thành phố Việt Trì, Phú Thọ

Điện thoại:
0210 2221 999
Xem giá phòng ưu đãi từ:

Xem thêm bài viết: Hệ thống khách sạn nhà nghỉ ở Phú Thọ (Cập nhật 3/2023)

Homestay ở Phú Thọ

Sở hữu nhiều cảnh sắc vạn vật thiên nhiên cùng với truyền thống văn hóa truyền thống rực rỡ, Phú Thọ có nhiều lợi thế để tăng trưởng những mô hình du lịch, trong đó du lịch hội đồng là một trong những mô hình du lịch tương thích với thế mạnh của địa phương. Các homestay ở Phú Thọ lúc bấy giờ đa phần tập trung chuyên sâu và được tăng trưởng ở Vườn Quốc gia Xuân Sơn, đến với vùng đất này những bạn sẽ được mày mò những giá vị văn hóa truyền thống độc lạ của đồng bào người Dao và Mường đang sinh sống tại những bản Dù, Lấp, Lạng và Cỏi. Những điệu múa, lời ca, phong tục tập quán, những nghề truyền thống cuội nguồn, tiệc tùng rực rỡ vẫn được lưu giữ một cách nguyên vẹn .

Xem thêm bài viết: Homestay ở Phú Thọ (Cập nhật 3/2023)

Các địa điểm du lịch ở Phú Thọ

Việt Trì

Đền Hùng

Đền Hùng là tên gọi khái quát của Khu di tích lịch sử lịch sử vẻ vang Đền Hùng – quần thể đền chùa thờ phụng những Vua Hùng và tôn thất của nhà vua trên núi Nghĩa Lĩnh, gắn với Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng được tổ chức triển khai tại khu vực đó hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch. Hiện nay, theo những tài liệu khoa học đã công bố hầu hết đều thống nhất nền móng kiến trúc đền Hùng mở màn được thiết kế xây dựng từ thời vua Đinh Tiên Hoàng trị vì. Đến thời Hậu Lê ( thế kỷ 15 ) được thiết kế xây dựng hoàn hảo theo quy mô như hiện tại .

Xem thêm bài viết: Kinh nghiệm du lịch Đền Hùng (Cập nhật 3/2023)

Đền Quốc Tổ Lạc Long Quân

Đền Quốc tổ Lạc Long Quân được kiến thiết xây dựng tại đồi Sim, cách núi Nghĩa Lĩnh khoảng chừng 1 km, nơi có vị trí đắc địa, có thế “ sơn chầu thủy tụ ”. Đồi Sim có hình thế giống một con rùa lớn, hai bên có Thanh Long, Bạch Hổ, phía trước là hồ Hóc Trai và sông Hồng chảy xuôi về biển. Ngôi đền tọa lạc trên sống lưng rùa biểu lộ sự rất thiêng huyền diệu .
Đền chính có diện tích quy hoạnh 210 m², kiến trúc kiểu chữ đinh truyền thống cuội nguồn, nội thất bên trong bằng gỗ lim, sơn son thếp vàng, mái lợp ngói mũi hài, nền lát gạch Bát Tràng, bó vỉa đá xanh. Hậu cung đặt tượng thờ Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân hình dáng uy nghiêm. Tượng được đúc bằng đồng, nặng 1,5 tấn, cao 1,98 m ở tư thế ngồi trên ngai, đặt trên bệ đá chạm khắc hoa văn theo mô típ văn hóa truyền thống Đông Sơn. Hai bên là tượng Lạc hầu và Lạc tướng ở tư thế đứng có chiều cao 1,80 m, mỗi pho nặng 0,5 tấn .
Cổng đền ( nghi môn ) cũng được thiết kế xây dựng theo kiểu truyền thống cuội nguồn, gồm có 4 cột, cổng chính rộng 4,2 m, cổng phụ rộng khoảng chừng 2 m. Cổng được thiết kế xây dựng bằng bê tông cốt thép, phía ngoài ốp đá xanh chạm họa tiết hoa văn 4 mặt. Phía trước nghi môn là cổng hình tượng cũng có cấu trúc cột bê tông cốt thép ốp đá và chạm khắc. Hai bên sân đền là nhà tả vu, hữu vu thiết kế xây dựng 5 gian, khung gỗ lim, lợp ngói mũi hài. Hai trụ biểu đối xứng nhau cũng bằng bê tông cốt thép, phía ngoài ốp đá xanh. Đền thờ Quốc Tổ Lạc Long Quân được Nhà nước góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng đồng điệu những khuôn khổ khu công trình kiến trúc, những họa tiết trang trí được mô phỏng theo hoa văn trên trống đồng Đông Sơn được cách điệu như : Hình ảnh người giã gạo, hình ảnh chim lạc … biểu lộ sinh động, độc lạ mang nét kiến trúc đặc trưng riêng của ngôi đền tôn thêm sự uy nghiêm, rất linh .

Bảo tàng Hùng Vương

Nằm trên đường Trần Phú, bên bờ hồ khu vui chơi giải trí công viên Văn Lang – TT của thành phố Việt Trì – Bảo tàng Hùng Vương được ví như một “ cuốn sử bằng hiện vật ” lôi cuốn phần đông hành khách thập phương đến du lịch thăm quan, tìm hiểu và khám phá và tò mò những giá trị độc lạ, riêng có về lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống của vùng đất Tổ cội nguồn .
Bảo tàng Hùng Vương được đặt ở vị trí TT của kinh đô Văn Lang xưa bởi vậy nó mang trong mình cả một kho tàng lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống đồ sộ với hơn 12.000 hiện vật gốc. Trong số đó Bảo tàng lựa chọn 2000 hiện vật đẹp, độc lạ mang giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống, thẩm mỹ và nghệ thuật cao để tọa lạc trong khoảng trống tọa lạc của mình với 3 nội dung chính : tọa lạc cố định và thắt chặt ; tọa lạc chuyên đề và tọa lạc ngoài trời. Trong đó quan trọng nhất là phần tọa lạc cố định và thắt chặt được phong cách thiết kế tân tiến phối hợp hài hòa giữa mạng lưới hệ thống hiện vật gốc với 49 cụm mỹ thuật trải dài theo 5 chủ đề ( Thiên nhiên, con người Phú Thọ ; Phú Thọ thời kỳ tiền sử và sơ sử ; Phú Thọ trong thời kỳ Bắc thuộc và thiết kế xây dựng vương quốc phong kiến tự chủ ; Lịch sử chống ngoại xâm của nhân dân Phú Thọ ; Phú Thọ trong công cuộc thay đổi ) giúp người xem có được cái nhìn tổng lực nhất về lịch sử vẻ vang hình thành, tăng trưởng của tỉnh Phú Thọ từ thời Hùng Vương dựng nước cho đến thời nay và những nét đặc trưng về văn hóa truyền thống vật chất và ý thức của dân cư vùng Đất Tổ .

Khu du lịch Bạch Hạc – Bến Gót

P. Bạch Hạc, phường Bến Gót nằm ở phía Nam thành phố Việt Trì, cửa ngõ nối tiếp giữa Phú Thọ và những tỉnh miền núi phía Tây Bắc với Hà Nội Thủ Đô TP. Hà Nội và những tỉnh đồng bằng Bắc Bộ .
Bến Gót ngày này thuộc phủ Tam Đới xưa, còn sống sót rất nhiều di tích lịch sử lịch sử dân tộc văn hóa truyền thống, những truyền thuyết thần thoại, chuyện kể về quy trình dựng nước và giữ nước của ông cha ta như : “ Hoa Long Thiền Tự ” xưa ở bến sông Thông, cạnh chùa có một tảng đá ven sông, trên mặt còn hằn vết gót chân. Tương truyền, đây là nơi Lạc Long Quân lập đàn tế trời và đã được tiên ông từ trên trời xuống, ngồi trên tảng đá này, đặt tên, phân định bạn bè cho một trăm người con do Âu Cơ sinh ra, sau nơi đây kinh doanh kinh doanh thương mại sầm uất, trên bến dưới thuyền mới có tên là Bến Gót, Đình Bạch Hạc còn có tên là đình thôn Việt Trì là nơi thờ những vua Hùng, Đền Lang Đài là nơi hai chàng Sơn Tinh và Thủy Tinh đấu võ, Miếu Hà Thần là nơi thờ thần Sông đã có công giúp vua Trần Minh Tông đánh Man Đà Giang dẹp yên bờ cõi, Đền Bạch Hạc là nơi thờ thổ lệnh có tên húy là Trần Lan và em là Thạch Khanh tên húy là Trần Bảo có phép thuật thần y, chữa được bách bệnh cho nhân dân, sau hóa thần ở Tam Thanh Quán bên bờ sông Bạch Hạc, được phong làm thần thiêng ở ngã ba sông Hạc … .. Ngoài ra trên mảnh đất này còn sống sót rất nhiều sự tích ly kỳ, nhiều tiệc tùng truyền thống lịch sử rực rỡ như : Hội bơi chải, Hội giã bánh dầy, … nói lên sự hình thành tên làng, tên xóm, tên sông, những nét hoạt động và sinh hoạt văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn của của nhân dân ta gắn liền với nền văn minh sông Hồng và nền văn minh lúa nước .
Với diện tích quy hoạnh 100 ha, khu Du lịch Bến Gót được chia thành 2 phần ở bờ Bắc và bờ Nam sông Lô, trong đó phần chủ quyền lãnh thổ phía Bắc ( thuộc phường Bến Gót ) là đa phần. Khu du lịch có đặc trưng nổi bật của vùng trung du Bắc Bộ, với địa hình nhấp nhô, phần đất phía Bắc có vị thế như một bán đảo quay về hướng Đông Nam, tạo nên hình ảnh về bến nước, dòng sông. Đặc biệt là sự kết nối hài hòa giữa đồi núi, cây cối, sông nước tạo nên cảnh sắc sơn thủy hữu tình, thích hợp để kiến thiết xây dựng khu du lịch nghỉ ngơi, thư giãn giải trí, vọng cảnh. Khu du lịch Bến Gót gồm có những thành phần đa phần như : đi dạo vui chơi, thể thao, nhà vườn, cắm trại, khách sạn, nhà nghỉ, câu cá, trại sáng tác, lầu bình thơ, … được tổ chức triển khai tạo thành trục chủ yếu đi từ cổng chính đến khu lầu tưởng niệm và vọng cảnh phía bờ sông, kết thúc là Lầu Bạch Hạc .
Lầu Bạch Hạc được thiết kế xây dựng theo hướng vươn cao vừa tượng trưng cho đàn tế trời vừa là nơi hành khách hoàn toàn có thể ngắm cảnh xa xa, dưới tầng lầu có bia tưởng niệm 100 người con của Lạc Long Quân – Âu Cơ, giúp cho hành khách hiểu rõ hơn nguồn gốc của đại gia đình những dân tộc bản địa Nước Ta. Bên cạnh Lầu Bạch Hạc được tái dựng tảng đá lưu vết chân và hình dáng tiên ông phân định ngôi thứ, khởi đầu cho sự hưng thịnh, đoàn kết, yêu quý, đùm bọc của đại gia đình những dân tộc bản địa Nước Ta. Phần đất phía Nam đa phần dành cho những di tích lịch sử lịch sử dân tộc và thể thao nước truyền thống cuội nguồn, một phần dành cho những nhà nghỉ nhỏ dưới dạng vườn nông thôn, vườn sinh thái xanh …

