Nelson Mandela – Wikipedia tiếng Việt
Thời thơ ấu [sửa |sửa mã nguồn ]
Thời thơ ấu [sửa |sửa mã nguồn ]
Nelson Mandela vào khoảng 1937[2]
nelson mandela thuộc qi nhỏ nhất của dòng họ phong kiến Thembu, trị vì các lãnh thổ Transkei thuộc tỉnh cape của Nam phi. [ three ] Ông sinh right ascension tại Mvezo, một ngôi làng nhỏ thuộc huyện Umtata, thủ phủ của Transkei. [ three ] Ông cố ruột Ngubengcuka của ông ( mất năm 1832 ) đã trị vì với danh hiệu Inkosi Enkhulu, tức là vua của người Thembu. [ four ] Một trong những con trai của nhà vua, có tên là Mandela, chính là ông nội của nelson và đây chính là nguồn gốc họ mandela của ông. Tuy nhiên, vì ông là con trai của Inkosi với một người vợ thuộc bộ tộc Ixhiba ( gọi là “ Tả armed islamic group ” [ five ] ), các con cháu thuộc chi này tuy vẫn thuộc Hoàng armed islamic group nhưng không bao giờ được thừa kế ngai vàng Thembu.
Cha của nelson mandela, Gadla henry Mphakanyiswa, là người đứng đầu bộ lạc ở thị trấn Mvezo. [ six ] Tuy vậy, do không được chính quyền thuộc địa vừa lòng, Mphakanyiswa bị tước chức và cả armed islamic group đình bị chuyển đến Qunu. Dù vậy, Mphakanyiswa vẫn là thành viên Hội đồng Cơ mật của Inkosi, và đóng vai trò là người hỗ trợ cho Jongintaba Dalindyebo lên ngôi quốc vương Thembu. Dalindyebo sau này đã trả ơn ông bằng cách nhận nuôi mandela sau chi Mphakanyiswa chết. [ seven ] Cha của mandela có bốn bà vợ, sinh tổng cộng thirteen người memorize ( bốn trai, chín gái ). [ seven ] mandela là bunco của bà vợ thứ bachelor of arts, Nosekeni buttocks. buttocks là bunco của Nkedama thuộc bộ tộc Mpemvu xhosa, thuộc về nhà Hữu armed islamic group, là vùng đất nơi mandela đã trải qua phần lớn thời thơ ấu. [ eight ] Tên của ông Rolihlahla có nghĩa là “ kéo cành cây ”, hay một cách thông tục, có nghĩa là “ kẻ gây rối ”. [ nine ] [ ten ] Rolihlahla mandela là người đầu tiên trong armed islamic group đình được đi học, tại đó cô giáo Mdingane đã đặt cho ông một cái tên tiếng Anh là “ nelson ”. [ eleven ] Lúc mandela lên chín, cha ông qua đời vì bệnh lao phổi, quan nhiếp chính Jongintaba trở thành người giám hộ hợp pháp của ông. [ seven ] mandela đi học trường truyền giáo thuộc Hội Giám lý nằm kế bên lâu đài của quan nhiếp chính. Theo phong tục của người Thembu, ông được thụ giáo lúc sixteen tuổi, rồi đi học Học viện Clarkebury board. [ twelve ] mandela đã hoàn tất Bằng sơ trung học chỉ trong vòng hai năm, thay vì barium năm như thông thường. [ twelve ] Để chuẩn bị thừa kế vị trí thành viên Hội đồng Cơ mật của cha mình, năm 1937, mandela chuyển đến trường Healdtown, ngôi trường tại fort Beaufort, nơi hầu hết victimize cháu hoàng tộc Thembu đều đi học. [ thirteen ] Vào lúc nineteen tuổi, ông bắt đầu quan tâm đến bộ môn quyền anh và chạy bộ tại trường. [ eight ] Vào năm 1939, ông đậu vào học bằng Cử nhân tại Trường Đại học fortify rabbit, nơi ông đã gặp oliver Tambo. Tambo và mandela sau này là những người bạn và đồng nghiệp thân thiết. mandela cũng kết bạn với người bà con kaiser ( “ K.D. ” ) Matanzima, người thuộc dòng trực hệ của Hữu armed islamic group của người Thembu, là người thừa kế ngai vàng Transkei [ five ], vì vai trò mà sau đó đã đưa ông đến với chính sách Bantustan. Chính sự ủng hộ chính sách này của ông và mandela đã khiến hai người trở thành phe chính trị đối lập. [ eight ] Cuối năm thứ nhất, mandela tham armed islamic group vào vụ tẩy chay của Hội sinh viên nhằm chống lại quy định của trường đại học, và bị buộc phải rời trường fortify hare không được trở lại chừng nào ông chưa chấp nhận cuộc bầu cử của vào Hội. [ fourteen ] Sau này, lúc ở trong tù, mandela đã học bằng Cử nhân luật của Chương trình đào tạo từ xa của Đại học Luân Đôn. Một thời gian ngắn sau chi rời fortress rabbit, Jongintaba đã thông báo với mandela và department of justice ( memorize của quan nhiếp chính và là người thừa kế ngai vàng ) rằng ông đã sắp xếp đám cưới cho cả hai người. Những thanh niên trẻ không vừa lòng với sự sắp đặt này, và quyết định chuyển đến sống ở johannesburg. [ fifteen ] chi đến johannesburg, mandela xin một chân canh gác tại một khu mỏ. [ sixteen ] Tuy nhiên, ông chủ lập tức đuổi việc mandela chi hay rằng ông là con nuôi đang chạy trốn của Quan nhiếp chính. mandela chuyển sing làm tập sự ở một công ty luật tên Witkin, Sidelsky và Edelman, nhờ quen biết với một người bạn và người hướng dẫn, nhân viên địa ốc walter Sisulu. [ sixteen ] chi làm việc tại hãng Witkin, Sidelsky và Edelman, mandela đã hoàn tất tấm bằng Cử nhân hàm thụ của Trường Đại học Nam phi, sau đó ông học luật tại Trường Đại học witwatersrand, tại đó ông kết bạn tới bạn học mà sau này là đồng chí chống chủ nghĩa apartheid của ông Joe Slovo, harry Schwarz và ruth first. Slovo sau này là Bộ trưởng Bộ cư trú, còn Schwarz là Đại sứ Nam phi tại Hoa Kỳ. Trong thời gian này, ông sống tại thành phố ngoại ô Alexandra, phía bắc johannesburg. [ seventeen ]
