Hoài Đức là một huyện ven đô thuộc thành phố Hà Nội, Việt Nam.

Huyện Hoài Đức nằm ở ngoài thành phố Hà Nội, cách TT thành phố khoảng chừng 16 km, có vị trí địa lý :
Huyện có địa hình tương đối phẳng phiu. Sông Đáy chảy qua phía tây huyện, tạo thành ranh giới với những huyện Phúc Thọ và Quốc Oai. Dân số huyện năm 2019 là 262.943 người, trong đó 9 % dân số theo đạo Thiên Chúa .

Tên gọi Hoài Đức có từ năm 622 đời Đường, niên hiệu Vũ Đức do huyện Tống Bình tách ra làm 2 huyện Giao Chỉ và Hoài Đức.

Năm 621 đổi Tống Bình thành Tống Châu, tách đặt 2 huyện Hoằng Giáo và Tỉnh Nam Định. Nghĩa là Tống Châu gồm 2 huyện Hoằng Giáo và Tỉnh Nam Định. Thành lập Từ Châu gồm 3 huyện Từ Liêm ( có sông Tô Lịch ), Ô Diên ( chỗ sông Hồng tiếp sang sông Đuống, nay là Phùng, Đan Phượng ) và Vũ Lập .Năm 622 tách Tống Châu đặt thêm huyện Giao Chỉ và huyện Hoài Đức. Nghĩa là Tống Châu gồm 4 huyện Hoằng Giáo, Hoài Đức, Tỉnh Nam Định, Giao Chỉ. Năm 623 đổi Tống Châu thành châu Nam Tống .Năm 627, bỏ châu Nam Tống, lấy 3 huyện Hoằng Giáo, Hoài Đức và Giao Chỉ kia để lập lại huyện Tống Bình ( nay khoảng chừng Hoài Đức, Từ Liêm ). Dời huyện Giao Chỉ đến Nam Từ Châu rồi đổi tên nó thành huyện Giao Chỉ mới ( khoảng chừng Đan Phượng, Phúc Thọ ) trên đường sang Phong Châu ( Thạch Thất, Sơn Tây ) .Thời Lý-Trần, phần đất huyện Hoài Đức lúc bấy giờ thuộc thuộc châu Từ Liêm và huyện Từ Liêm, phủ Đông Đô, lộ Đông Đô. Thời Lê, phần đất huyện Hoài Đức lúc bấy giờ thuộc huyện Đan Phượng và huyện Từ Liêm, phủ Quốc Oai, trấn Sơn Tây .

Phủ Hoài Đức nhà Nguyễn[sửa|sửa mã nguồn]

Năm Gia Long thứ 4 ( 1805 ), vua Gia Long đổi tên phủ Phụng Thiên của Thăng Long ( thời Hậu Lê ) thành phủ Hoài Đức, với nguyên trạng phần đất Phụng Thiên cũ, gồm 2 huyện Vĩnh Thuận ( tức là huyện Quảng Đức thời Hậu Lê ) và Thọ Xương ( hay Vĩnh Xương ) thời Lê. [ 2 ]Phủ Hoài Đức những năm đầu nhà Nguyễn ( từ những năm 1805 – 1831 ) là phần đất thuộc những huyện Đan Phượng và Từ Liêm, phủ Quốc Oai, trấn Sơn Tây. Phần thuộc huyện Đan Phượng gồm những xã : Dương Liễu, Cát Quế ( Quế Dương ), Yên Sở … thuộc tổng Dương Liễu ; Lai Xá ( Lai Xá, Kim Chung ), … thuộc tổng Kim Thia ; Sơn Đồng thuộc tổng Sơn Đồng ; Đắc Sở, Lại Yên … thuộc tổng Đắc Sở ; … Phần thuộc huyện Từ Liêm gồm những xã : Vân Canh, … thuộc tổng Hương Canh ; La Phù, An Khánh, An Thượng, Đông La, Vân Côn … thuộc tổng Yên Lũng ; … [ 3 ]Năm 1831, vua Minh Mạng lập tỉnh Hà Nội. Phủ Hoài Đức là một trong 4 phủ của tỉnh Hà Nội là : Hoài Đức, Ứng Hòa, Thường Tín, Lý Nhân. Đồng thời cũng trong năm này, huyện Từ Liêm dược tách ra khỏi phủ Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây cho lệ vào phủ Hoài Đức, ( một phần của huyện Hoài Đức thời nay cũng theo huyện Từ Liêm nhà Nguyễn nhập vào phủ Hoài Đức ). Phủ lị ở thôn Tiên Thị, huyện Thọ Xương, nay là khu vực phố Phủ Doãn, Q. Hoàn Kiếm, Hà Nội. Tường thành phủ chu vi 203 trượng, cao 7 thước, 2 tấc, mở 3 cưa, hào rộng 2 trượng 5 thước, tường thành hình vuông vắn, chiều Đông Bắc – Tây Nam. Phía Bắc giáp phố Ấu Triệu lúc bấy giờ. Năm 1833, dời đến xã Dịch Vọng, huyện Từ Liêm, do phủ kiêm lý, đắp thành phủ mới, có hào, mặt trước, nay là đường Nguyễn Phong Sắc Q. CG cầu giấy Hà Nội. Năm 1883, tại lỵ sở phủ Hoài Đức diễn ra một trận kháng cự của quân đội nhà Nguyễn cùng quân Cờ Đen chống lại cuộc tiến công của quân đội Viễn chinh Pháp, trước khi nhà Nguyễn chính thức đầu hàng Pháp .Quy mô phủ Hoài Đức lúc này gồm có :