Thiên cổ miếu

Nằm trong địa phận của kinh đô Văn Lang xưa, đền Thiên Cổ uy nghiêm ngự trên một quả đồi nhỏ thuộc thôn Hương Lan, xã Trưng Vương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Đây là ngôi đền thờ vợ chồng thầy giáo Vũ Thê Lang, người thầy giáo tiên phong của dân tộc bản địa đã có công dạy dỗ hai công chúa Tiên Dung – Ngọc Hoa con vua Hùng Vương thứ 18 .
Tương truyền, thầy giáo Vũ Thê Lang quê ở Mộ Trạch, Thành Phố Hải Dương cùng vợ là bà Nguyễn Thị Thục, quê ở Đông Ngàn, Kinh Bắc lên kinh đô Văn Lang dạy học từ thời Hùng Vương thứ 18. Hai người tạ thế cùng một giờ, một ngày mồng 2 tháng 2 năm Quý Dậu ( năm 228 trước Công nguyên ). Đến nay phần mộ của hai vợ chồng thầy cô vẫn còn được nhân dân giữ gìn và bảo vệ cẩn trọng ở trong ngôi đền. Trải qua hàng nghìn năm lịch sử vẻ vang, ngôi đền vẫn được người dân thôn Hương Lan, xã Trưng Vương hết lòng bảo vệ .

Đền Tam Giang – Chùa Đại Bi

Khu di tích lịch sử lịch sử dân tộc văn hóa truyền thống Quốc gia đền Tam Giang, chùa Đại Bi thuộc phường Bạch Hạc, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Ngôi đền nằm bên tả ngạn nơi hợp lưu của ba dòng sông : sông Hồng, sông Lô, sông Đà mà lâu nay nhân dân vẫn quen gọi là ngã ba Hạc. Đây là một thắng cảnh đẹp của vùng đất Tổ, lôi cuốn phần đông hành khách đến du lịch thăm quan và lễ bái .
Khu di tích lịch sử lịch sử vẻ vang văn hóa truyền thống Quốc gia đền Tam Giang, chùa Đại Bi là cụm di tích lịch sử hoàn hảo, thống nhất, gồm có : đền Tam Giang, đền Mẫu, chùa Đại Bi, vết chân Thổ lệnh Cao quan Bạch Hạc Đại Vương, bến bơi chải, tượng đài Chiêu Văn Vương Tả Thánh Thái Sư Trần Nhật Duật và bức phù điêu 18 ngôi chùa tiêu biểu vượt trội của Phật Giáo Nước Ta .
Đền Tam Giang thờ nhân vật lịch sử dân tộc lịch sử một thời thời Hùng Vương dựng nước là thần Thổ Lệnh, ông là thần làng – thần sông Bạch Hạc đã có công chu du thiên hạ tìm phương thuốc quý chữa trị tật bệnh cho muôn dân, khi mất lại linh ứng giúp cho những tướng lĩnh đánh giặc ngoại xâm giữ nước. Chùa Đại Bi, ngôi chùa cổ do Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật và cháu gái là công chúa Thiên Thụy thiết kế xây dựng từ đời Trần ( năm 1328 ) đã có gần 700 năm tuổi .

Làng cổ Hùng Lô

Hùng Lô xưa là vùng đất phong phú, có lịch sử vẻ vang tăng trưởng truyền kiếp. Đình Hùng Lô là quần thể di tích lịch sử có giá trị văn hóa truyền thống, lịch sử vẻ vang điển hình nổi bật trên vùng Đất Tổ, niên đại khoảng chừng hơn 300 năm. Trải qua bao thăng trầm lịch sử vẻ vang, đình vẫn bảo tồn được nguyên vẹn giá trị kiến trúc, văn hóa truyền thống, lịch sử vẻ vang : Ngôi miếu cổ, tòa Đại đình, Long đình, nhà Tiền tế, lầu chuông, lầu trống, nhà thời thánh Phật, bệ thờ thần nông, nhà Văn chỉ và nhà Yến lão .

Đình Hùng Lô

Đình Hùng Lô, thuộc làng cổ Hùng Lô, nằm dọc ven sông Lô, cách Đền Hùng chừng 10 km về phía Đông. Đình Hùng Lô được công nhận di tích lịch sử lịch sử vẻ vang cấp vương quốc năm 1990. Tương truyền, đây là vùng đất thiêng, nơi Vua Hùng từng nghỉ chân trong một lần đi du ngoạn. Về sau, dân lập miếu thờ, đến đời Lê Hy Tông ( 1697 ), đình được kiến thiết xây dựng, hướng về núi Nghĩa Lĩnh …
Một điểm rực rỡ đáng quan tâm nữa, đình Hùng Lô rất nổi tiếng về truyền thống cuội nguồn trong liên hoan rước kiệu Đền Hùng từ xưa đến nay. Năm Mậu Ngọ ( 1918 ), đình Hùng Lô đã được thưởng “ Kỷ niệm Hùng Vương đệ nhất hội ” ; lúc bấy giờ, biển thưởng này vẫn được sang trọng và quý phái lưu giữ trong đình. Vào dịp liên hoan Đền Hùng hằng năm, đến đình Hùng Lô, hành khách sẽ được hòa mình trong lễ rước kiệu quy mô rất hoành tráng của trên 200 nam trung, đi đến đâu náo động cả một vùng đến đó. Cuộc rước sẽ đi từ đình làng đến Đền Hùng ; trở lại từ Đền Hùng, những lễ tế tại đình làng mới được thực thi, sau cuối là thụ lễ tại nhà Yến lão .

Chùa Cát Tường

Đền Tiên Cát và Chùa Cát Tường nằm bên bờ sông Hồng thuộc thành phố Anh Dũng, phường Tiên Cát, thành phố Việt Trì. Đền Tiên thờ Mẫu Thần Long Hồng Đăng Ngạn – Hoàng Hậu nước Xích Quỷ, vợ vua Kinh Dương Vương, mẹ đẻ của Vua Lạc Long Quân. Người đã sát cánh cùng chồng trong buổi đầu dựng nước, trong việc dạy dỗ nhân dân và người đã được vua Kinh Dương Vương phong làm “ Vi Cung Chính Khổn ” thưởng cho cung Tiên Cát. Khi người mất nơi đây được chuyển thành Tiên Cát lăng được nhân dân trông nom gìn giữ suốt mấy nghìn năm .

Quần thể Lộc Vừng ở Cẩm Khê

Quần thể lộc vừng được công nhận là cây di sản nằm tại Gò Thờ, xã Chương Xá, huyện Cẩm Khê. Từ xa, quần thể lộc vừng như một chậu cây cảnh khổng lồ hay một khu rừng rậm rạp. Quần thể lộc vừng này có hơn 80 cây, nằm trên một quả gò chỉ rộng chừng 500 m2, trên đầm Láng Chương, hay còn gọi là gò Vình. Rất ít tài liệu ghi chép chính xác số tuổi của quần thể lộc vừng này, nhưng nhiều người ước tính nó đã hơn 1.000 năm tuổi.

Hạ Hòa

Đầm Ao Châu

Nằm trên khu vực của thị xã ấm Thượng, xã Yên Sơn. Đầm Ao Châu có diện tích quy hoạnh mặt nước trên 300 ha nổi lên giữa một vùng đồi trung du, tạo nên 99 ngách ăn sâu vào một vùng đồi gò to lớn với diện tích quy hoạnh trên 1000 ha. Nước trong đầm luôn trong xanh và sạch, độ sâu của nước trung bình từ 8 đến 10 m, chỗ sâu nhất là 15 m. Những quả đồi đất nổi lên giữa đầm nước bát ngát được trồng những loại cây địa phương như chè, cọ đặc biệt quan trọng là những đồi vải chín đỏ vải vào mùa hè hàng năm tạo nên bức tranh sơn thủy tuyệt đẹp. Vùng núi và đồi ven hồ là những rừng cây xanh tốt tạo nên một cảnh sắc rất thơ mộng .
Đầm Ao Châu đã được quy hoạch để kiến thiết xây dựng thành một khu du lịch sinh thái xanh với mạng lưới hệ thống những khách sạn sang chảnh, những khu nghỉ ngơi với những trò đi dạo vui chơi như bơi thuyền, đua thuyền trên mặt đầm .

