Phân tích và so sánh hai trường phái quản trị học, quản trị học phương đông và quản trị học phương tây

Nội dung chính Show

• Phân tích và so sánh hai trường phái quản trị học, quản trị học phương đông và quản trị học phương tây
• Lý thuyết quản trị cổ điển
• Lý thuyết quản trị khoa học
• Lý thuyết quản trị hành chính
• Video liên quan

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (250.36 KB, 8 trang )

Bạn đang đọc: So sánh các trường phái lý thuyết quản trị

Phân tích và so sánh hai trường phái quản trị học, quản trị học phương đông và
quản trị học phương tây.
• Đề bài: Hãy phân tích và so sánh hai trường phái quản trị học: quản
trị học phương.
Đông và quản trị học phương Tây. Hãy lấy ví dụ minh họa
Bài làm
Từ những năm 1900, những bước đi đầu tiên cho việc phát triển một lý
thuyết quản trị trong kinh doanh đã xuất hiện nhằm giải quyết nhu cầu về vận
hành và quản lý tổ chức của các nhà quản trị. Cho đến nay, các lý thuyết quản trị
cũng không ngừng phát triển và hướng tới sự hoàn thiện, xuất hiện các trường
phái quản trị từ cổ điển đến hiện đại, từ trường phái quản trị học phương Tây
đến trường phái quản trị học phương Đông. Vậy câu hỏi đặt ra đó là: tại sao có
sự khác nhau giữa các lý thuyết quản trị mà cụ thể đó là sự khác nhau giữa
trường phái quản trị học Đông – Tây. Để trả lời cho câu hỏi này chúng ta sẽ lần
lượt phân tích các lý thuyết quản trị kinh điển trên thế giới trên cơ sở hình thành,
nội dung và phương thức thực hiện quản trị riêng ở hai thái cực Đông – Tây.
Đầu tiên, bối cảnh lịch sử của quản trị học ghi dấu ấn từ trước công
nguyên qua tư tưởng quản trị sơ khai gắn liền với tôn giáo, và triết học. Đến thế
kỉ 14 sự phát triển của thương mại thúc đẩy sự phát triển của quản trị. Ở thế kỉ
18, cuộc cách mạng công nghiệp tạo nên làn sóng phát triển kinh tế dữ dội tạo
tiền đề xuất hiện các lý thuyết quản trị, và từ thế kỉ 19 đến nay, sự xuất hiện của
những nhà quản trị chuyên nghiệp cũng như sự đòi hỏi đến từ công việc đánh
dấu sự ra đời và phát triển của các lý thuyết quản trị.
Bước đầu nghiên cứu về quản trị học, các nhà nghiên cứu quản trị như
Fredrick Taylor, Charcle Babage, Frank và Lilian Gilbreth hay Henrry Ganlt đã
đưa ra các quan điểm về quản trị riêng. Tuy nhiên cái chung của họ là đều
nghiên cứu trong điều kiện các xí nghiệp ở phương tây lúc bấy giờ. Hệ thống lý
Sinh viên: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bình
1
thuyết quản trị khoa học được tổng kết từ các nghiên cứu bao gồm các nguyên
tắc:

1. Phân chia công việc của mỗi cá nhân thành các thao tác đơn giản
2. Áp dụng phương pháp tốt nhất một cách khoa học để thực hiện mỗi thao
tác này
3. Lựa chọn và huấn luyện công nhân một cách khoa học, mỗi công nhân
chuyên về
một thao tác để người công nhân có thể thực hiện hiệu quả nhất công việc
được giao
4. Trả lương theo sản phẩm và thưởng cho những sản phẩm vượt mức
Lý thuyết quản trị khoa học được xây dựng thành hệ thống nguyên tắc coi
quản trị như một đối tượng nghiên cứu khoa học, nhấn mạnh việc tiết kiệm
nguồn nhân lực để tăng hiệu quả quản trị của hoạt động sản xuất kinh doanh,
nêu lên tầm quan trọng trong việc tuyển chọn và huấn luyện nhân viên và chú
trọng chuyên môn hóa, phát triển khả năng quản trị của nhà quản trị. Tuy nhiên
hạn chế của nó lại chính là quá coi trọng về vấn đề kĩ thuật, vấn đề kinh tế và
xem xét quản trị trong một môi trường ổn định không có những yếu tố khác tác
động, vì vậy nhu cầu của người lao động, nhu cầu tự thể hiện không được coi
trọng.
Bổ xung thêm cho các nguyên tắc quản trị, Max Weber và Henry Fayol đã
kì công nghiên cứu, hình thành lý thuyết quản trị hành chính.
Qua đó:
– Lao động được phân công với thẩm quyền và trách nhiệm được quy định
rõ ràng và được hợp pháp hóa như nhân viên chính thức.
Sinh viên: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bình
2
– Các chức vụ được thiết lập theo hệ thống chỉ huy, mỗi chức vụ nằm dưới
một chức vụ khác cao hơn. Xác định rõ mối quan hệ quyền hành và trách nhiệm
– Duy trì kỉ luật trong lao động
– Mỗi công nhân chỉ được nhận mệnh lệnh từ một cấp chỉ huy duy nhất
– Các nhà quản trị phải thống nhất ý kiến khi chỉ huy
– Quyền lợi chung luôn đặt lên trên quyền lợi riêng