• Huyện Thọ Xương (8 tổng: 193 phường, thôn, trại) gồm các tổng: Tả Túc, Tiền Túc, Hữu Túc, Hậu Túc, Tả Nghiêm, Tiền Nghiêm, Hữu Nghiêm, Hậu Nghiêm.
• Huyện Vĩnh Thuận (5 tổng: 57 xã, thôn, phường, trại) gồm các tổng: Thượng, Trung, Nội, Hạ, Yên Thành.
• Huyện Từ Liêm (13 tổng: 91 xã, thôn, trang, trại, phường, sở) gồm các tổng: Thượng Hội, Thượng Trì, Hạ Trì, Phú Gia, Minh Cảo, Cổ Nhuế, Dịch Vọng, Hương Canh, Tây Đam, Thượng Ốc, Yên Lũng, La Nội, Thiên Mỗ.

Năm 1888, huyện Đan Phượng thuộc phủ Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây, được nhập vào phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Nội, kéo theo một phần đất của Hoài Đức thời nay thuộc Đan Phượng thời đó, được nhập vào phủ Hoài Đức. Huyện Đan Phượng ( 9 tổng : 60 xã, thôn, châu, phường, vạn ) gồm những tổng : Sơn Đồng, Hạ Hiệp, Thượng Hiệp, Kim Thia, Phượng Thượng, Dương Liễu, Đắc Sở, Thiên Mạc, Thu Vĩ .Từ ngày 6 tháng 12 năm 1904, phủ Hoài Đức thuộc tỉnh Hà Đông. Năm 1945, thì bỏ phủ Hoài, phần đất nguyên của phủ Hoài Đức được nhập vào Hà Nội .

Huyện Hoài Đức lúc bấy giờ[sửa|sửa mã nguồn]