Đền Quốc Mẫu Âu Cơ

Đền nằm giữa một cánh đồng lúa bên dòng sông Thao thuộc xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa. Tương truyền trong số 50 người con theo mẹ Âu Cơ lên núi, người con cả dừng ở đất Phong Châu dựng kinh đô Văn Lang quản lý quốc gia truyền ngôi được 18 đời, gọi là những vua Hùng. 49 người con theo mẹ liên tục ngược thượng nguồn sông Thao, đến vùng Hiền Lương thấy sơn thủy hữu tình, đất đai xanh tươi bèn hạ trại khai hoang lập ấp, dạy cho dân làng nghề trồng lúa, nuôi tằm …
Lễ chính đền Mẫu Âu Cơ vào ngày 7-1, lê dài trong ba ngày, sau khi tế nữ xong mới đến lễ Mẫu dâng hương sớ. Trong dịp này trước sân đền và tại đình làng có nhiều game show dân gian địa phương như : cướp cờ, đánh phết, hát ghẹo, hát xoan … Đặc biệt có tục làm bánh vôi từ bột gạo nếp và nước mía là đặc sản nổi tiếng ngon nổi tiếng của vùng Hạ Hòa .

Ao Giời – Suối Tiên

Ao Giời – Suối Tiên thuộc huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ ; hai bên đường tới Ao Giời – Suối Tiên có hàng trăm đỉnh núi lớn, nhỏ có độ cao trung bình từ 500 – 600 m so với mặt biển. Với đỉnh điểm 1.200 m, núi Nả cao vượt lên sừng sững, trông thật hùng vĩ như điểm tựa của miền thượng vùng trung du to lớn, được phủ một màu xanh xum xê của những loài cây nhiệt đới gió mùa, sum sê nhau tầng tầng, lớp lớp với khá nhiều loài cây quí hiếm như đinh, lim, gụ, vàng tâm … Trong rừng còn có những bầy khỉ, nai, hoẵng, lợn rừng, cầy hương …
Suối Tiên bắt nguồn từ trên núi Nả, chảy qua những khe đá, hình thành dải lụa trắng bạc, vắt ngang sườn núi, điển hình nổi bật giữa màu xanh mềm mịn và mượt mà của núi rừng, lẫn vào màu xanh của mây trời, làm cho cảnh trí càng sinh động, kỳ ảo, cảnh tượng vừa thân mật, vừa sâu thẳm, vừa rõ ràng, vừa huyền bí thơ mộng làm xao xuyến lòng người. Với chiều dài hơn 10 km, lòng suối dày kín lớp sỏi đá và cát vàng làm cho nước suối được thanh lọc tinh khiết, trong vắt, lấp lánh lung linh ánh mặt trời phản chiếu. Đầu nguồn của con suối có Giếng Tiên, diện tích quy hoạnh chừng 40 mét vuông, sâu đến hơn 10 m. Từ đáy giếng, dòng nước phun lên mát lạnh, ngọt ngào tạo thành Suối Tiên. Suối Tiên quanh co chảy qua nhiều tầng, bậc tạo nên nhiều thác nước thẳng đứng. Suốt chiều dài con suối có tới 14 thác nước, trong đó có 1 số ít thác cao 20 m, tựa những tấm màn the trắng xóa, che những hang, hốc đá phía trong .
Dưới chân những thác nước cao là những phiến đá khổng lồ, trải qua thời hạn dài bị xói mòn, đã thành những chiếc ao nhỏ mà đáy ao là cả một phiến đá, tạo ra sự vẻ đẹp riêng có ở nơi đây. Theo thần thoại cổ xưa : “ xưa kia chỉ có Giếng Tiên, hàng ngày có những nàng tiên thường tới đây tắm mát, Ngọc Hoàng đã cho nước giếng dâng lên tạo thành những thác nước đổ xuống, lâu dần tạo thêm những ao. Ai được tắm ở Ao Giời – Suối Tiên trong 3 năm sẽ có làn da trắng mịn như ngọc, khuôn mặt sáng đẹp như trăng rằm, tâm hồn thư thái, sáng láng ” .

Đầm Vân Hội

Đầm Vân Hội có diện tích quy hoạnh trên 200 ha, độ sâu của nước từ 7 m đến 8 m, chỗ sâu nhất đạt 20 m. Đầm có mạng lưới hệ thống phân phối và thoát nước mở nên luôn giữ mực nước không thay đổi, mùa mưa và mùa cạn nước chỉ chênh lệch nhau khoảng chừng 1,3 m. Nước trong Đầm rất trong và sạch. Xung quanh Đầm có mạng lưới hệ thống núi và đồi và rừng của những xã Quân Khê ( Hạ Hòa ), xã Vân Hội, xã Việt Cường ( Văn Chấn, Yên Bái ) vây bọc tạo nên cảnh sắc thơ mộng. Trên mặt Đầm có khoảng chừng 40 hòn đảo, hòn đảo lớn nhất có diện tích quy hoạnh 10 ha, còn lại là hòn đảo nhỏ từ 0,5 đến 1 ha với những loại cây như : Cọ, chè, keo … tạo nên cảnh sắc hữu tình. Đầm Vân Hội cách Đền Mẫu Âu Cơ ( Hạ Hòa ) 1 km, cách Ao Giời – Suối Tiên 3 km. Đầm Vân Hội được quy hoạch thành khu du lịch nghỉ dưỡng – đi dạo vui chơi hạng sang .

Tân Sơn

Vườn Quốc gia Xuân Sơn

Cách TP. Hà Nội khoảng chừng 120 km, Vườn vương quốc Xuân Sơn rộng hơn 15.000 ha, đứng thứ 12 trong số 15 vườn vương quốc lớn nhất Nước Ta. Vườn được ví là “ lá phổi xanh, ” là điểm du lịch mê hoặc nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh, với độ bao trùm rừng lên tới 84 %, chất lượng những hệ sinh thái rừng không thay đổi và được bảo vệ tốt. Vườn được nhìn nhận là nơi có thiên nhiên và môi trường không khí, môi trường tự nhiên nước sạch sẽ, thoáng mát, nhiệt độ trung bình năm từ 22-23 độ C .
Đặc biệt, một ngày ở Xuân Sơn, thời tiết có nét đặc trưng của 4 mùa : buổi sáng thoáng mát của mùa Xuân, buổi trưa ấm cúng của mùa Hè, buổi chiều hiu hiu như mùa Thu, buổi tối trời se lạnh đặc trưng của mùa Đông. Đây là lợi thế của vườn trong tăng trưởng du lịch sinh thái xanh, du lịch nghỉ ngơi .
Tại đây hiện có 365 loài động vật hoang dã, trong đó có 46 loài ghi trong Sách đỏ Nước Ta và 18 loài ghi trong Sách đỏ Thế giới. Các loài đặc trưng cho hệ động vật hoang dã Tây Bắc như voọc xám, vượn chó, cầy bạc má, sóc bụng đỏ đuôi trắng, gấu, báo, … về chim có : gà lôi, gà tiền, đại bàng đất, … riêng sơn dương có nhiều nhất toàn nước. Bên cạnh đó, vườn còn có 726 loài thực vật bậc cao trong đó có 52 loài thuộc ngành quyết và ngành hạt trần. Nằm trong khu vực tiếp xúc của hai luồng thực vật Mã Lai và Hoa Nam, hệ thực vật ở Xuân Sơn có những loài re, dẻ, sồi và mộc lan chiếm lợi thế .
Ngoài ra, ở Xuân Sơn còn có những loài tiêu biểu vượt trội cho khu vực Tây Bắc như táu muối, táu lá duối, sao mặt quỷ và chò chỉ, chò vảy, nghiến, dồi, vầu đắng, kim giao ( rừng chò chỉ ở Xuân Sơn là một trong những rừng chò chỉ đẹp và giàu nhất miền Bắc ). Xuân Sơn còn là kho giống địa phương, kho cây thuốc khổng lồ, đặc biệt quan trọng là cây rau đắng mọc tự nhiên có tỷ lệ cao nhất miền Bắc .
Ngoài sức mê hoặc của hệ động thực vật phong phú và đa dạng, Xuân Sơn còn có nhiều cảnh sắc vạn vật thiên nhiên kỳ thú. Nằm trong quần thể vườn vương quốc Xuân Sơn có ba đỉnh núi cao trên 1.000 m là : núi Voi, núi Ten và núi Cẩn với hàng trăm hang động ; sông suối như suối Lấp, suối Thang ; và nhiều thác nước có độ cao trên 50 m, bao trùm hang, hốc đá, hòa quyện màu thác bạc với màu xanh của rừng già làm cho cảnh sắc vừa hùng vĩ vừa thơ mộng .
Do quy trình phong hóa, thủy hóa tạo thành Xuân Sơn có 16 hang động đá với thạch nhũ đẹp, phong phú, tạo nên muôn hình vạn trạng. Vào thăm hang động ở đây, hành khách không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của những nhũ đá rủ xuống thành muôn hình kỳ lạ. Động Tiên là một hang ngầm trong lòng núi đá cẩm thạch dài 10 km. Trong hang có đường thông gió lên thẳng đỉnh núi, làm cho không khí trong lành mát dịu. Hồ nước có nhiều loài cá lạ mê hoặc .
Bên cạnh đó, hội đồng những dân tộc bản địa nơi đây hiện vẫn giữ được truyền thống văn hóa truyền thống dân tộc bản địa của mình như phục trang, tiệc tùng, những hoạt động giải trí đời sống hoạt động và sinh hoạt hàng ngày như đan lát vật dụng bằng tay thủ công, dệt thổ cẩm, thêu, lễ cấp sắc, múa đâm đuống, múa xòe, uống rượu hoẵng, cơm lam …, những nét đẹp văn hóa truyền thống đặc trưng của vùng đất những vua Hùng. Quan trọng hơn, vườn nằm trong thế chân kiềng của tổng thể và toàn diện cảnh sắc vạn vật thiên nhiên hùng vĩ Tam Đảo – Ba Vì – Xuân Sơn. Trong trục tâm linh của truyền thuyết thần thoại lịch sử Quốc mẫu Lăng Thị Tiêu, Sơn Tinh – Thủy tinh, vua Hùng, tạo nên một Xuân Sơn kỹ vĩ và có nhiều lợi thế trong bảo tồn, tăng trưởng vững chắc tích hợp với du lịch .