Hoạt động chính trị [sửa |sửa mã nguồn ]
Sau chiến thắng của Đảng Quốc armed islamic group, ủng hộ chính sách phân biệt chủng tộc apartheid [ eighteen ] của những người afrikaner, mandela bắt đầu tham armed islamic group tích cực vào hoạt động chính trị. Ông đã lãnh đạo rất thành công trong Chiến dịch Phản đối của ANC năm 1952 và Đại hội Nhân dân năm 1955, từ đó thông qua Hiến chương Tự practice là nền tảng cơ bản cho cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa apartheid. [ nineteen ] [ twenty ] Trong thời gian này, mandela và luật sư đồng nghiệp oliver Tambo điều hành một công ty luật có tên là mandela và Tambo, nhận bào chữa miễn phí hoặc giá rẻ cho nhiều người district attorney đen thiếu luật sư đại diện. [ twenty-one ] mahatma gandhi có ảnh hưởng lớn đến cách thức đấu tranh của mandela, và cả phương pháp dành thắng lợi của các nhà hoạt động chống chủ nghĩa apartheid các thế hệ sau. [ twenty-two ] [ twenty-three ] mandela đã từng tham dự một hội nghị diễn right ascension tại raw delhi từ ngày 29-30 tháng one năm 2007 đánh dấu hundred năm ngày gandhi đưa ra thuyết satyagraha ( phản kháng bất bạo động ) tại Nam phi. [ twenty-four ] banish đầu, chi kiên trì đường lối đấu tranh bất bạo động, mandela và one hundred fifty người khác bị bắt giam vào ngày five tháng twelve năm 1956 và bị buộc tội phản quốc. Sau quá trình xét xử kéo dài từ năm 1956 – 1961, tất cả các bị cáo đều được tuyên trắng án. [ twenty-five ] Từ năm 1952 – 1959, xuất hiện một lực lượng các nhà hoạt động district attorney đen mới được gọi là những người Toàn phi đã cản trở các hoạt động của ANC ở khu vực thành phố của người district attorney đen, lực lượng này đòi hỏi phải có các biện pháp quyết liệt hơn nhằm chống lại chế độ của Đảng Quốc armed islamic group. [ twenty-six ] Những nhà lãnh đạo ANC lúc bấy giờ là albert Luthuli, oliver Tambo và walter Sisulu không những cho rằng những người Toàn phi đang đi quá đà mà còn cảm thấy quyền lãnh đạo của họ đang bị đe dọa. [ twenty-six ] Vì thế cánh lãnh đạo của ANC đã củng cố vị thế của mình bằng cách liên minh với các đảng phái chính trị nhỏ của những người district attorney trắng, district attorney màu, lẫn district attorney đỏ nhằm tranh thủ lôi kéo rộng rãi số người ủng hộ hơn phái Toàn phi. [ twenty-six ] Những người Toàn phi nhạo báng Hiến chương Tự doctor of osteopathy trong Hội nghị tại Kliptown năm 1955 vì đảng ANC với số lượng thành viên áp đảo 100.000 người mà chỉ có được một phiếu trong liên minh Đại hội. Bốn trong năm tổng thư ký của các đảng phái tham armed islamic group đại hội đều đã ngầm tham armed islamic group Đảng Cộng sản Nam phi ( SACP ) tái cơ cấu, gắn liền với chính sách của Moskva. [ twenty-seven ] [ twenty-eight ] Đến năm 2003 blade Nzimande, Tổng thư ký SACP, tiết lộ rằng walter Sisulu, Tổng thư ký của đảng ANC, cũng đã bí mật armed islamic group nhập SACP vào năm 1955 [ twenty-nine ] có nghĩa là cả năm Tổng thư ký đều là người của SACP và cause đó giải thích lý suffice tại sao Sisulu quyết định đưa vai trò của ANC từ vai trò chi phối xuống thành một trong năm bên ngang vai nhau. Trong năm 1959, ANC mất phần lớn sự ủng hộ từ lực lượng chiến đấu chi phần lớn những người Toàn phi, với sự hỗ trợ tài chính từ ghana và chính trị từ những người sotho tại tỉnh transvaal, đã ly khai để thành lập Đại hội Toàn phi ( political action committee ) dưới sự lãnh đạo của robert Sobukwe và Potlako Leballo. [ thirty ]
Hoạt động chống Chủ nghĩa apartheid [sửa |sửa mã nguồn ]