– Quyền lợi kinh tế phải tương xứng với công việc
– Quyền quyết định trong công ty, xí nghiệp phải tập chung về một mối
– Doanh nghiệp được tổ chức theo cấp bậc từ trên xuống dưới, từ cao đến
thấp
– Sinh hoạt trong donh nghiệp phải có trật tự nhất định
– Đối xử trong doanh nghiệp phải công bằng
– Công việc của mọi người trong doanh nghiệp phải ổn định
– Tôn trọng sáng kiến của mỗi người
– Trong xí nghiệp phải có tinh thần đoàn kết, tập thể.
Ta thấy lý thuyết quản trị hành chính chủ chương rằng năng suất lao động
sẽ cao trong một tổ chức được sắp đặt hợp lý, có đóng góp rất nhiều trong việc
hình thành nên các hình thức tổ chức, các nguyên tắc tổ chức, quyền lực và sự
ủy quyền trong tổ chức đang được áp dụng phổ biến hiện nay. Tuy nhiên do
cũng nghiên cứu và tổng kết từ những hoạt động quản trị trong các xí nghiệp
giai đoạn bấy giờ vì vậy thuyết quản trị hành chính cũng không tránh khỏi
những nhược điểm như: các tư tưởng về quản trị chỉ thể hiện trong một tổ chức
Sinh viên: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bình
3
ổn định ít thay đổi, quan điểm quản trị thì cứng rắn ít chú tâm vào con người và
xã hội vì vậy xa rời thực tế.
Các lý thuyết quản trị theo trường phái cổ điển, là sự mở đầu cho việc
nghiên cứu và phát triển các lý thuyết quản trị trong tương lai. Cũng từ đó việc
nghiên cứu quản trị học diễn ra ở tất cả các lĩnh vực, các nghành, nghề kinh tế,
đời sống, năm 1960 học thuyết X được Douglas Mc.Gregor đưa ra, đó là kết quả
của việc tổng hợp các lý thuyết quản trị nhân lực được áp dụng trong các xí
nghiệp ở phương Tây lúc bấy giờ. Học thuyết X đưa ra các giả thuyết có thiên
hướng tiêu cực về con người như:
– Lười biếng là bản tính của con người bình thường, họ chỉ muốn làm việc ít.
– Họ thiếu chí tiến thủ, không dám gánh vác trách nhiệm, cam chịu để
người khác lãnh đạo.