Xem thêm bài viết: Kinh nghiệm đi Vườn Quốc Gia Xuân Sơn (Cập nhật 3/2023)

Bản Cỏi

Đây là ngôi làng cổ xưa nhất của người Dao Tiền, bản ở đầu cuối của Vườn Quốc gia Xuân Sơn. Do có loài gà chín cựa, một loài vật tưởng như chỉ có trong thần thoại cổ xưa Sơn Tinh Thủy Tinh mà bản Cỏi lúc bấy giờ được nhiều người biết tới. Từ một khu dân cư heo hút nằm sâu trong vùng lõi Vườn Quốc gia Xuân Sơn, nay bản Cỏi biến thành khu vực lôi cuốn được nhiều khách du lịch cũng như những thương lái đến thu mua loại gà này để tiêu thụ .

Đồi chè Long Cốc

Phú Thọ đã từ lâu nổi tiếng là đất trồng chè, với diện tích trồng chè trên 12 ngàn ha và sản lượng chè búp tươi vô cùng lớn. Ai đã từng qua vùng đồi trung du Phú Thọ khu vực các huyện Tân Sơn, Thanh Sơn sẽ không thể nào quên những đồi chè xanh mơn mởn, trông như những mâm xôi tầng tầng, lớp lớp ngút ngàn tạo nên cảnh quan thiên nhiên kỳ thú. Đồi chè Long Cốc ở Tân Sơn được xếp vào một trong những đồi chè đẹp nhất Việt Nam.

Đèo Khế

Đèo Khế là ranh giới tự nhiên giữa 2 tỉnh Phú Thọ và Yên Bái. Từ TP.HN qua địa phận xã Thu Cúc ( Phú Thọ ) đi thẳng tiếp là lên đến đèo Khế. Vượt qua đèo Khế sẽ sang tới địa phận của huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái. Trước đây, đèo Khế từng là “ nỗi sợ hãi ” so với cánh tài xế và những người đi đường đêm. Sau khi được tu sửa lại, con đường đèo dài gần 30 km không chỉ giúp giao thông vận tải thuận tiện mà còn trở thành điểm lui tới quen thuộc của dân mê phượt .

Thanh Sơn

Thác Mây

Thác Mây thuộc xã Hương Cần, nằm cách TT huyện Thanh Sơn khoảng chừng 25 km. Trên đỉnh núi Hem có một hồ nước nhỏ, nước từ đó đổ xuống sườn núi tạo thành suối Hem và nhiều tầng thác liên hoàn sau đó nhau, gọi là thác Mây. Thác Mây gồm 13 thác nước lớn nhỏ, trong đó thác cao nhất là thác Thượng với nhiều cột nước tung bọt trắng xóa. Những ngày trong xanh, hòa cùng màu xanh của núi rừng và màu xanh của trời là những dòng thác như giải lụa mềm giữa trời. Nhiều thác nước lớn nhỏ đã tạo nên những cung bậc âm thanh khác nhau, có thác nước đổ rào rào, có thác nước chảy róc rách giống như những bản nhạc của vạn vật thiên nhiên. Tới gần thác, không khí như dịu mát hẳn, độc lạ với không khí bên ngoài, hành khách hoàn toàn có thể đắm mình trong dòng nước suối trong mát sau khi mày mò bức tranh vạn vật thiên nhiên tuyệt đẹp .

Thác Mơ

Thác Mơ thuộc xã Cự Thắng, cách TT huyện 15 km. Trước đây, thác có tên gọi khác là thác Vạn Mơ nhưng lâu dần người ta gọi thác là thác Mơ. Ngay từ tên gọi của thác đã tạo cho hành khách tưởng tượng được khung cảnh mộc mạc, mà nên thơ. Đường vào thác được phủ bọc bởi màu xanh của núi rừng, những loại hoa dại hai bên đường, góp thêm phần tạo nên vẻ đẹp hoang sơ cho khung cảnh nơi đây .
Thác Mơ có đến 9 tầng khác nhau, từ xa, đã nghe tiếng thác nước đổ rì rào như lời hát của những sơn nữ. Men theo con suối nhỏ để đến chân thác, hành khách sẽ được đắm mình trong cảnh sắc vạn vật thiên nhiên còn hoang sơ của đại ngàn. Thác được vây quanh bởi những ngọn núi xanh mát, hệ động thực vật nguyên sinh đa dạng chủng loại, phong phú. Sau khi tò mò vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên, hành khách hoàn toàn có thể nghỉ ngơi tại nhà sàn, chiêm ngưỡng và thưởng thức những món ăn dân giã rực rỡ của đồng bào những dân tộc bản địa Thanh Sơn .

Suối khoáng nóng Thanh Thủy

Khu du lịch nước khoáng nóng Thanh Thủy nằm trên địa phận những xã La Phù và Bảo Yên huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ, cách thành phố Việt Trì hơn 40 km, giáp với TP. Hà Nội, nằm bên tả sông Đà, đối lập với núi Ba Vì. Khu du lịch nước khoáng nóng Thanh Thủy là khu vực đắc địa sở hữu nguồn nước khoáng nóng cùng với những cảnh sắc đẹp được coi là những tài nguyên vô giá của tự nhiên ban tặng cho Thanh Thủy để tăng trưởng du lịch nghỉ ngơi. Qua tài liệu nghiên cứu và điều tra khoa học cho thấy, nước khoáng Thanh Thủy có nhiệt độ xê dịch trong khoảng chừng từ 37 ºC – 54 ºC thuộc loại nước khoáng ấm – nóng. Trong nước khoáng có nhiều chất vi lượng như : Natri, Canxi, Magie, đặc biệt quan trọng có hàm lượng chất Radon vừa phải để tạo nên một loại nước quý và hiếm rất thích hợp cho việc tắm ngâm, phục sinh sức khỏe thể chất và chữa bệnh .

Hồ Ly (Hồ Thượng Long)

Sau khi ngăn đập, hồ Thượng Long hay còn gọi ( hồ Ly ) trở thành một trong 10 hồ có trữ lượng nước lớn nhất tỉnh, hồ có năng lực tưới cho trên 500 ha lúa và phân phối nước hoạt động và sinh hoạt cho hàng ngàn người dân ở xã Thượng Long, Nga Hoàng, Hưng Long, Phúc Khánh, Đồng Thịnh và thị trấn Yên Lập. Đập ngăn nước đã tạo nên một hồ nước xanh như viên ngọc giữa núi rừng .

Hồ Ly được tạo từ hai khe nước là khe Ly và khe Chanh. Người dân địa phương đã lấy tên khe Ly đặt tên gọi cho hồ. Hồ Ly có vẻ đẹp non nước hữu tình mà thiên nhiên ưu đãi ban tặng cho nơi đây với cảnh đẹp yên bình thu hút nhiều bạn trẻ đến tham quan, chụp hình và trải nghiệm thú vị khi khám phá văn hóa dệt thổ cẩm, thưởng thức những đặc sản của bà con dân tộc người Dao, Mường tại địa phương.

Các món ăn ngon ở Phú Thọ

Ẩm thực người Mường Phú Thọ

Cơm lam người Mường

Ẩm thực là một nét đẹp văn hóa truyền thống, là mẫu sản phẩm đặc trưng do bàn tay và khối óc của con người tạo ra. Với người Mường ở Thanh Sơn, họ đã biết cách chung sống cùng vạn vật thiên nhiên, những món ăn đơn thuần, dân dã nhưng luôn hòa giải và gắn liền với vạn vật thiên nhiên cũng như bản tính hiền lành và đôn hậu của con người xứ Mường. Cho đến nay, những giá trị văn hóa truyền thống đó vẫn được đồng bào bảo tồn và phát huy. Một trong số những món ăn nổi bật phải kể đến là cơm lam .
Để làm ra được món cơm lam ngon và có dấu ấn riêng của dân tộc bản địa mình, người Mường thường rất cầu kỳ, kỹ lưỡng trong việc chọn nguyên vật liệu. Đầu tiên phải chọn đồ đựng là một ống nứa thon dài khoảng chừng 20 – 30 cm, không to, không nhỏ, không quá dày cũng không quá mỏng dính. Vì nếu quá dày nướng sẽ rất lâu, lúc bóc sẽ rất tốn công, còn nếu quá mỏng dính sẽ dễ bị cháy. Điều đặc biệt quan trọng nứa phải là cây còn non, bà con lấy luôn nước có ở trong từng đốt ống nứa để nướng cơm, người Mường cho rằng đó là thứ tinh hoa của đất trời còn vương lại. Ống nứa tươi xanh giúp lửa không bén vào gạo và chất nhựa trong vỏ sẽ ngấm sâu vào cơm làm cho cơm có vị ngọt và mùi hương tự nhiên .
Tiếp theo là đến việc chọn gạo, đồng bào chọn loại nếp nương thơm, dẻo của vùng cao. Gạo trước khi được đem đi “ lam ” sẽ được ngâm khoảng chừng 2 – 3 tiếng, sau đó vo sạch, rắc ít muối và trộn đều rồi đổ vào ống nứa đã có sẵn nước. Khi gạo đổ vào, không nén chặt mà để cách miệng ống 5 cm để khi gạo chín nở ra sẽ vừa khít miệng ống. Nếu thấy ống nứa có ít nước, hoàn toàn có thể thêm nước xăm xắp mặt gạo. Nước này người Mường thường lấy nước trên những khe đồi, khe suối nhằm mục đích tạo nên vị ngọt mát. Sau đó, đem nút miệng ống lại bằng lá dong hoặc lá chuối. Đốt lửa dựng những ống quanh nhà bếp, hoàn toàn có thể nướng ống cơm lam bằng than củi, than tre hoặc rơm khoảng chừng một giờ, khi cơm sủi đôi lúc nhấc ra dằn mạnh ống xuống đất để gạo dồn xuống phía dưới cho hạt cơm săn chắc. Nước cạn, đặt ống nằm ngang và nướng xoay đều. Dùng ngón tay nhấn, thấy cơm mềm và có mùi thơm bốc lên là cơm đã chín. Lấy dao róc bỏ phần vỏ cháy bên ngoài. Đợi cho nguội hẳn bóc lớp vỏ còn lại sẽ để lộ ra lớp cơm vẫn được phủ bọc bởi phần vỏ lụa trắng ngà của ruột tre, nứa khiến cơm lam có một sắc tố thuần hậu .