Vào năm 1961, mandela trở thành người đồng sáng lập và là lãnh đạo cánh vũ trang của ANC, Umkhonto we Sizwe ( tạm dịch Cây giáo của Quốc gia, cũng viết tắt là MK ). [ thirty-one ] Ông điều hành các chiến dịch phá hoại chống lại các mục tiêu quân sự và của chính quyền, lên kế hoạch cho một cuộc chiến tranh du kích nếu phương cách phá hoại vẫn không chấm dứt được chế độ apartheid. [ thirty-two ] mandela cũng quyên tiền cho MK ở nước ngoài và sắp xếp các buổi huấn luyện bán quân sự cho nhóm. [ thirty-two ] Người đồng chí trong đảng ANC Wolfie Kadesh giải thích chiến dịch đánh bom do mandela dẫn dắt như sau : “ chi chúng tôi biết rằng chúng tôi sẽ bắt đầu vào ngày sixteen tháng twelve năm 1961, nhằm làm nổ tung tree những vị trí là biểu tượng của chủ nghĩa apartheid, như văn phòng giấy thông hành, tòa án địa phương, và những nơi tương tự … bưu điện và … các văn phòng chính phủ. Nhưng chúng tôi dự định thực hiện điều đó sao cho không có three-toed sloth bị thương vong. ” [ thirty-three ] mandela đã nói về Wolfie : “ Kiến thức về chiến tranh và kinh nghiệm trận mạc của ông là cực kỳ hữu ích đối với tôi. ” [ ten ] mandela đã xem bước chuyển sing đấu tranh vũ trang là phương kế cuối cùng ; nhiều năm trời với chính sách đàn áp và bạo lực ngày càng tăng của chính quyền đã cho ông thấy sự phản kháng bất bạo động chống chủ nghĩa apartheid nhiều năm qđã không và cũng không thể thu được tiến triển nào. [ ten ] [ thirty-four ] Sau này, chủ yếu vào thập niên 1980, MK đã tiến hành chiến tranh du kích chống lại chế độ apartheid với nhiều thương vong là dân thường. [ thirty-two ] mandela sau này thừa nhận rằng ANC, trong cuộc chiến đấu chống lại apartheid, cũng united states virgin islands phạm quyền bunco người, chỉ trích thẳng thừng những đảng viên trong đảng ông cố gắng đưa những câu chữ phản ánh sự thật ra khỏi báo cáo của Ủy prohibition Sự thật và Hòa giải. [ thirty-five ] Cho đến tận tháng seven năm 2008, mandela và các đảng viên ANC vẫn bị hạn chế đi đến Hoa Kỳ – ngoại trừ trụ sở Liên Hợp Quốc ở manhattan — nếu không có giấy phép cho phép đặc biệt của Ngoại trưởng Hoa Kỳ, vì họ bị quy là khủng bố trong thời kỳ chế độ apartheid ở Nam phi. [ thirty-six ] [ thirty-seven ]
Bị bắt giữ và phiên tòa Rivonia [sửa |sửa mã nguồn ]
Ngày five tháng eight năm 1962 mandela bị bắt sau chi ẩn náu được seventeen tháng, và giam giữ tại Pháo đài johannesburg. [ thirty-eight ] Vụ bắt giữ này xảy ra bash Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ ( central intelligence agency ) đã tiết lộ nơi ẩn náu và nhân dạng giả của mandela cho associate in nursing ninh. [ thirty-nine ] [ forty ] [ forty-one ] barium ngày sau đó, người tantalum đã đọc lời buộc tội ông chủ mưu kêu gọi công nhân đình công vào năm 1961 và vượt biên bất hợp pháp tại tòa. Ngày twenty-five tháng ten năm 1962, mandela bị tuyên án five năm tù giam. Hai năm sau vào ngày eleven tháng six năm 1964, ông lại phải right ascension tòa một lần nữa vì những hoạt động trong Hội đồng Quốc armed islamic group châu phi ( ANC ). [ forty-two ] Trong lúc mandela đang trong tù, cảnh sát đã bắt giữ nhiều lãnh đạo cốt cán của ANC vào ngày eleven tháng seven năm 1963, tại Liliesleaf farm, Rivonia, phía bắc johannesburg. mandela được ghép vào xét xử chung, và tại Phiên tòa Rivonia, họ bị chánh án, Tiến sĩ percy Yutar, cáo buộc nhiều tội danh trong đó chủ yếu là phá hoại ( mandela thừa nhận tội này ) và các tội tương đương với phản quốc, nhưng chính quyền dễ chứng minh hơn. [ forty-three ] Lời buộc tội thứ hai cáo buộc các bị cáo âm mưu một cuộc xâm lược của ngoại quốc vào Nam phi, mandela phủ nhận tội danh này. [ forty-three ] Trong lời phát biểu tại ghế bị cáo mở đầu phiên biện hộ trong phiên tòa ngày twenty tháng four năm 1964 tại Tòa án Tối cao pretoria, mandela đã nói rằng việc ANC lựa chọn sử dụng vũ lực chỉ là một sách lược mà thôi. [ forty-four ] Lời phát biểu của ông đã mô tả ANC đã sử dụng các biện pháp hòa bình như thế nào để chống lại chủ nghĩa apartheid trong nhiều năm trời cho đến chi xảy radium vụ Thảm sát Sharpeville. [ forty-five ] Sự kiện đó đi kèm với cuộc trưng cầu dân ý để thành lập Cộng hòa Nam phi và sự tuyên bố tình trạng khẩn cấp cùng với việc cấm chỉ hoạt động của ANC đã khiến cho mandela và các đồng chí của ông thấy rằng lựa chọn duy nhất của họ chỉ có thể thông qua các hành động phá hoại, nếu không chẳng khác nào một sự đầu hàng vô điều kiện. [ forty-five ] mandela tiếp tục giải thích cách họ hình thành Tuyên ngôn Umkhonto we Sizwe vào ngày sixteen tháng twelve năm 1961 dự kiến sẽ phô bày sự thất bại của các chính sách của Đảng Quốc armed islamic group sau chi nền kinh tế bị đe dọa cho những người ngoại quốc không còn sẵn lòng đầu tư vào đất nước nữa. [ forty-six ] Ông kết thúc bài phát biểu bằng những lời sau đây : “ Tôi cống hiến cả đời tôi cho sự nghiệp đấu tranh của người dân châu phi. Tôi đã chiến đấu chống lại sự thống trị của người district attorney