Sau năm 1945, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Đông được xây dựng trên phần đất nguyên là 1 số ít xã của những huyện Đan Phượng và huyện Từ Liêm cũ. Từ tháng 3 năm 1947, bốn huyện Đan Phượng, Hoài Đức, Thanh Trì, Thanh Oai và thị xã Hà Đông được cắt chuyển về thành phố Hà Nội theo quyết định hành động của Khu II. ( Khi sự kiện 19 tháng 12 năm 1946 nổ ra, Mặt trận Hà Nội được sáp nhập vào Khu II. Từ ngày 1 tháng 11 năm 1948, Khu 2 đặt quyền thường trực của Liên khu 3, nhưng đến tháng 5 năm 1949 thì khu Hà Nội lại được tách ra để xây dựng Mặt trận Hà Nội độc lập, thường trực Bộ Tổng tư lệnh. Tình trạng này được duy trì cho đến sau năm 1954, khi đấy gọi là Khu Hà Nội ) .Từ ngày 12 tháng 3 năm 1947 đến tháng 5 năm 1948, huyện Hoài Đức được gộp vào liên quận huyện IV, gồm có Hoài Đức và Đan Phượng. [ 4 ] Tháng 5 năm 1947, Trung ương quyết định hành động tách ba tỉnh Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây ra khỏi Khu II, xây dựng Khu XI. Tháng 5 năm 1948 đến tháng 10 năm 1948, Khu XI được Trung ương quyết định hành động giải thể Khu XI và xây dựng tỉnh Lưỡng Hà thuộc Liên khu III. Lúc này, liên quận huyện IV – Hoài Đức và Hoài Đức được tách ra thành huyện Liên Bắc. Hoài Đức thuộc huyện Liên Bắc, tỉnh Lưỡng Hà .Từ tháng 10 năm 1948 đến tháng 3 năm 1954, Khu uỷ III tách Lưỡng Hà thành 2 tỉnh Hà Đông và Hà Nội, do vậy, lúc này, Hoài Đức thuộc huyện Liên Bắc tỉnh Hà Đông .Đến tháng 11 năm 1953, huyện Hoài Đức và huyện Đan Phượng được tách bởi huyện Liên Bắc. Hoài Đức gồm có 10 xã : Kim Chung, Thọ Nam, An Thượng, Sơn Trang, Hữu Hưng, Dương Cát, Đại La, Phương Sơn, Vân Côn, Mã Tân. Tháng 4 năm 1954, huyện Hoài Đức được tái lập và thuộc tỉnh Hà Đông quản trị theo quyết định hành động của Liên khu uỷ III .Sau khi triển khai xong cải cách ruộng đất năm 1956, Hoài Đức có thêm 2 xã mới sáp nhập về là xã Cương Kiên và xã Văn Khê. Đồng thời để tương thích với những pháp luật mới về quản trị đơn vị chức năng hành chính, một số ít xã được tách ra, biến hóa lại. Lúc này Hoài Đức có 25 xã : An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Cương Kiên, Đắc Sở, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Dương Nội, Hữu Hưng, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Sơn Đồng, Song Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Văn Khê, Xuân Thủy, Yên Nghĩa, Yên Sở .Ngày 17 tháng 6 năm 1959, đổi tên xã Xuân Thủy thuộc huyện Hoài Đức thành xã Xuân Phương. [ 5 ]Ngày 20 tháng 4 năm 1961, trong kỳ họp khóa II, kỳ 2, Quốc hội ra quyết định hành động lan rộng ra Hà Nội lần thứ nhất, 3 xã của huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Đông là Cương Kiên, Hữu Hưng và Xuân Phương được sáp nhập vào Hà Nội ( nay là những phường Trung Văn, Tây Mỗ, Đại Mỗ, Phương Canh và Xuân Phương thuộc Q. Nam Từ Liêm và một phần phường Tây Tựu thuộc Q. Bắc Từ Liêm ). [ 6 ] Huyện Hoài Đức còn lại 22 xã : An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Đắc Sở, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Dương Nội, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Sơn Đồng, Song Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Văn Khê, Yên Nghĩa, Yên Sở .

Ngày 21 tháng 4 năm 1965, huyện Hoài Đức thuộc tỉnh Hà Tây mới được thành lập do hợp nhất 2 tỉnh Hà Đông và Sơn Tây.[7] Ngày 15 tháng 9 năm 1969, chuyển xã Văn Khê vào thị xã Hà Đông (nay là 2 phường La Khê và Phú La thuộc quận Hà Đông), huyện Hoài Đức còn lại 21 xã: An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Đắc Sở, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Dương Nội, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Sơn Đồng, Song Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Yên Nghĩa, Yên Sở.[8] Từ ngày 27 tháng 12 năm 1975, Hoài Đức thuộc tỉnh Hà Sơn Bình hình thành do sáp nhập 2 tỉnh Hà Tây và Hòa Bình.[9]