Bánh trứng kiến người Mường

Xem thêm: Buffet là gì? Phân loại, cách ăn buffet đúng cách, lâu no mà vẫn lịch sự

Nếu như so với những người dân tộc bản địa Kinh, vào ngày mồng 3 tháng 3 âm lịch hằng năm thường tổ chức triển khai “ Tết hàn thực ” hay còn gọi Tết bánh trôi – bánh chay thì người Mường lại tổ chức triển khai ăn “ Tết thanh minh ” với món đặc sản nổi tiếng là bánh trứng kiến .
Theo ý niệm của người Mường, mỗi năm chỉ làm loại bánh này đúng một đợt vào lúc mặt trời đỏ nhất trong năm và cũng chỉ trong tháng ấy mới có loại trứng kiến mang mùi vị khác lạ nhất so với những loại kiến làm tổ trên cây khác. Người Mường cho rằng thường khởi đầu từ tháng 3 âm lịch mặt trời sẽ đỏ rực nhất, đó là lúc những tổ kiến đen trên ngọn cây luồng, cây keo, cây nứa, … trong rừng có nhiều trứng nhất, theo kinh nghiệm tay nghề của đồng bào, mặt trời càng đỏ thì trứng càng to nhanh, trứng ngon nhất khi nó to nhất thì bằng hạt gạo nương và có màu trắng hồng béo ngậy .
Để làm món bánh trứng kiến, người Mường vào rừng tìm cây nứa, cây luồng có những tổ kiến to, có nhiều trứng. Người thì chặt tổ trên cây cho rơi xuống, người thì cho tổ vào mẹt đập nhẹ cho rơi trứng ra, người thì vừa kéo mẹt đi vừa bẻ cành lá cho vào để lừa kiến bò đi chỗ khác, sau đó sàng sẩy cho sạch vỏ tổ, còn lại những quả trứng kiến chắc, mẩy. Trứng kiến sau đó được rửa sạch, phơi khô .
Những gia vị cho món bánh trứng kiến thêm thơm, ngon gồm có : Lóng chuối ( nõn chuối rừng ), rau đáu ( rau răng cưa ), rau dổi, lá kiệu cùng gạo tẻ đã được ngâm qua nước. Tất cả những nguyên vật liệu này được chộn lẫn với nhau, cho vào cối giã nhỏ, thêm gia vị ( mắm, muối, mì chính ) vừa đủ sau đó được nặn thành viên to gần bằng nắm tay, tán dẹt, cho trứng kiến vào giữa và dùng lá sung mật gói lại rồi cho vào nồi hấp hoặc đồ chín. Khi bánh đã chín, mang ra xếp vào rổ để nguội là hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng và thưởng thức mà không cần chấm thêm bất kể gia vị nào .

Bắp chuối lam sườn

Bắp chuối lam sườn là món ăn truyền thống cuội nguồn mang đậm truyền thống dân tộc bản địa Mường. Hoa chuối rừng có trên khắp những những dãy núi, cánh rừng ở Yên Lập. Khi đi rừng người Mường thường hái bắp chuối mang về để chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Để làm món bắp chuối lam sườn, bắp chuối sẽ được thái mỏng dính, ngâm với dấm, sau đó vớt ra để ráo nước và với những trộn gia vị : muối, tiêu, lá thơm và thịt sườn băm ( trước kia là thịt thú rừng băm nhỏ ) cho vào ống nứa và lam đều tay ( như lam cơm ) trên lửa nhỏ hoặc than hồng. Khi lam chín món ăn có mùi thơm đặc trưng của hoa chuối rừng vị ngọt của thịt sườn, hoàn toàn có thể ăn cùng cơm nóng hay làm dùng đồ nhắm rượu đều rất tuyệt .

Măng chua nấu thịt gà

Văn hóa nhà hàng siêu thị của người Mường hình thành từ những món đơn thuần dân dã, in đậm mùi vị núi rừng, sông suối như thịt, cá, măng, rau rừng … Trong số đó, sẽ là thiếu sót khi không nhắc tới gà nấu măng chua. Trong tiết trời lạnh của mùa đông rất thích hợp để chiêm ngưỡng và thưởng thức món măng chua nấu gà với mùi vị chua dịu nhẹ và thịt gà mềm mượt. Món măng chua nấu gà từ lâu đã nổi tiếng. Với đồng bào Mường để chiêm ngưỡng và thưởng thức món măng chua nấu thịt gà ngon thì không hề thiếu những loại rau ăn kèm như lá đu đủ, cải nương … ăn kèm thịt gà với những loại rau này sẽ tạo nên mùi vị rực rỡ vị đắng lá đu đủ phối hợp với cay của rau cải nương cùng mùi vị thơm ngon của măng chua nấu thịt gà sẽ tốt cho sức khỏe thể chất .

Thịt nộm nâu Thanh Sơn

Người Mường ở Thanh Sơn vốn sinh sống hầu hết dựa vào vạn vật thiên nhiên, gần những con sông, con suối nhỏ, chính từ sự che chở của vạn vật thiên nhiên mà trong nếp nhà sàn của đồng bào luôn sống sót nguồn thức ăn được chế biến từ nguyên vật liệu sẵn có nơi núi rừng. Bên cạnh sở trường thích nghi ăn thức ăn có vị chua như : củ kiệu muối, quả cà muối chua, rau cải muối dưa, rau sắn muối dưa cá ; vị đắng như : măng đắng ; lá, hoa, quả đu đủ ; rau đốm … thì đồng bào còn ưa dùng một loại củ rất đặc biệt quan trọng có vị chát, đó là củ nâu .
Món thịt nộm nâu được xem như món ăn “ lạ ” và đặc trưng của đồng bào Mường trên mảnh đất này. Để chế biến nên món thịt nộm nâu, tùy vào số lượng người ăn mà bà con chuẩn bị sẵn sàng nguyên vật liệu vừa đủ. Đồng bào chọn thịt lợn loại lợn rừng nuôi thả rông, làm món nộm nâu thích hợp nhất là thịt nạc mông kèm theo một chút ít thịt ba chỉ. Củ nâu có hai loại : nâu vàng và nâu đỏ, nhưng làm món thịt nộm nâu đồng bào chọn loại nâu già màu đỏ thẫm, vì nâu đỏ món ăn sẽ ngon hơn, sắc tố sẽ mê hoặc hơn .

Rau rừng đồ

Nhắc đến siêu thị nhà hàng của người Mường, thực khách thường nghĩ ngay đến những món ăn đơn thuần, dân dã mang mùi vị của núi rừng, sông suối như : món cá suối, thịt lợn rừng, măng chua … nhưng có lẽ rằng ít ai đã được chiêm ngưỡng và thưởng thức món rau rừng đồ. Với đồng bào dân tộc bản địa Mường ở vùng cao Thanh Sơn, từ những loại rau rừng bình dị, thân thiện trong vườn nhà, trên vách núi, đồng bào đã chế biến nên món rau rừng rất là độc lạ, mê hoặc mang đặc trưng riêng mà chỉ người Mường mới có .
Rau đồ đạt tiêu chuẩn yên cầu phải giữ được màu xanh của những loại rau, màu trắng của quả cà rừng, của hoa đu đủ đực và màu nâu nhạt của hoa chuối rừng. Đồng thời, phải giữ được vị chát, đắng đặc trưng của rau ngải cứu, lá đu đủ. Rau đồ hoàn toàn có thể xem như một món ăn rất truyền thống lịch sử của người Mường, đồng bào đi làm nương về cũng hoàn toàn có thể hái rau rồi làm món ăn này. Điều đặc biệt quan trọng hơn, trong những loại rau rừng đồng bào đem đồ cũng là một trong những vị thuốc vì những loại rau rừng có vị đắng, chát vốn có tính nóng và có tính năng rất tốt trong phòng chống cảm cúm, chống những loại gió độc, tăng sức đề kháng cho khung hình …. Chỉ từ những sản vật của núi rừng mà người Mường Thanh Sơn đã chế biến thành những món ăn cực kỳ mê hoặc mang mùi vị đặc biệt quan trọng .

Bánh tai Phú Thọ

Bánh tai Phú Thọ ngày hôm nay có từ thời thời xưa của làng Phú Thọ. Bánh tai có hình thù giống cái tai, là thứ bánh gạo tẻ, nhân thịt lợn, dễ làm bởi tiến trình không mấy phức tạp, dụng cụ không cầu kỳ nhưng không phải ai cũng làm được .
Bánh tai Phú Thọ đa phần là thứ ăn sáng. Ra chợ phường ( như chợ phường Hùng Vương lúc bấy giờ ) định ăn bánh tai, ta phải tìm đến bà hàng không quán, bánh đựng trong thúng ủ kín. Ngon nhất là ăn tại chỗ, kiểu dân dã. Bánh tai vừa lấy ra còn hơi nóng, lót tay bằng mảnh lá chuối hoặc cầm tay không, từ từ ăn mới thấm hết cái đặc thù và mùi vị của bánh : cảm xúc dẻo mát, giòn, bùi, ngọt, béo, thơm hòa quyện trong từng miếng .

Xôi nếp Gà Gáy

Gà gáy là tên một giống lúa nếp quý và hiếm, là đặc sản nổi tiếng nổi tiếng của huyện Yên Lập có từ rất truyền kiếp. Loại nếp này là giống lúa dài ngày, được trồng trên những ruộng bậc thang, hạt dài, mẩy, lúa chưa chín nhưng chỉ đi qua cánh đồng lúa người ta đã được đắm mình trong hương lúa non ngào ngạt đến mê người. Khi nấu, cơm thơm, dẻo, mùi vị ngon đặc trưng .
Để có một nồi xôi nếp Gà gáy ngon thì gạo phải được đãi sạch, không cần ngâm nước lâu nhưng xôi vẫn dẻo, mềm, thơm. Cho gạo vào trõ, lấy cám gạo tẩm ít nước vào rồi chát kín trõ xôi không cho nó phì hơi ra ngoài. Cứ thế đun khoảng chừng 2 tiếng thì nhấc ra. Xôi nếp “ gà gáy ” mà ăn với muối vừng do bà con dân bản trồng trên nương thì ngon tuyệt vời. Mùi muối vừng thơm nức cùng với hương thơm ngon ngọt, nồng nàn của xôi, tổng thể hòa quyện vào nhau tọa nên mọt món ăn rất đỗi thân mật, mộc mạc mà khó quên. Xôi nếp Gà gáy được dùng để mời khách quý, nấu rượu trong những ngày lễ lớn, quan trọng .