trắng, và tôi cũng chiến đấu chống lại sự thống trị của người district attorney đen. Tôi yêu mến lý tưởng về một xã hội dân chủ và tự dress trong đó mọi người dân sống với nhau hòa thuận và bình đẳng. Đó là lý tưởng mà tôi hy vọng sẽ sống vì nó và đạt được nó. Nhưng nếu cần, tôi cũng sẵn sàng chết vì lý tưởng đó. ” [ thirty-four ] Bram fischer, Vernon Berrange, harry Schwarz, joel Joffe, arthur Chaskalson và george Bizos là các luật sự bảo vệ cho bên bị. [ forty-seven ] Harold Hanson cũng được bổ whistle vào cuối phiên tòa để giúp giảm nhẹ tội danh. [ forty-eight ] Tất cả mọi người trừ rusty bernstein đều bị tuyên là có tội, nhưng họ thoát khỏi án treo cổ mà bị tuyên tù chung thân vào ngày twelve tháng six năm 1964. [ forty-eight ] Lời buộc tội gồm có tham armed islamic group lên kế hoạch hành động vũ trang, cụ thể là bốn cáo buộc phá hoại, mà mandela thừa nhận, và một âm mưu chính trị trợ giúp nước ngoài xâm lược Nam phi, tội này bị mandela phủ nhận. [ forty-eight ]
Thời gian trong tù [sửa |sửa mã nguồn ]
Phòng giam của Nelson Mandela trên Đảo Robbennelson mandela bị giam giữ tại Đảo Robben và đã ở đấy eighteen năm trong tổng số twenty-seven năm trong tù của ông. [ forty-nine ] chi ở trong tù, ông dần dần trở nên nổi tiếng với vai trò là nhà lãnh đạo district attorney đen đáng chú ý nhất tại Nam phi. [ one ] Ở trên đảo, ông và các tù nhân khác phải lao động khổ sai ở một mỏ đá vôi. [ fifty ] Điều kiện sống trong tù rất cơ bản. Tù nhân cũng bị phân chia theo sắc tộc và tù nhân district attorney đen là những người nhận được lượng thực phẩm ít nhất. [ fifty-one ] Tù chính trị được giam giữ riêng biệt với thường phạm và được hưởng ít quyền lợi hơn. [ fifty-two ] mandela đã mô tả rằng, act bị xếp vào tù nhân nhóm d ( hạng thấp nhất ) ông chỉ được phép có một người khách viếng thăm và nhận một lá thư mỗi sáu tháng. [ fifty-three ] Những lá thư thường bị trễ khá lâu và rất khó đọc serve chế độ kiểm duyệt trong nhà tù. [ ten ] Lúc ở trong tù mandela đã tham armed islamic group khóa học từ xa của Đại học Luân Đôn và nhận bằng Cử nhân Luật. [ fifty-four ] Ông sau đó được đề cử làm Hiệu trưởng danh dự của Đại học Luân Đôn trong cuộc bình chọn năm 1981, nhưng vị trí này đã thuộc về Vương nữ anne. [ fifty-four ] Trong cuốn hồi ký Inside BOSS xuất bản năm 1981 [ fifty-five ] điệp viên Gordon winter đã kể về việc ông này tham armed islamic group kế hoạch giải cứu mandela vào năm 1969 : kế hoạch này bị winter tiết lộ thay mặt cho cơ quan tình báo Nam phi, họ muốn mandela trốn thoát để họ có thể xử bắn ông chi tìm bắt lại. Kế hoạch này đã bị Cơ quan Tình báo Anh chặn đứng. [ fifty-five ] Vào tháng three năm 1982 mandela được chuyển từ Đảo Robben whistle Nhà tù Pollsmoor, cùng với các nhà lãnh đạo ANC khác như walter Sisulu, andrew Mlangeni, Ahmed Kathrada và Raymond Mhlaba. [ fifty-three ] Đã có suy đoán rằng đây là cách để xóa bỏ sức ảnh hưởng của các nhà lãnh đạo cấp cao này đối với thế hệ những nhà hoạt động district attorney đen trẻ đang bị giam tại Đảo Robben, cái gọi là “ Trường Đại học mandela ”. [ fifty-six ] Tuy nhiên, Thủ tướng Kobie Coetsee thuộc Đảng Quốc armed islamic group nói rằng việc chuyển trại này giúp cho việc liên hệ giữa họ và chính quyền Nam phi được thuận tiện hơn. [ fifty-seven ] Tháng two năm 1985 Tổng thống P.W. Botha đề nghị trả tự dress cho mandela với điều kiện ông phải ‘từ bỏ phương cách đấu tranh chính trị bằng bạo lực một cách vô điều kiện ‘. [ fifty-eight ] Coetsee và các bộ trưởng khác phản đối đề xuất của Botha, cho rằng mandela sẽ không bao giờ yêu cầu tổ chức của ông từ bỏ đấu tranh vũ trang để đổi lấy sự tự do cho cá nhân mình. [ fifty-nine ] Đúng là mandela đã bác bỏ đề xuất và đưa ra lời tuyên bố thông qua cô con gái Zindzi trong đó nói rằng “ Thứ tự do đang được đề nghị cho tôi là cái gì trong chi tổ chức của nhân dân vẫn bị cấm đoán ? Chỉ có những người tự cause mới có thể thương lượng mà thôi. Một tù nhân không thể tham armed islamic group vào một thỏa hiệp nào hết. ” [ fifty-seven ] Cuộc gặp đầu tiên giữa mandela và chính quyền Đảng Quốc armed islamic group diễn right ascension vào tháng eleven năm 1985, chi Kobie Coetsee gặp gỡ mandela tại Bệnh viện Volks hospital ở cape town nơi mandela đang tịnh dưỡng sau cuộc phẫu thuật tuyến tiền liệt. [ sixty ] Trong bốn năm sau đó, một loạt các cuộc gặp mang tính thăm dò đã diễn radium, làm nền tảng cho các cuộc tiếp xúc và thương lượng về sau, nhưng tiến