– Từ khi sinh ra con người đã tự coi mình là trung tâm, không quan tâm đến
nhu cầu của tổ chức.
– Bản tính của con người là chống lại sự đổi mới.
– Họ không được danh lợi, dễ bị kẻ khác lừa đảo và những kẻ có dã tâm
đánh lừa.
Từ những giả thuyết về bản tính con người nói trên, thuyết X cũng cung
cấp phương
pháp lý luận truyền thống đó là: “Quản lý nghiêm khắc” dựa vào sự trừng
phạt; “Quản lý ôn hòa” dựa vào sự khen thưởng; “Quản lý ngiêm khắc và công
bằng” dựa vào cả sự trừng phạt và khen thưởng.
Học thuyết X cũng được khái quát theo ba điểm sau:
Sinh viên: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bình
4
– Nhà quản trị phải chịu trách nhiệm tổ chức các doanh nghiệp hoạt động
nhằm đạt được những mục tiêu về kinh tế trên cơ sở các yếu tố như: tiền, vật tư,
thiết bị, con người.
– Đối với nhân viên, cần chỉ huy họ, kiểm tra, điều chỉnh hành vi của họ để
đáp ứng nhu cầu của tổ chức.
– Dùng biện pháp thuyết phục, khen thưởng, trừng phạt để tránh biểu hiện
hoặc chống đối của người lao động đối với tổ chức.
Khi nhận xét về học thuyết X ta thấy rằng đây là học thuyết có cái nhìn
mang thiên hướng tiêu cực về con người và là một lý thuyết máy móc. Theo học
thuyết này thì các nhà quản trị lúc bấy giờ chưa hiểu hết về các mức nhu cầu của
con người nên chỉ hiểu đơn giản là người lao động có nhu cầu về tiền hay chỉ
nhìn phiến diện và chưa đầy đủ về người lao động nói riêng cũng như bản chất
con người nói chung. Chính điều đó mà những nhà quản trị theo học thuyết X
này thường không tin tưởng vào bất kỳ ai. Họ chỉ tin vào hệ thống những quy
định của tổ chức và sức mạnh của kỷ luật. Khi có một vấn đề nào đó xảy ra, họ
thường cố quy trách nhiệm cho một cá nhân cụ thể để kỷ luật hoặc khen thưởng
Tuy có những hạn chế như trên nhưng chúng ta không thể kết luận rằng

học thuyết X là học thuyết sai hoàn toàn vì những thiếu sót của học thuyết X
xuất phát từ thực tế lúc bấy giờ – đó là sự hiểu biết về quản trị còn đang trong
quá trình hoàn chỉnh. Như vậy,việc nhìn ra những thiếu sót của học thuyết X lại
là tiền đề để cho ra đời những lý thuyết quản trị tiến bộ hơn. Từ khi xuất hiện
cho đến nay học thuyết X vẫn có ý nghĩa và được ứng dụng nhiều nhất là trong
các ngành sản xuất và dịch vụ. Học thuyết X giúp các nhà quản trị nhìn nhận lại
bản thân để chỉnh sửa hành vi cho phù hợp và nó cũng trở thành học thuyết quản
trị nhân lực kinh điển trong lịch sử phát triển của lý thuyết quản trị.
Sau đó, lý thuyết quản trị trong tổ chức có sự thay đổi. Abraham Maslow
cha đẻ của
Sinh viên: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bình
5
nghành tâm lý học nhân văn của Mỹ đã đề xuất một hệ thống gồm 5 bậc
nhu cầu sinh lý, an toàn, xã hội, tự tôn trọng và tự khẳng định. Maslow cho rằng
mỗi bậc nhu cầu trong tháp cần phải được thỏa mãn trước khi bậc nhu cầu khác
được kích hoạt và khi một nhu cầu đã được thỏa mãn nó sẽ không còn hành vi
động viên nữa. Hơn thế nữa Maslow tin rằng nhu cầu tự khẳng định – tức là đạt
được toàn bộ tiềm năng của con người – là đỉnh điểm của sự tồn tại con người.
Những nhà quản trị chấp nhận tháp nhu cầu của Maslow
Sinh viên: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bình
6
trờng đại học mỏ – địa chất
khoa

Bài tập lớn
bi: Hóy phõn tớch v so sỏnh hai trng phỏi qun tr hc: qun tr
hc phng.
Giao viờn hng dõn:
Th.S Phạm Thu Hơng
Sinh viờn thc hin:

Phạm Thị Minh
MSSV: 0924010081
Lp: Kế toán A K54

hà nội 2013
Sinh viờn: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bỡnh
7
Sinh viên: Lan Anh Gvhd: TS. Photocopye Thanh Bình
8

Lý thuyết quản trị cổ điển

Trường phái cổ xưa gồm có 1 số ít tác giả với những điều tra và nghiên cứu về quan trị kinh doanh thương mại, dưới đây là một số ít tác giả nổi bật và những tư tưởng hầu hết của họ .