Cuốn cão làng Sỏi

Không biết món cuốn cão ở làng Sỏi ( Thạch Sơn, Lâm Thao ) có từ khi nào, ai là người tiên phong phát minh sáng tạo nên món ăn đặc biệt quan trọng ấy. Xưa kia người dân nơi đây gọi con tôm càng là con cão, cách gọi tên này thời nay vẫn còn không ít người trong làng sử dụng. Món ăn là sự tổng hợp của nguyên vật liệu, nhiều sắc tố với màu đỏ của tôm, màu xanh của rau thơm, củ kiệu, màu trắng của thịt ba chỉ luộc và bún, giò lụa, màu vàng của trứng rán … Những con tôm được lựa chọn to chừng ngón tay út, đều nhau được rang lên phải đạt độ giòn và ngả màu hơi đỏ. Củ kiệu để cả lá, nhặt bỏ rễ và đem luộc chín. Trứng rán, thịt lợn ba chỉ luộc, giò lụa và bún, toàn bộ được thái thành miếng nhỏ dài để dễ xếp và dễ cuốn với kiệu. Để có một miếng cuốn cão ngon vừa miệng, người ta xếp những loại thực phẩm đã thái sẵn mỗi loại một miếng cùng một chút ít rau mùi sau đó dùng lá của củ kiệu cuốn lại .

Nhộng tằm lá sắn

Việc trồng sắn, vừa lấy củ, vừa tận dụng lá để nuôi tằm đã đem lại nguồn thu nhập lớn cho người dân ở xã Đồng Lương, huyện Cẩm Khê … Nuôi tằm ở xã Đồng Lương vừa bán được kén, vừa bán được nhộng để làm thức ăn .

Thịt chua Thanh Sơn

Vùng đất cổ Thanh Sơn ( Phú Thọ ) được nhắc đến với văn hóa truyền thống nhà hàng siêu thị phong phú, nhiều mẫu mã mà chỉ mới nghe tên những món ăn mà ai nấy cũng đã xốn xang : “ Lạ lùng rêu đá, đậm đà thịt chua ”. Nhắc tới món thịt chua Thanh Sơn bạn sẽ nghĩ ngay đến mùi vị bùi bùi của thịt, sần sật của bì nướng hòa quyện với vị chua chua của vị thính đã lên men, vị chát ngọt của lá cây vô cùng dễ ăn giúp biến hóa khẩu vị, hoàn toàn có thể dùng làm mồi trong những bữa nhậu rất rực rỡ và thơm ngon .
Nguyên liệu để chế biến món thịt chua gồm : thịt lợn mán, thính ngô, thính đỗ, những loại gia vị như : muối, đường, tỏi, ớt, … Quy trình làm thịt chua với rất nhiều quy trình : thui cho lợn vàng đều, quay cho thịt lợn gần chín tới, những vùng thịt ngon nhất của con lợn như : thịt ba chỉ, thịt mông sấn, thịt nạc vai, nạc thăn sẽ được đem thái lát mỏng dính, ướp một chút ít muối gia vị, trộn đều với thính ngô, đỗ sao cho bột thính bám thật đều trên mặt phẳng những miếng thịt. Công đoạn tiếp theo là chuẩn bị sẵn sàng những chiếc thau to rửa sạch, để khô, lót lá ổi, lá sung xuống dưới rồi cho thịt đã được ướp thính vào, đậy lớp lá ổi lên trên mặt phẳng và đậy chặt lại. Sau 5 – 7 ngày khi ăn miếng thịt khô, tơi, chua, ngọt, thơm ngậy vừa miệng là hoàn toàn có thể dùng được. Người ta thường ăn thịt kèm với những loại lá như : lá sung, lá ổi, lá mơ, lá đinh lăng, rau thơm, … chấm kèm với tương ớt sẽ cảm nhận được hết mùi vị vô cùng độc lạ, mới lạ mà món ăn đem lại .

Rêu đá Tân Sơn

Muốn ăn rêu sạch, non phải chọn nơi nước suối chảy xiết, có nhiều tảng đá to ( nơi rêu bám vào để tăng trưởng ). Rêu được “ bắt ” thành từng dây dài, tùy từng khúc suối sâu hay nông mà có màu xanh lục hay xanh non. Rêu được bỏ vào rổ, giặt qua nước suối nhằm mục đích vô hiệu cát hoặc chất bẩn, bỏ lên một tảng đá to, xuất hiện bằng phẳng rồi dùng một khúc gỗ to để đập. Sơ chế rêu cũng yên cầu phải có tính kiên trì vì phải giặt và đập rêu tới vài lần mới sạch. Cả một rổ rêu đá lúc này chỉ còn đủ dùng trong một bữa. Màu rêu đá xanh đậm, sờ vào mềm và mát như lụa .
Rêu đã làm sạch được tẩm ướp gia vị. Đó là tỏi thái mỏng mảnh, muối, mì chính, cộng thêm hành và chút mỡ lợn rồi trộn đều, dùng lá dong gói thành nhiều lớp buộc chặt lại. Thông thường món ăn này được làm vào buổi tối vì đó là lúc xuất hiện đông đủ mọi thành viên trong mái ấm gia đình. Bên nhà bếp lửa bập bùng, họ vừa nấu cơm, vừa vùi rêu vào than hồng. Lớp lá dong bén lửa bốc lên mùi cay cay, thơm thơm. Đợi đến khi lớp lá bên ngoài chuyển thành màu đen, họ mới bóc từng lớp lá ra. Mùi tỏi và hành quyện với mùi nồng nồng của rêu đá tạo nên một mùi vị rất riêng. Rêu giờ đây giống như món tảo biển có vị ngầy ngậy, mềm mềm, ngon mà không ngấy .

Gà chín cựa

Đến với Vườn vương quốc Xuân Sơn huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ hành khách không chỉ ấn tượng bởi vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên hùng vĩ, mà còn được tận mắt ngắm nhìn giống “ gà chín cựa ” hay còn gọi gà nhiều cựa. Tưởng rằng chỉ có trong thần thoại cổ xưa Sơn Tinh – Thủy Tinh, nhưng giống gà này vẫn được người Dao Tiền tại vùng lõi Vườn vương quốc Xuân Sơn nuôi dưỡng và tăng trưởng, chúng được sùng kính gọi là “ Gà Chúa ” .
Những chú gà nhiều cựa ở đây sống trong thiên nhiên và môi trường tự nhiên, nhiều lúc kết bạn gà rừng, có lẽ rằng vì vậy mà thịt gà nhiều cựa rất ngon và rắn chắc. Món gà đặc sản nổi tiếng này khi người dân thiết đãi khách gà thường mang hấp lá chanh hoặc ướp mật ong rừng và 1 số ít loại lá cây gia vị tẩm ướp rồi nướng trong nhà bếp than đỏ, khi chiêm ngưỡng và thưởng thức mang lại cho tất cả chúng ta một mùi vị thơm ngon tuyệt vời đặc trưng của núi rừng .

Vịt lam Xuân Sơn

Món ăn đặc biệt quan trọng này cũng giống như lam cơm, lam cá, là cách bà con người Mường nấu những món ăn trong những ống tre để trên than, lửa. Nó có vị ngon đặc trưng bởi sự hòa lẫn những loại gia vị Tây Bắc trong ống tre, và quan trọng là không bị bay mất mùi thơm, vị ngon của món ăn. Món vịt nhồi lam ở đây hơn thế, không riêng gì thơm ngon và lại thanh thanh, thơm ngậy nhưng không ngán và không hôi mùi vịt. Nếu đã ghé VQG Xuân Sơn Phú Thọ nhất định phải chiêm ngưỡng và thưởng thức món ăn này nhé .
Đầu tiên là thịt vịt, lọc xương, thái mỏng mảnh, nhưng vịt phải chọn vịt nuôi bằng ngô, thóc và thả ngoài suối, ngoài ruộng mới thơm. Vịt thái xong đem trộn hoa chuối xắt mỏng dính và những loại gia vị khác trong đó đặc biệt quan trọng có hạt dổi và lá dổi, loại lá hiếm có của vườn vương quốc Xuân Sơn. Tất cả đem bỏ vào ống giang, nút kín và đun trên lửa cho đến khi không còn thấy sôi và sủi bọt nữa thì bỏ ra ăn .