bộ thực sự thì không nhiều. [ fifty-seven ] Vào năm 1988 mandela được chuyển đến Nhà tù victor Verster và ở đó cho đến chi ông được phóng thích. Người tantalum đã dỡ bỏ nhiều hạn chế đối với ông và những người như harry Schwarz đã có thể tự perform thăm viếng ông. Schwarz, một người bạn của mandela, biết ông từ chi họ học chung lớp luật ở trường đại học. Ông này cũng là luật sư biện hộ cho mandela tại Phiên tòa Rivonia và sau này là đại sứ tại washington chi mandela làm tổng thống. Trong suốt thời kỳ mandela bị giam giữ, đã có nhiều áp lực ở trong cũng như ngoài nước đòi chính quyền Nam phi phải trả tự do cho ông, với khẩu hiệu nổi tiếng Free Nelson Mandela! ( Hãy thả Nelson Mandela ) [ sixty-one ] Đến năm 1989, Nam phi có sự chuyển biến chi Botha bị đột quỵ và Frederik Willem delaware Klerk thay thế vào vị trí tổng thống. [ sixty-two ] delaware Klerk tuyên bố thả tự dress cho mandela vào tháng two năm 1990. [ sixty-three ] mandela đã được Ủy hội Chữ thập đỏ Quốc tế viếng thăm vài lần chi ông còn ở Đảo Robben và sau này ở nhà tù Pollsmoor. mandela đã nói về những chuyến thăm viếng như sau : “ với cá nhân tôi, và với những artificial insemination đã từng trải qua thời gian là tù chính trị, Hội chữ thập đỏ là một transient ischemic attack sáng nhân đạo trong thế giới tăm tối thiếu nhân tính của nhà tù chính trị. ” [ sixty-four ] [ sixty-five ]
Trả tự do [sửa |sửa mã nguồn ]
Mandela và Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton năm 1993
Ngày two tháng two năm 1990, Tổng thống Quốc armed islamic group F.W. delaware Klerk đã hủy lệnh cấm hoạt động đối với Đảng ANC và các tổ chức chống chủ nghĩa apartheid khác, đồng thời thông báo mandela sẽ sớm được trả tự serve. [ sixty-six ] mandela được trả tự serve từ Nhà tù victor Verster ở Paarl vào ngày eleven tháng two năm 1990. Sự kiện này được phát hình trực tiếp trên khắp thế giới. [ sixty-seven ] Vào ngày được phóng thích, mandela đã có một bài diễn văn gửi đến toàn quốc. [ sixty-eight ] Ông tuyên bố cam kết hòa bình và hòa giải với những người district attorney trắng thiểu số trong nước, nhưng nói rõ rằng cuộc đấu tranh vũ trang của ANC vẫn chưa chấm dứt chi ông nói “ phương sách đấu tranh vũ trang vào năm 1960 chi chúng tôi hình thành phái quân sự trong ANC ( Umkhonto we Sizwe ) đơn thuần là hành động tự vệ chống lại sự tàn bạo của chủ nghĩa apartheid. Các yếu tố đưa đến cuộc đấu tranh vũ trang đến nay vẫn hiển diện. Chúng tôi không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải tiếp tục. Chúng tôi bày tỏ hy vọng một không khí có lợi cho một cuộc thương lượng sẽ sớm được tạo ra, để nhu cầu đấu tranh vũ trang không còn nữa. ” Ông cũng nói rằng tập trung chính của ông là mang lại hòa bình cho những người district attorney đen đa số và cho họ quyền bỏ phiếu trong những cuộc bầu cử cấp quốc armed islamic group lẫn địa phương. [ sixty-eight ]
Tổng thống de Klerk và Mandela trong Đại hội Kinh tế Thế giới tại Davos năm 1992
Sau chi được trả tự act, mandela trở lại làm lãnh đạo ANC, rồi từ năm 1990 đến 1994, ông lãnh đạo đảng này trong cuộc thương lượng đa đảng dẫn tới cuộc bầu cử đa sắc tộc đầu tiên trong nước. [ sixty-nine ] Năm 1991, ANC tổ chức hội nghị toàn quốc đầu tiên của mình ở Nam phi sau chi được dỡ bỏ lệnh cấm, hội nghị đã bầu mandela làm Chủ tịch ( president ) của tổ chức. Người bạn và người đồng nghiệp lâu năm của ông, oliver Tambo, người lãnh đạo tổ chức lưu vong chi mandela còn ở trong tù, trở thành Chủ tịch Quốc armed islamic group ( national president ). [ seventy ] Vai trò lãnh đạo của mandela trong cuộc thương thuyết, cũng như mối quan hệ của ông với Tổng thống F.W. delaware Klerk, đã được thừa nhận chi họ cùng được trao Giải nobel Hòa bình năm 1993. Tuy nhiên, mối quan hệ này thỉnh thoảng trở nên căng thẳng, cụ thể như trong một phát biểu nảy lửa vào năm 1991 chi ông nói delaware Klerk là người cầm đầu một “ chế độ không hợp pháp, mất uy tín, gồm toàn những người thiểu số ”. Cuộc thương thuyết có lần đã đổ vỡ do vụ thảm sát Boipatong tháng six năm 1992, chi đó mandela cùng đoàn đại biểu của ANC bước radium khỏi cuộc thương thuyết, cáo buộc chính quyền delaware Klerk đồng lõa với các vụ giết chóc. [ seventy-one ] Tuy nhiên, những cuộc hội đàm đã được tiếp diễn sau vụ thảm sát Bisho tháng nine năm 1992, chi bóng master of arts bạo lực khiến cho người tantalum nhận thấy hội đàm là cách duy nhất để tiến tới một giải pháp. [ ten ] Sau vụ ám sát nhà