Lý thuyết quản trị khoa học

Frederich Taylor ( 1856 – 1915 ) : Taylor xuất thân là một công nhân và trở thành kỹ sư trải qua quy trình ban ngày đi làm, đêm hôm đi học hàm thụ ĐH. Trong quy trình thao tác trong xí nghiệp sản xuất luyện cán thép, Taylor đã có nhiều thời cơ quan sát và thực hành thực tế quản trị trong nhà máy sản xuất. Ông là tác giả với những điều tra và nghiên cứu và lý thuyết khá nổi tiếng về quản trị trong thời hạn từ 1890 đến 1930 .Những nguyên tắc cơ bản trong lý thuyết của Taylor là :- Xây dựng các chiêu thức khoa học để thực thi việc làm, trách nhiệm của từng công nhân- Lựa chọn công nhân một cách khoa học và đào tạo và giảng dạy họ giải pháp khoa học để triển khai việc làm- Tổ chức giáo dục và giám sát công nhân để bảo vệ họ thực thi theo đúng giải pháp- Xây dựng và củng cố quan hệ giữa người lao động và nhà quản trịBiện pháp triển khai : Để triển khai những nguyên tắc của mình, Taylor đã triển khai :- Nghiên cứu các loại thời hạn thao tác của công nhân theo từng việc làm .- Phân chia việc làm của từng công nhân thành những việc làm bộ phận nhỏ để nâng cấp cải tiến và tối ưu hóa .- Xây dựng mạng lưới hệ thống khuyến khích người lao động thao tác, thực thi trả công theo lao động .Những hiệu quả qua vận dụng lý thuyết của Taylor là hiệu suất lao động tăng lên rất nhanh và khối lượng mẫu sản phẩm tăng nhiều. Tuy nhiên, lý thuyết của Taylor nghiêng về ” kỹ thuật hóa, máy móc hóa ” con người, sức lao động bị khai thác kiệt quệ làm cho công nhân đấu tranh chống lại các chủ trương về quản trị .Herny L. Gantt : Là kỹ sư chuyên về mạng lưới hệ thống trấn áp trong xí nghiệp sản xuất. Trên cơ sở các lý thuyết của Taylor, Gantt đã tăng trưởng và đưa ra lý thuyết của mình, trong đó hầu hết tập trung chuyên sâu vào lan rộng ra mạng lưới hệ thống khuyến khích vật chất cho người lao động với các giải pháp như :- Khuyến khích công nhân sau một ngày thao tác nếu họ thao tác tốt .- Khuyến khích cho đốc công, quản đốc dựa vào tác dụng thao tác của công nhân dưới sự giám sát trực tiếp của họ nhằm mục đích động viên họ trong việc làm quản trị .Biện pháp này đã khuyến khích các đốc công quản trị tốt hơn. Cũng trên cơ sở này, các chiêu thức quản trị quá trình triển khai mới được đưa vào trong quản trị như giải pháp đường găng ( CPM – Critical Path Method ) và giải pháp sơ đồ mạng lưới ( PERT – Program Evaluation and Revie Technique ). Trong lý thuyết này, góc nhìn quyền lợi được chú ý quan tâm nhiều hơn .Frank B ( 1868 – 1924 ) và Liliant M. Gibreth ( 1878 – 1972 ) .Hai tác giả này đã nghiên cứu và điều tra rất chi tiết cụ thể quy trình thực thi và quan hệ giữa các thao tác, động tác và cử động với một mức độ căng thẳng mệt mỏi và căng thẳng mệt mỏi nhất định của công nhân trong quy trình thao tác, từ đó đưa ra chiêu thức thực hành thực tế tối ưu nhằm mục đích tăng hiệu suất lao động, giảm sự stress của công nhân .Các chiêu thức thuộc trường phái này đã có những góp phần có giá trị cho sự tăng trưởng của tư tưởng quản trị, tăng trưởng kỹ năng và kiến thức quản trị qua phân công, chuyên môn hóa quy trình lao động, đồng thời là những người tiên phong nêu lên tầm quan trọng của việc tuyển chọn và huấn luyện và đào tạo nhân viên cấp dưới, dùng đãi ngộ để tăng hiệu suất lao động. Tuy nhiên, các tác giả đã tăng trưởng một chiêu thức quản trị mang tính khoa học hóa một cách thuần túy như ” máy móc hóa con người “, gắn chặt con người vào một dây chuyền sản xuất công nghệ tiên tiến để quản trị và tăng hiệu suất lao động .