Cá thính chua

Phú Thọ là vùng đất có nhiều sông suối, ao hồ nên từ lâu cá đã trở thành một món ăn quen thuộc của mảnh đất này. Ngoài những cách chế biến thường thì như cá kho tương, kho trám, cá rán, nấu canh chua … người dân nơi đây còn tinh xảo chế biến ra một món ăn độc lạ là cá thính. Cách chế biến này không những tạo nên một món ăn có mùi vị độc lạ mà còn giúp dữ gìn và bảo vệ cá mỗi khi người dân đánh bắt cá được nhiều. Với phương pháp gia truyền truyền từ đời nay sang đời khác, cá thính đã trở thành một món đặc sản nổi tiếng của mảnh đất trung du không biết tự khi nào .
Để làm được một mẻ cá thơm ngon phải yên cầu sự kì công, tỉ mỉ, khôn khéo và tinh xảo của người làm ra nó. Khi cá được bắt về, người ta mổ cá, để nguyên vẩy, làm sạch phía bụng cá và thái vừa miếng, sắt đôi cho miếng cá mỏng dính để dễ ngấm gia vị. Sau đó, dùng thính đã xay mịn trộn vào cá đã ướp muối và xếp cá vào chum hoặc vại. Cuối cùng, úp ngược lọ xuống một cái chậu đựng nước muối sao cho “ vung ” mo cau không chạm vào nước. Để khoảng chừng 3 tuần hoàn toàn có thể mang ra ăn được. Muốn cá thính thơm ngon hơn, người ta cho thêm vài lá ổi vào cùng. Sau một thời hạn, lấy cá ra cạo sạch thính cũ và cho thính mới vào. Miếng cá phải khô, chặt thịt, thơm dậy mùi thính và lá ổi mới đạt nhu yếu. Cá thính để càng lâu càng ngon hơn .
Cá ướp thính thường chỉ rán hoặc nướng. Nhưng món cá nướng luôn được chuộng hơn cả bởi nó có mùi thơm đặc trưng của thính quyện vào mùi than, mùi khói. Cách nướng cá cũng thật đặc biệt quan trọng. Không nướng cá trực tiếp trên than hồng, mỗi miếng cá được cặp vào một thanh tre tươi. Từng cặp cá đem cắm xung quanh nhà bếp lửa than hồng. Lửa than tỏa ra, cá chín từ từ bằng hơi nóng tỏa ngang, nhiều lúc lại xoay hòn đảo qua, hòn đảo lại cho hai mặt cá chín đều. Cá nướng như vậy không khi nào bị cháy. Mùi thơm của thính đỗ tương, gạo nếp, cộng với mùi cá chín vàng bay ra thật điệu đàng .

Măng sặt Ấm Hạ

Măng rừng có ở nhiều nơi nhưng măng Sặt là giống măng rừng không phải vùng nào cũng có. Từ lâu rồi, măng Sặt mọc nhiều trên núi Buộm, dãy núi cao nhất ở Ấm Hạ. Loại măng này có đặc thù thân nhỏ bằng đầu ngón tay cái, dong dỏng cao, lá nhỏ, sinh sản nhanh .

Cá nheo đồng Hạ Hòa

Cá nheo là loài cá da trơn sống ở ao hồ, sông ngòi vùng trung du Hạ Hòa. Rất hiếm khi người đồng quê nơi đây bắt được những chú cá quanh năm sống lẩn dưới bùn nước sâu này để chế biến món ăn. Cá nheo đồng được người dân miền trung du Hạ Hòa chế biến thành những món ăn đậm đà dư vị. Vì đây là loại cá da trơn nên khó lòng chế nheo thành món luộc, món hấp hay nấu canh. Người sành ăn từ lâu đã biết chế nheo thành hai món khá mê hoặc là nheo nướng và nheo om trái chuối xanh .

Các món ăn từ cọ

Xôi cọ

Vào khoảng chừng tháng 11, 12 âm lịch là mùa cọ chín, người dân ở huyện Phú Thọ lại lựa những quả cọ nếp để làm xôi. Món ăn này từ lâu đã trở nên quen thuộc và người dân nơi đây đi đâu cũng nhớ về .
Để làm xôi cọ, người ta thường chọn những quả cọ nếp có vị béo và ngậy. Cọ tẻ cũng hoàn toàn có thể làm được xôi nhưng thường không ngậy và dẻo. Quả cọ được rửa sạch và xóc cho tróc vỏ, bớt vị chát rồi cho vào nồi nước đun cho đến khi chín, gọi là ỏm cọ. Sau đó cọ được tách ra lấy phần thịt màu vàng để nấu xôi .
Gạo nếp dùng để nấu cũng phải được chọn kỹ càng thì xôi mới dẻo, thơm, hạt bóng mẩy. Gạo được ngâm nước qua đêm sau đó vo sạch, cho thịt cọ vào bóp nhuyễn, thêm một chút ít muối thêm phần đậm đà .

Cơm nắm lá cọ

Phù Ninh là vùng quê nổi tiếng với cây cọ. Đời sống người dân nơi đây bao đời gắn với cây cọ. Bên cạnh nón lá cọ, mành cọ, ở đây còn có một đặc sản nổi tiếng là cơm nắm lá cọ .
Để có nắm cơm lá cọ, phải tìm những lá cọ non của những cây cọ mới mọc thấp ngang thắt lưng. Tàu lá cọ nhỏ bằng miệng nón, còn phớt xanh hoặc chưa xòe hết. Mang lá cọ cắt bớt tua lá xung quanh, lau rửa sạch, để cho ráo nước. Cơm nấu chín, xới ra, dùng khăn ướt hoặc tay nhúng nước lạnh nắm tròn lại, lăn cho kỹ, cho nhuyễn, tùy khẩu phần ăn cho một hay nhiều người mà chia thành nắm to, nắm nhỏ. Sau đó cho vào tàu cọ, túm lại buộc một đầu, lăn qua lần nữa cho chặt. Cơm nắm lá cọ thường được người dân Phù Ninh mang theo khi đi làm đồng, đi kinh doanh hay đi học xa trong những tháng ngày còn khó khăn vất vả .

Cọ ỏm

Cứ đến cữ tháng 9 cây cọ khởi đầu ra hoa và đến vài ba tháng sau thì cho quả. Quả cọ non thì chưa om được, phải đợi đến khi quả cọ già, da chuyển màu xanh sậm. Quả cọ rửa qua, cho vào nồi sống lưng sống lưng nước, đặt lên nhà bếp, đun nhỏ lửa. Cái giống cọ không ưa to lửa, bởi nếu ai nóng ruột đun lửa to cho chóng chỉ có làm hỏng món cọ om mà thôi, bởi khi ấy cọ rất chát, lửa càng to thì cọ càng chát. Vậy nên khi đun nhỏ lửa, vị chát của cọ được “ thôi ” ra, cho đến khi thấy quả cọ mềm là được. Cọ om ăn bùi, ngậy không kém trám om. Cầu kỳ hơn, cọ om đem kho cá, nêm gia vị ăn cũng rất lạ .

Bánh làng Dòng

Làng Dòng ( Xuân Lũng, Lâm Thao ) nức danh khắp vùng trung du đất Tổ với nghề làm bánh truyền thống lịch sử đã sống sót hàng mấy trăm năm, vẫn đang được người dân nơi đây gìn giữ và tăng trưởng. Các loại bánh của làng Dòng vừa ngon, vừa bảo vệ chất lượng bảo đảm an toàn thực phẩm, luôn được phần đông người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh yêu dấu .
Bánh chưng được gói từ gạo nếp cái hoa vàng, dẻo thơm đậm đà mùi vị ; bánh nẳng được làm cầu kỳ từ gạo nếp với nước cốt những loại lá thơm, mầu đỏ đậm, có độ trong và dẻo, chấm với mật mía đem lại cho hành khách cảm xúc mát giọng, ngọt ngào ; bánh gai dẻo mềm mùi vị của lá gai, bùi béo của mứt sen trần, của lạc rang, của cùi dừa ; bánh đúc giòn, đậm đà vị tương quê, thêm lạc rang bùi ngậy thơm nồng ; bánh giày mịn màng, dẻo thơm, ngọt dịu …

Bánh sắn

Đây là loại bánh dân dã đã để lại khá nhiều ấn tượng mới lạ, thâm thúy cho hành khách thập phương mỗi khi ghé thăm quê nhà Phú Thọ. Món ăn không chỉ thơm bùi của vị sắn nếp đặc sản nổi tiếng nơi đây mà còn béo ngậy điệu đàng lòng người .
Để làm ra những chiếc bánh ngon, thứ nhất phải chọn được nguyên vật liệu tốt đó là loại sắn nếp củ trắng, thân mập có nhiều bột, vị ngọt thơm, khi luộc sắn bở tung trắng xốp. Cách làm loại bánh này khá đơn thuần : Sắn bóc vỏ, rửa sạch, lọc bỏ xơ dùng bàn mài sắn thành bột đánh nhuyễn. Vắt lấy bã còn nước để lắng gạn lấy tinh bột rồi nhào bã cùng tinh bột cho mịn nhuyễn, nắn thành từng chiếc bánh nhỏ xinh. Nhân bánh gồm : Thịt mỡ, hành tươi, đỗ xanh bỏ vỏ nấu chín. Phi hành mỡ thơm cùng đỗ xanh, thịt mỡ nêm gia vị cho vừa để làm nhân bánh. Bột sắn nặn thành những chiếc bánh xinh xinh hình tròn trụ hoặc khum dẹt, dùng lá chuối bọc bên ngoài từng chiếc bánh để khi xôi bánh không bị dính vào nhau. Lần lượt xếp bánh vào nồi đồ xôi. Đun nồi xôi nhỏ vừa để bánh chín đều. Sau 40 phút bánh sẽ lên mùi thơm ngậy của sắn nếp và nhân đậu thịt. Khi bóc chiếc bánh, bên ngoài có màu xanh nhạt từ màu xanh của lá chuối, bên trong bánh có màu trắng và ở giữa là nhân .

Đặc sản Phú Thọ mua về làm quà

Tương Dục Mỹ

Mùi thơm mê hoặc, vị đậm ngọt, béo ngậy và màu vàng sánh của tương Dục Mỹ khiến cho những ai từng chiêm ngưỡng và thưởng thức sẽ không quên được mùi vị tương quê đặc biệt quan trọng nơi đây
Những nguyên vật liệu để tạo nên tương Dục Mỹ là gạo nếp, đậu tương, muối và nước. Tuy quá trình làm tương nơi đây không có gì khác so với quy trình tiến độ làm tương truyền thống : phơi mốc, ủ mốc, lên men … nhưng có lẽ rằng chính do nguồn nước ngọt được lấy từ độ sâu hàng trăm mét dưới lớp đá ong dày đã tạo nên mùi vị đặc biệt quan trọng cho loại tương này .