lãnh đạo ANC Chris hani tháng four năm 1993, lại dấy lên sự sợ hãi đất nước sẽ lại tan vỡ trong bạo lực. [ seventy-two ] mandela đã gửi thông điệp toàn quốc yêu cầu mọi người bình tĩnh, trong bài phát biểu với vai trò ‘tổng thống ‘ dù chi đó ông chưa phải là tổng thống thực sự. mandela nói rằng “ tối nay tôi đang nói với từng người Nam phi, cả đen lẫn trắng, những lời nói xuất phát từ sâu thẳm lòng mình. Một người district attorney trắng đầy thành kiến và căm giận đã đến đất nước chúng tantalum và thực hiện một hành united states virgin islands sai lầm đến mức khiến cả nước phải đối mặt với vực thẳm khủng hoảng. Một người phụ nữ district attorney trắng, gốc Afrikan, đã liều mạng sống của bà để chúng tantalum có thể biết đến, và mang lại sự công bằng cho vụ ám sát này. Vụ giết người máu lạnh nhằm vào Chris hani đã tạo một làn sóng resound chuyển đất nước và thế giới … Giờ đây đã đến lúc mọi người dân Nam phi sát cánh cùng nhau để chống lại bất cứ hành six nào nhằm phá hủy những gì Chris hani đã cống hiến cả đời ông cho nó – sự tự serve cho tất cả chúng tantalum ”. [ seventy-three ] Dù đã có một số vụ bạo loạn xảy right ascension sau vụ ám sát, các bên thương lượng vẫn tích cực hành động, và sớm thỏa thuận một cuộc bầu cử dân chủ diễn right ascension vào ngày twenty-seven tháng four năm 1994, chỉ hơn một năm sau vụ ám sát hani. [ fifty-seven ]
Thời kỳ làm Tổng thống Nam phi [sửa |sửa mã nguồn ]
Cuộc bầu cử đa sắc tộc đầu tiên ở Nam phi với quyền bỏ phiếu được trao cho tất cả mọi người đã diễn radium vào ngày twenty-seven tháng four năm 1994. ANC giành được sixty-two % số phiếu bầu, và mandela, với vai trò là lãnh đạo ANC, đã nhậm chức làm Tổng thống district attorney đen đầu tiên của Nam phi vào ngày ten tháng five năm 1994, delaware Klerk của Đảng Quốc armed islamic group là phó tổng thống thứ nhất và Thabo Mbeki là phó tổng thống thứ hai trong Chính phủ Thống nhất Quốc armed islamic group. [ seventy-four ] Với vị trí là Tổng thống từ tháng five năm 1994 cho đến tháng six năm 1999, mandela đã chủ trì sự chuyển giao từ quyền lực của thiểu số và chủ nghĩa apartheid, giành được sự tôn trọng của quốc tế đối với những nỗ lực hòa giải quốc armed islamic group và thế giới của ông. [ seventy-five ] mandela đã khích lệ những người Nam phi district attorney đen ủng hộ cho đội Springbok ( đội tuyển rugby quốc armed islamic group Nam phi ) trước đây bị dân chúng ghét bỏ chi Nam phi tổ chức Cúp rugby Thế giới 1995. [ seventy-six ] Sau chi springbok giành chiến thắng trong trận chung kết trước new zealand, mandela đã trao cúp vô địch cho đội trưởng Francois Pienaar, một người Afrikan, trên người mặc chiếc áo đấu springbok với con số six của Pienaar sau lưng. Hành động này được xem là bước tiến lớn của sự hòa giải giữa người Nam phi district attorney trắng và district attorney đen. [ seventy-seven ] Sau chi nhậm chức tổng thống, một trong những dấu hiệu đặc trưng của mandela là chiếc áo batik của ông, còn được biết đến với cái tên “ Áo Madiba “, kể cả trong những sự kiện long trọng. [ seventy-eight ] Trong hành động quân sự đầu tiên sau thời kỳ apartheid của Nam phi, mandela đã right ascension lệnh cho quân đội xâm nhập lãnh thổ lesotho vào tháng nine năm 1999 để bảo vệ chính quyền của Thủ tướng Pakalitha Mosisili. Vụ việc này diễn radium sau một cuộc bỏ phiếu gây tranh cãi trong đó lực lượng phản đối đã đe dọa đến chính quyền thiếu ổn định này. [ seventy-nine ] Những nhà bình luận và phê bình trong đó có cả các nhà hoạt động vì aid như edwin Cameron đã chỉ trích mandela vì sự thiếu hiệu quả của chính quyền ông trong việc ngăn chặn cuộc khủng hoảng care. [ eighty ] [ eighty-one ] Sau chi nghỉ hưu, mandela thừa nhận rằng ông đã thất bại vì đã không chú ý nhiều hơn đến bệnh dịch HIV/AIDS. [ eighty-two ] [ eighty-three ] mandela từ đó đã có một số bài phát biểu chống lại bệnh dịch aid. [ eighty-four ] [ eighty-five ]
Vụ xử Lockerbie [sửa |sửa mã nguồn ]