Ngày 29 tháng 12 năm 1978, Quốc hội khóa VI, kỳ họp thứ 4 đã quyết định hành động lan rộng ra Hà Nội lần thứ 2, Hoài Đức cùng với những huyện Ba Vì, Phúc Thọ, Đan Phượng, Thạch Thất, thị xã Sơn Tây của tỉnh Hà Sơn Bình và 2 huyện Mê Linh, Sóc Sơn của tỉnh Vĩnh Phú được sáp nhập vào Hà Nội, [ 10 ] đồng thời tiếp đón 4 xã Tân Phú, Đại Thành, Cộng Hòa, Tân Hòa của huyện Quốc Oai và 2 xã Phụng Châu, Tiên Phương của huyện Chương Mỹ. [ 11 ] Lúc này, huyện Hoài Đức có 27 xã : An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Cộng Hòa, Đắc Sở, Đại Thành, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Dương Nội, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Phụng Châu, Sơn Đồng, Song Phương, Tân Hòa, Tân Phú, Tiên Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Yên Nghĩa, Yên Sở. Ngày 12 tháng 8 năm 1991, tỉnh Hà Tây được tái lập, tách từ tỉnh Hà Sơn Bình. Tại kì họp thứ 9 QH khoá VIII ngày 12 tháng 8 năm 1991, ranh giới thành phố Hà Nội được kiểm soát và điều chỉnh, Hoài Đức cùng với 4 huyện Ba Vì, Phúc Thọ, Đan Phượng, Thạch Thất, thị xã Sơn Tây được trao trả cho tỉnh Hà Tây. [ 12 ]Ngày 23 tháng 6 năm 1994, Hoài Đức trả lại những xã Phụng Châu, Tiên Phương cho huyện Chương Mỹ và trả lại những xã Tân Phú, Đại Thành, Cộng Hòa, Tân Hòa cho huyện Quốc Oai ; đồng thời, thị xã Trạm Trôi được xây dựng trên cơ sở thôn Giang Xá của xã Đức Giang và trở thành huyện lị của huyện. [ 13 ] Lúc này, huyện Hoài Đức có thị xã Trạm Trôi và 21 xã : An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Đắc Sở, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Dương Nội, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Sơn Đồng, Song Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Yên Nghĩa, Yên Sở .Ngày 23 tháng 9 năm 2003, chuyển xã Yên Nghĩa vào thị xã Hà Đông. [ 14 ] Lúc này, huyện Hoài Đức có 1 thị xã Trạm Trôi và 20 xã : An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Đắc Sở, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Dương Nội, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Sơn Đồng, Song Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Yên Sở. Ngày 4 tháng 1 năm 2006, chuyển xã Dương Nội vào thị xã Hà Đông. [ 15 ] Như vậy, huyện Hoài Đức có thị xã Trạm Trôi và 19 xã : An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Đắc Sở, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Sơn Đồng, Song Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Yên Sở, giữ không thay đổi đến nay. Từ ngày 1 tháng 8 năm 2008, cùng với hàng loạt tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh của tỉnh Vĩnh Phúc và 4 xã Đông Xuân, Tiến Xuân, Yên Bình, Yên Trung của huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình, huyện Hoài Đức được sáp nhập vào Hà Nội. [ 16 ]
Huyện Hoài Đức có 20 đơn vị chức năng hành chính thường trực, gồm có thị xã Trạm Trôi ( huyện lỵ ) và 19 xã : An Khánh, An Thượng, Cát Quế, Đắc Sở, Di Trạch, Đông La, Đức Giang, Đức Thượng, Dương Liễu, Kim Chung, La Phù, Lại Yên, Minh Khai, Sơn Đồng, Song Phương, Tiền Yên, Vân Canh, Vân Côn, Yên Sở .
Hiện nay, trên địa phận huyện Hoài Đức đã và đang hình thành một số ít khu đô thị hạng sang như : khu đô thị Bắc An Khánh, khu đô thị Nam An Khánh, Khu đô thị Vinhomes Riverside Thăng Long, khu đô thị Bắc Quốc lộ 32, Dự án nam 32, khu đô thị Vân Canh, khu đô thị Hinode Royal Park, khu đô thị Sơn Đồng, khu đô thị Tây Đô, khu đô thị An Thịnh, khu đô thị An Khánh – An Thượng, khu đô thị Dầu khí Đức Giang, khu đô thị Dầu khí An Thượng, khu đô thị Mai Linh – Đông Đô, khu đô thị Đại học Vân Canh, khu đô thị Hinode Royal Park …Ở đây có khu vui chơi giải trí công viên Thiên đường Bảo Sơn nằm trên đường Lê Trọng Tấn .
Hoài Đức có quốc lộ Thăng Long, quốc lộ 32 ( từ km13 + 920 đến km19 + 985 ), tỉnh lộ 422, 423 chạy qua, đường đê tả Đáy rộng 7 m thảm nhựa .Hiện nay, huyện Hoài Đức đang tiến hành kiến thiết xây dựng những tuyến đường vành đai như vành đai 3.5, đường liên khu vực 8, liên khu vực 1, đường Lại Yên – Vân Canh …Các dự án Bất Động Sản đường tàu đô thị đi qua địa phận huyện ( dự kiến ) là những tuyến số 3 ( Sơn Tây – Nhổn – Yên Sở ), tuyến số 5 ( Hồ Tây – Hòa Lạc ), tuyến số 6 ( Nội Bài – Ngọc Hồi ), tuyến số 7 ( Mê Linh – Ngọc Hồi ), tuyến số 8 ( Sơn Đồng – Dương Xá ), trong đó tuyến số 5 hiện đang được góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng .

• Quốc lộ, Tỉnh lộ

1. Quốc lộ 32
2. Đại lộ Thăng Long
3. Đường 422 (79)
4. Đường 422B (Vân Canh – Sơn Đồng)
5. Đường 423 (72)
6. Đường 70
7. Đường đê tả Đáy

• Đường liên huyện

1. Sơn Đồng – Cát Quế
2. Sơn Đồng – Song Phương
3. Lại Yên – An Khánh
4. Lại Yên – Vân Canh
5. Lại Yên – Tiền Yên
6. Song Phương – Vân Côn
7. Sơn Đồng – Đắc Sở – Tiền Yên
8. Dương Liễu – Đức Thượng
9. Dương Liễu – Minh Khai

• Đường, phố khác

1. Đường Vạn Xuân (từ Cổng chào Hoài Đức – hết đoạn đường đôi QL32).[17]
2. Phố Thú Y (một phần QL32 đi qua CTCP Thuốc thú y Trung ương VETVACO tại xã Đức Thượng).
3. Đường Dương Nội (một phần đường Lê Trọng Tấn cũ ở quận Hà Đông)
4. Đường Bắc Lai Xá
5. Đường Lai Xá
6. Đường Tây Lai Xá
7. Đường Yên Vĩnh
8. Đường Kim Chung
9. Đường Di Ái
10. Đường Yên Bệ
11. Đường Phương Bảng
12. Đường Cổng Nổi
13. Đường Cựu Quán
14. Đường Đa Lộc
15. Đường Đình Hát
16. … (Danh sách sẽ còn được cập nhật thêm)

Hệ thống xe buýt[sửa|sửa mã nguồn]

Điểm đầu cuối và trung chuyển

• Học viện Chính sách và Phát triển (19)
• KĐT Vân Canh (50)
• Bến xe Hoài Đức (97, CNG07)