Lý thuyết quản trị hành chính

Trường phái quản trị hành chính đã phát triển những nguyên tắc quản trị chung cho cả tổ chức, tiêu biểu cho trường phái này có các tác giả với các công trình nghiên cứu và lý thuyết như sau:

Xem thêm: Thương hiệu là gì? Các định nghĩa cơ bản về thương hiệu bạn cần biết

Henry Fayol ( 1841 – 1925 ) : Quan điểm của Fayol là tập trung chuyên sâu vào thiết kế xây dựng một tổ chức triển khai tổng thể và toàn diện để quản trị quy trình thao tác. Ông cho rằng, hiệu suất lao động của con người thao tác chung trong một tập thể tùy thuộc vào sự sắp xếp, tổ chức triển khai của nhà quản trị. Để hoàn toàn có thể làm tốt việc sắp xếp, tổ chức triển khai doanh nghiệp, Fayol đã đưa ra và nhu yếu các nhà quản trị nên vận dụng 14 nguyên tắc trong quản trị :- Phân công lao động trong quy trình thao tác một cách ngặt nghèo- Phải xác lập rõ mối quan hệ quyền hành và nghĩa vụ và trách nhiệm .- Phải kiến thiết xây dựng và vận dụng chính sách kỷ luật khắt khe trong quy trình thao tác .- Thống nhất trong các mệnh lệnh tinh chỉnh và điều khiển, chỉ huy- Lãnh đạo tập trung chuyên sâu- Lợi ích cá thể phải gắn liền và ship hàng cho quyền lợi của tập thể, quyền lợi chung .- Xây dựng chính sách trả công một cách xứng danh theo tác dụng lao động- Quản trị thống nhất- Phân quyền và định rõ cơ cấu tổ chức quản trị trong tổ chức triển khai- Trật tự- Công bằng : tạo quan hệ bình đẳng trong việc làm- Công việc của mỗi người phải được không thay đổi trong tổ chức triển khai- Khuyến khích sự phát minh sáng tạo trong quy trình thao tác- Khuyến khích tăng trưởng các giá trị chung trong quy trình thao tác của một tổ chức triển khai .Max Weber ( 1864 – 1920 ) : Nhà xã hội học người Đức, tác giả đã tăng trưởng một tổ chức triển khai quan liêu bàn giấy. Khái niệm quan liêu bàn giấy được định nghĩa : là hệ thổng chức vụ và trách nhiệm được xác lập rõ ràng, phân công phân nhiệm đúng mực, mạng lưới hệ thống quyền hành có tôn ti trật tự. Theo Weber, mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai kinh doanh thương mại phải được :- Xây dựng một cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai ngặt nghèo .- Định rõ các lao lý, các luật lệ, chủ trương trong hoạt động giải trí quản trị .- Định rõ quyền lực tối cao và thừa hành trong quản trị .Chester Barnard ( 1886 – 1961 ) : Tác giả cho rằng một tổ chức triển khai là một mạng lưới hệ thống hợp pháp của nhiều người với ba yếu tố cơ bản :- Sự chuẩn bị sẵn sàng hợp tác .- Có tiềm năng chung .- Có sự thông đạt .Nếu thiếu một trong ba yếu tố đó tổ chức triển khai sẽ tan vỡ. Cũng như Weber, ông nhấn mạnh vấn đề yếu tố quyền hành trong tổ chức triển khai, nhưng ông cho rằng nguồn gốc quyền hành không xuất phát từ người ra lệnh, mà xuất phát từ sự đồng ý của cấp dưới. Điều đó chỉ có được khi với bốn điều kiện kèm theo như sau :+ Cấp dưới hiểu rõ mệnh lệnh+ Nội dung ra lệnh phải tương thích với tiềm năng của tổ chức triển khai+ Nội dung ra lệnh phải tương thích với quyền lợi cá thể của cấp dưới

+ Cấp dưới có khả năng thực hiện mệnh lệnh đó.

Xem thêm: Top 100+ Các thương hiệu thời trang nổi tiếng nhất thế giới

* Trường phái quản trị hành chính chủ trương rằng hiệu suất lao động sẽ đạt cao trong một tổ chức triển khai được sắp xếp hài hòa và hợp lý, góp phần trong lý luận cũng như trong thực hành thực tế quản trị : những nguyên tắc quản trị, các hình thức tổ chức triển khai, quyền lực tối cao và sự chuyển nhượng ủy quyền ….