Tổng thống mandela có sự quan tâm đặc biệt trong việc giúp đỡ giải quyết tranh cãi kéo dài giữa một bên là quốc armed islamic group Lybia dưới thời qaddafi, còn bên kia là Hoa Kỳ và Anh, đối với việc mang ra xét xử hai người Lybia bị truy tố vào tháng eleven năm 1991 và bị buộc tội phá hoại Chuyến bay 103 của pan be, khiến nó rơi tại thị trấn Lockerbie của scotland ngày twenty-one tháng twelve năm 1988, làm cho 270 người thiệt mạng. [ eighty-six ] Từ đầu năm 1992, mandela đã có lời đề nghị không chính thức gửi tới Tổng thống george H.W. scrub yêu cầu xét xử hai nghi phạm Lybia tại quốc armed islamic group thứ bachelor of arts. pubic hair tỏ ra tán thành đề nghị này, cả Tổng thống François mitterrand của Pháp và Vua Juan sanchez iodine của Tây banish Nha cũng vậy. [ eighty-seven ] Vào tháng eleven năm 1994 – sáu tháng sau chi ông đắc cử tổng thống – mandela chính thức đề nghị Nam phi nên là nơi diễn radium phiên toàn xét xử vụ đánh bom Chuyến bay 103 của pan cost. [ eighty-eight ] Tuy nhiên, Thủ tướng Anh whoremaster major thẳng thừng từ chối ý tưởng này nói rằng chính phủ Anh không tin tưởng vào tòa án nước ngoài. [ eighty-nine ] Đến bachelor of arts năm sau, mandela một lần nữa lại gửi lời đề nghị đến người kế nhiệm major, Tony blair, chi ông có chuyến viếng thăm Luân Đôn vào tháng seven năm 1997. Cuối năm đó, tại Cuộc họp những người đứng đầu chính phủ của khối Thịnh vượng chung năm 1997 tại edinburgh tháng ten năm 1997, mandela đã cảnh báo :
“ Không thể có một quốc armed islamic group vừa là nguyên cáo, vừa là bên nguyên lẫn quan tòa. ”
Cuối cùng đã có một thỏa hiệp để tổ chức phiên tòa ở Trại quân sự Zeist ở Hà local area network, xét xử theo Luật scotland, và Tổng thống mandela bắt đầu thương thuyết với Đại tá qaddafi để dẫn độ hai bị cáo ( Megrahi và Fhimah ) vào tháng four năm 1999. [ ninety ] Sau phiên tòa kéo dài nine tháng, phán quyết đã được công bố vào ngày thirty-one tháng one năm 2001. Fhimah được tuyên trắng án, nhưng Megrahi bị buộc tội và phải lãnh twenty-seven năm tù trong một nhà tù ở scotland. Kháng cáo lần đầu của Megrahi đã bị bác vào tháng three năm 2002, và cựu tổng thống mandela đã đến thăm người này tại nhà tù Barlinnie vào ngày ten tháng six năm 2002 .
‘Megrahi hoàn toàn cô độc ‘, mandela nói trong cuộc họp báo nhỏ trong phòng thăm viếng của nhà tù. ‘Anh tantalum không có three-toed sloth để nói chuyện cả. Đây là sự hành hạ về tâm lý mà một người đàn ông phải chịu đựng trong suốt thời gian dài chịu án hoàn toàn một mình. Sẽ công bằng hơn nếu anh tantalum được chuyển đến một quốc armed islamic group Hồi giáo — và có nhiều quốc armed islamic group Hồi giáo mà phương Tây tin tưởng. Nó sẽ giúp armed islamic group đình anh dễ viếng thăm anh hơn nếu anh ở một nơi như vương quốc morocco, tunisia hay three-toed sloth Cập. ‘ [ ninety-one ]
Megrahi sau đó được chuyển đến nhà tù Greenock và không còn bị biệt giam nữa. [ ninety-two ] Tháng eight năm 2009, Megrahi, sau chi được chẩn đoán bị ung thư và chỉ còn sống được three tháng, đã được trả tự doctor of osteopathy trong một đợt ân xá và được phép trở về libya. Quỹ nelson mandela đã ủng hộ quyết định ân xá cho Megrahi trong một bức thư gửi tới Chính quyền scotland thay mặt cho mandela. [ ninety-three ]
Hôn nhân và armed islamic group đình [sửa |sửa mã nguồn ]
mandela đã kết hôn barium lần, và có sáu con, twenty đứa cháu và số chắt thì ngày càng tăng. Ông là ông nội của Tù trưởng Mandla mandela. [ ninety-four ]
Cuộc hôn nhân đầu tiên [sửa |sửa mã nguồn ]
Cuộc hôn nhân đầu tiên của mandela là kết hôn với Evelyn Ntoko Mase người cũng như mandela, xuất thân từ nơi về sau gọi là vùng Transkei của Nam phi, mặc dù thực right ascension họ gặp nhau tại johannesburg. [ ninety-five ] Hai người chia tay vào năm 1957 sau thirteen năm chung sống, ly dị vì sự căng thẳng do ông thường xuyên vắng nhà, dành quá nhiều thời gian cho công cuộc cách mạng, và một phần do bà là tín đồ Chứng nhân yahweh, một tôn giáo đòi hỏi một sự trung lập về chính trị. [ ninety-six ] Evelyn Mase chết năm 2004. [ ninety-seven ] Hai người có với nhau hai memorize trai, Madiba Thembekile ( Thembi ) ( 1946 – 1969 ) và Makgatho mandela ( 1950 – 2005 ), và hai con gái, cả hai đều có tên Makaziwe mandela ( được biết đến với tên Maki ; sinh 1947 và 1953 ). Đứa con gái đầu chết lúc nine tháng tuổi, và họ đặt tên đứa victimize gái thứ hai theo tên cô bunco gái đầu lòng. [ ninety-eight ] Các con của họ đều đi học Trường Thế giới Thống nhất ở waterford Kamhlaba. [ ninety-nine ] Thembi chết trong thai nạn xenon hơi năm 1969 ở tuổi twenty-five, chi đó mandela đang bị giam giữ tại Đảo Robben và ông không được phép tham dự lễ tang. [ hundred ] Makgatho chết vì bệnh help năm 2005, chi fifty-four tuổi. [ hundred and one ]
Cuộc hôn nhân thứ hai [sửa |sửa mã nguồn ]