Bưởi Đoan Hùng

Bưởi Đoan Hùng là giống bưởi đặc sản nổi tiếng nổi tiếng tại Phú Thọ và khắp miền Bắc. Loại trái cây đặc biệt quan trọng này được trồng tại vùng đất Đoan Hùng, xưa còn gọi là “ bưởi Phủ Đoan ”, là loại cây xanh lâu năm, có quả hình cầu dẹt, nặng chưa đầy 1 kg, khi quả chín màu vàng sáng, tép nhỏ, vỏ héo, mềm, đặc trưng mọng nước, ngọt và mát. Món nhà hàng đất Tổ này còn quý ở chỗ hoàn toàn có thể dữ gìn và bảo vệ được vài tháng đến nửa năm, ngay cả khi vỏ đã héo khô, khi bổ ra ăn vẫn ngọt, thơm mát, vẫn giữ nguyên mùi vị .
Tại Đoan Hùng lúc bấy giờ vẫn còn giữ được hai giống bưởi quý đó là : bưởi Chí Đám và bưởi Bằng Luân. Cách đây khoảng chừng 300 năm bưởi Bằng Luân được trồng nhiều nhất ở hai xã Bằng Luân và xã Quế Lâm của huyện Đoan Hùng. Bưởi Chí Đám rất ưa đất phù sa, loại này có nguồn gốc từ việc gây giống cây bưởi của nhà lão nông có tên là ông Sửu cách đây trên 200 năm, nên bưởi còn có tên gọi là bưởi Sửu .

Hồng Gia Thanh

Hồng Gia Thanh có nguồn gốc ở Tiên Cát, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, được dân di thực về trồng tại những vườn hộ mái ấm gia đình thuộc xã Gia Thanh, huyện Phù Ninh tối thiểu từ 50 – 70 năm trở lại đây, có những cây đã gần 70 tuổi. Hiện trên địa phận huyện Phù Ninh đang có khoảng chừng 50 ha diện tích quy hoạnh trồng Hồng mang lại thu nhập cho người dân .
Đặc điểm của Hồng Gia Thanh là quả không có hạt, hình thoi cao thành chứ không tròn, tai vểnh lên, khi chín quả có màu vàng nhạt, ăn vị giòn, ngọt. hồng ngâm còn chứa nhiều vitamin tốt cho sức khỏe thể chất, là một món quà mê hoặc cho những người con xa quê và hành khách thập phương ghé thăm Phú Thọ được chiêm ngưỡng và thưởng thức đặc sản nổi tiếng vùng Đất Tổ .

Chè Phú Thọ

Mỗi vùng đất với điều kiện kèm theo thổ nhưỡng khác nhau nên đã đem lại cho loại sản phẩm chè Phú Thọ nhiều mùi vị đặc trưng riêng. Đến nay, mẫu sản phẩm chè của Phú Thọ đã được xuất khẩu sang nhiều nước trên quốc tế và được phần đông người tiêu dùng trong nước biết tới .

Lịch trình du lịch Phú Thọ

Hà Nội – Đền Hùng 1 ngày

Đây là lịch trình mày mò Phú Thọ trong vòng 1 ngày, tương thích với những bạn xuất phát từ TP.HN
Sáng xuất phát sớm từ TP. Hà Nội, điểm đến tiên phong là đền Mẫu Âu Cơ ở xã Hiền Lương, Hạ Hòa. Đây tương truyền là nơi mẹ Âu Cơ hóa tiên bay về trời. Khoảng 5 h00 đi thì khoảng chừng 7 h xuất hiện tại đền rồi, đi đường cao tốc Tỉnh Lào Cai, ra ở điểm IC10
Sau khoảng chừng 1 tiếng ở đền Mẫu thì từ đây liên tục khởi hành đi Đền Hùng. Khoảng cách từ đền Mẫu Âu Cơ đi Đền Hùng là 60 km, thời hạn vận động và di chuyển khoảng chừng 1 tiếng .
Dân hương tưởng niệm vua Hùng, đền thờ Lạc Long Quân rồi sau đó nghỉ ngơi ăn trưa .
Tiếp tục vận động và di chuyển đi thăm làng cổ Hùng Lô, đình cổ Hùng Lô. Đây là quần thể di tích lịch sử có giá trị văn hóa truyền thống, lịch sử vẻ vang tiêu biểu vượt trội ở Phú Thọ với niên đại khoảng chừng 300 năm. Xem màn biểu diễn và khám phá về hát xoan cổ, một mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ dân gian được UNESCO công nhận là di sản văn hóa truyền thống phi vật thể của trái đất. Làng cổ Hùng Lô với nhiều ngôi nhà có niên đại trên 200 năm tuổi, du lịch thăm quan những làng nghề truyền thống cuội nguồn gần đấy .
Khoảng 5 h chiều xuất phát lại về TP. Hà Nội, 7 h xuất hiện ở Thành Phố Hà Nội kết thúc chuyến đi

Hà Nội – Thanh Thủy – VQG Xuân Sơn

Lịch trình này tích hợp tắm khoáng nóng Thanh Thủy và tò mò Vườn Quốc gia Xuân Sơn, những bạn cần có phương tiện đi lại cá thể để triển khai được theo lịch trình này .

Ngày 1: Hà Nội – Thanh Thủy – Đồi Chè Long Cốc – VQG Xuân Sơn

Khởi hành từ Thành Phố Hà Nội đi theo đường 32, qua cầu Trung Hà những bạn rẽ trái đi Thanh Thủy, đến khu suối khoáng nóng Thanh Thủy thì dừng nghỉ ngơi, tắm khoáng rồi ăn trưa .
Chiều từ Thanh Thủy khởi hành đi đồi chè Long Cốc ở Tân Sơn, đây là một trong những đồi chè khá đẹp nhé. Chụp ảnh ọt ở đây xong thì đi thẳng vào VQG Xuân Sơn .
Tối nghỉ ngơi, ẩm thực ăn uống chiêm ngưỡng và thưởng thức những đặc sản nổi tiếng ở Xuân Sơn. Đừng quên nghỉ homestay của người dân ở những bản nhé .

Ngày 2: Khám phá Xuân Sơn

Sáng ngủ dậy sau khi ăn sáng những bạn chuẩn bị sẵn sàng đồ vật để mày mò một số ít khu vực ngay trong VQG như : bản Lấp, bản Cỏi, hang Na, hang Thổ Thần, mày mò rừng nguyên sinh rồi thăm Bảo tàng vạn vật thiên nhiên Xuân Sơn .
Chiều khởi hành về TP.HN

Hà Nội – Xuân Sơn – Tà Xùa – Nghĩa Lộ

Lịch trình này những bạn nên sử dụng xe máy bởi chặng đi qua Tà Xùa sang Văn Chấn xe hơi năng lực cao là không đi được .

Ngày 1: Hà Nội – Xuân Sơn

Khởi hành từ Thành Phố Hà Nội đi Vườn Quốc Gia Xuân Sơn, trước khi vào Vườn Quốc Gia những bạn hoàn toàn có thể ghé qua đồi chè Long Cốc để chụp ảnh .
Đến trưa tới Xuân Sơn thì nhận phòng, ăn trưa, chiêm ngưỡng và thưởng thức những món đặc sản nổi tiếng ở đây rồi sau đó nghỉ ngơi một chút ít, đầu giờ chiều tò mò bản Lấp, bản Cỏi, hang Na, hang Thổ Thần, mày mò rừng nguyên sinh rồi thăm Bảo tàng vạn vật thiên nhiên Xuân Sơn .
Tối ngủ homestay ở Xuân Sơn .

Ngày 2: Xuân Sơn – Phù Yên – Tà Xùa

Từ Xuân Sơn đi tiếp theo đường xuyên rừng để ra QL32 rồi rẽ QL32B đi Phù Yên, tiếp tục chạy thẳng lên Tà Xùa săn mây.

Tối nghỉ ngơi tại Tà Xùa.

Ngày 3: Tà Xùa – Nghĩa Lộ – Hà Nội

Từ Tà Xùa chạy theo đường Bắc Yên – Trạm Tấu rồi về Nghĩa Lộ. Nếu có thời gian thì ở lại Nghĩa Lộ 1 ngày, khám phá Nghĩa Lộ rồi hôm sau về Hà Nội. Nếu không có thời gian thì về đây nghỉ ngơi ăn uống, rồi chạy thẳng về Hà Nội.

Tìm trên Google:

• kinh nghiệm du lịch Phú Thọ 2023
• du lịch Phú Thọ tháng 3
• tháng 3 Phú Thọ có gì đẹp
• review Phú Thọ
• hướng dẫn đi Phú Thọ tự túc
• ăn gì ở Phú Thọ
• phượt Phú Thọ bằng xe máy
• Phú Thọ ở đâu
• đường đi tới Phú Thọ
• chơi gì ở Phú Thọ
• đi Phú Thọ mùa nào đẹp
• địa điểm chụp ảnh đẹp Phú Thọ
• homestay giá rẻ Phú Thọ

5/5 – ( 1 nhìn nhận )

Bạn đang xem bài viết về địa danh ở Phú Thọ

Xem thêm: Buffet là gì? Phân loại, cách ăn buffet đúng cách, lâu no mà vẫn lịch sự

PHÚ THỌ

Phú Thọ là tỉnh thuộc vùng đông bắc Nước Ta. Phía bắc giáp tỉnh Tuyên Quang và Yên Bái, phía đông giáp tỉnh Vĩnh Phúc và thành phố TP. Hà Nội, phía tây giáp tỉnh Sơn La, phía nam giáp tỉnh Hòa Bình. Phú Thọ là tỉnh nằm trong quy hoạch vùng thủ đô hà nội Thành Phố Hà Nội .

Bạn có biết: Phú Thọ được coi là vùng Đất tổ cội nguồn của Việt Nam. Tương truyền tại nơi đây các vua Hùng đã dựng nước nên nhà nước Văn Lang – nhà nước đầu tiên của Việt Nam, với kinh đô là Phong Châu.

• Diện tích: 3.533,4 km²
• Dân số: 1.351.000 người
• Vùng: Đông Bắc
• Phân chia hành chính: 1 thành phố, 1 thị xã, 11 huyện
• Mã điện thoại: 210
• Biển số xe: 19

Source: https://dichvusuachua24h.com
Category : Du Lịch