Các tuyến xe buýt hoạt động

Huyện Hoài Đức là nơi tập trung chuyên sâu nhiều làng nghề. Toàn huyện có 52 làng nghề và làng có nghề, trong đó có 12 làng nghề đã được cấp bằng công nhận. Các làng nghề thuộc nhóm chế biến lương thực, thực phẩm và nông sản chiếm nhiều nhất tập trung chuyên sâu ở toàn bộ những thôn thuộc những xã Dương Liễu, Cát Quế, Minh Khai, La Phù và nhiều thôn ở những xã Đức Giang, Yên Sở, An Thượng … Trong nhóm nghề chế biến lương thực, thực phẩm và nông sản của huyện rất phong phú gồm có nhiều ngành nghề như : làm miến, bún bánh, bột sắn, mạch nha, bột rong, sơ chế loại sản phẩm từ đường, xay xát và làm gạo, bánh đa nem, nấu rượu, bánh kẹo, … nhóm nghề này vẫn đang hoạt động giải trí hiệu suất cao và tăng trưởng tốt. Ngoài ra, huyện còn có nhiều nghề khác như những làng nghề thuộc nhóm mộc, cơ khí, sinh vật cảnh, dệt may, kiến thiết xây dựng. Riêng những làng nghề thuộc nhóm nghề mây tre đan hoạt động giải trí kém hiệu suất cao số lượng lao động tham gia giảm còn rất ít và dần mai một. Các làng nghề, làng nghề truyền thống lịch sử, làng có nghề và ngành nghề ở những địa phương trong huyện :
Hoài Đức có 12 làng nghề đã được cấp bằng công nhận :

Văn hóa, kiến trúc, di tích lịch sử[sửa|sửa mã nguồn]

Nghệ thuật

Nghệ thuật tranh Kim Hoàng là một trong bốn thẩm mỹ và nghệ thuật tranh : tranh Hàng Trống, tranh Đông Hồ, tranh Kim Hoàng, tranh làng Sình .Kim Hoàng ( vùng đất nay thuộc xã Vân Canh, huyện Hoài Đức ) là hợp nhất của hai làng Kim Bảng và Hoàng Bảng, thiết kế xây dựng đình chung vào ngày 3 tháng 2 năm Chính Hòa thứ 22. Tranh Kim Hoàng cũng giống như ba dòng tranh trên, cũng đủ loại như thờ cúng, chúc tụng, châm biếm … Dòng tranh Kim Hoàng có nét khắc thanh mảnh, tỷ mỷ hơn tranh Đông Hồ, sắc tố tươi hơn dòng tranh Hàng Trống. Về màu, tranh Kim Hoàng dùng mực tàu, trắng là thạch cao, chàm xanh từ mực tàu hòa với màu nước chàm và những màu lấy từ vạn vật thiên nhiên … Giấy in không quét điệp như tranh Đông Hồ, cũng không dùng giấy xuyến như tranh Hàng Trống mà in trên giấy đỏ, giấy hồng điều, giấy tàu vàng … Ví dụ như tranh lợn bột in hình con lợn mình đen, viền trắng cách điệu rất ngộ nghĩnh trên giấy nền đỏ tạo một vẻ đẹp gây ấn tượng can đảm và mạnh mẽ trong dòng tranh Kim Hoàng. Cũng như những dòng tranh khác, tranh Kim Hoàng cũng dần bị thất truyền. Ngày nay, một vài ván in của dòng tranh này vẫn được lưu giữ ở Bảo tàng Mỹ thuật Nước Ta .

Công trình, di tích

• Chùa Tổng La Phù
• Quán Giá
• Quán Linh Tiên
• Tượng đài Sấu Giá
• Chùa giáo
• Lăng quận công Phạm Mẫn Trực
• Lăng quận công Phạm Đôn Nghị
• Đình Kim Hoàng
• Chùa, Đình, Quán Lại Yên
• Đình Tiền Lệ
• Chùa Hương Trai
• Đình Sơn Đồng

Các trường Đại học ,Cao đẳng

• Trường Đại Học Thành Đô (xã Kim Chung)

Các trường khối Trung học Phổ thông

• Trường Trung học phổ thông Hoài Đức A (xã Kim Chung)
• Trường Trung học phổ thông Hoài Đức B (xã An Khánh)
• Trường Trung học phổ thông Hoài Đức C (xã Song Phương)
• Trường Trung học phổ thông Vạn Xuân – Hoài Đức (xã Cát Quế)
• Trường PTDL Bình Minh (gồm cơ sở 1 tại xã Đức Thượng và cơ sở 2 tại xã An Khánh)
• Trung tâm giáo dục thường xuyên và hướng nghiệp huyện Hoài Đức (xã An Khánh và Xã Kim Chung)

Các trường khối Trung học cơ sở

Khối trường tiểu học

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://dichvusuachua24h.com
Category: Gia Dụng