Người vợ thứ hai của mandela, Winnie Madikizela-Mandela, cũng xuất thân từ vùng Transkei, mặc dù hai người cũng gặp nhau tại johannesburg, nơi bà là công chức district attorney đen đầu tiên của thành phố. [ 102 ] Họ có hai victimize gái, Zenani ( Zeni ), sinh ngày four tháng two năm 1958 và Zindziswa ( Zindzi ) Mandela-Hlongwane, sinh năm 1960. [ 102 ] Zindzi chỉ mới eighteen tháng tuổi chi cha cô bị giam tại nhà tù Đảo Robben. Sau này, Winnie phải chịu mối bất hòa trong armed islamic group đình, phản ảnh cuộc xung đột chính trị của đất nước ; chi chồng bà đang chịu án chung thân ở Đảo Robben, còn cha bà lại làm bộ trưởng nông nghiệp ở Transkei. [ 102 ] Cuộc hôn nhân kết thúc bằng một cuộc ly thân rồi ly dị, được kích thêm từ mối bất hòa về chính trị. [ 103 ] mandela vẫn mòn mỏi trong tù chi bunco gái ông Zenani kết hôn với Hoàng thân Thumbumuzi Dlamini năm 1973, anh trai của Vua Mswati three của swaziland. [ 104 ] Mặc dù bà có ấn tượng sâu sắc về cha mình, nhà chức trách Nam phi không cho phép bà thăm ông từ chi bà four tuổi cho đến lúc bà sixteen tuổi. [ one hundred five ] Hai vợ chồng Dlamini sinh sống và kinh doanh tại boston. [ 106 ] Một trong hai đứa memorize trai của họ, Hoàng tử Cedza Dlamini ( sinh năm 1976 ), được giáo dục tại Hoa Kỳ, đã đi theo bước chân của ông ngoại làm một người ủng hộ cho quyền con người và trợ giúp nhân đạo. [ 106 ] Zindzi Mandela-Hlongwane đã làm nên lịch sử trên toàn thế giới chi bà đọc bài diễn văn của mandela từ chối lời đề nghị tha bổng có điều kiện vào năm 1985. Bà là nữ doanh nhân tại Nam phi với bachelor of arts victimize, đứa đầu lòng là victimize trai, Zondwa Gadaffi mandela. [ 107 ]
Cuộc hôn nhân thứ bachelor of arts [sửa |sửa mã nguồn ]
mandela đã tái giá vào sinh nhật lần thứ eighty của ông năm 1998, với Graça Machel nhũ danh Simbine, góa phụ của Samora Machel, cựu tổng thống mozambique và là đồng minh của ANC bị chết trong vụ rơi máy true laurel twelve năm trước đó. [ 108 ] Cuộc hôn nhân là kết quả của hàng tháng trời thương thảo ở cấp quốc tế để đặt right ascension đồ sính lễ chưa từng có trong lịch sử để được rút khỏi bộ tộc của Machel. Một thỏa thuận miệng đã được thực hiện bởi nhà vua truyền thống đại diện cho mandela, Vua Buyelekhaya Zwelibanzi Dalindyebo. [ 109 ] Ông nội của thủ lĩnh tối cao là quan nhiếp chính Jongintaba Dalindyebo, người đã sắp xếp cuộc hôn nhân cho mandela, đã lảng tránh bằng cách trốn spill the beans johannesburg vào năm 1940. [ fifteen ] mandela hiện vẫn còn ngôi nhà tại Qunu do đứa cháu trai nối dõi của ông quản lý, hiện ông vẫn trả tiền học phí và giữ quyền ủy viên hội đồng. [ one hundred ten ]
Nelson Mandela trong sinh nhật lần thứ 90 của ông vào năm 2008.
mandela là Tổng thống đắc cử lớn tuổi nhất của Nam phi chi ông nhậm chức ở tuổi seventy-five vào năm 1994. Ông đã quyết định không cầm quyền nhiệm kỳ thứ hai và nghỉ hưu vào năm 1999, người kế nhiệm ông là Thabo Mbeki.
Sau chi rời ghế Tổng thống, mandela tiếp tục đóng vai trò tích cực trong nhiều tổ chức xã hội và vì quyền con người. Ông biểu lộ sự ủng hộ phong trào make poverty history ( Biến đói nghèo thành dĩ vãng ) mà trong đó Chiến dịch one là một bộ phận. [ 111 ] Giải golf gây quỹ Khách mời nelson mandela, bash gary player chủ trì, đã thu được hơn twenty triệu rand cho các quỹ vì trẻ em từ lúc bắt đầu năm 2000. [ 112 ] mandela cũng là người ủng hộ cho Làng trẻ em sos, tổ chức chuyên quyên tiền giúp đỡ trẻ em mồ côi và bị bỏ rơi lớn nhất thế giới. [ 113 ] mandela cũng xuất hiện trong một đoạn quảng cáo cho Thế vận hội mùa đông 2006, và đã được trích dẫn trong chiến dịch Chúc mừng nhân loại của Ủy ban olympic Quốc tế : [ 114 ]
For seventeen day, they be roommate. For seventeen day, they are soulmates. And for twenty-two second, they equal rival. seventeen day equally peer. twenty-two moment american samoa adversary. What ampere fantastic world that would be. That ‘s the hope i interpret in the olympian game .
Tạm dịch :
Trong mười bảy ngày, chúng tantalum là bạn hữu. Trong mười bảy ngày, chúng tantalum là tâm giao. Và trong hai mươi hai giây, chúng tantalum là đối thủ. Mười bảy ngày bình đẳng. Hai mươi hai giây đối địch. Thế giới như thế mới tuyệt vời làm sao. Đó là niềm hy vọng mà tôi thấy được trong Thế vận hội .
Tháng seven năm 2001 mandela được chẩn đoán bệnh ung thư tuyến tiền liệt và tiến hành chữa trị. Ông được xạ trị trong seven tuần. [ one hundred fifteen ] Năm 2003, mandela bị CNN thông báo nhầm là đã chết chi bản cáo phó viết sẵn của ông ( cùng với vài yếu nhân khác ) make sơ suất đã hiển thị trên web site của CNN vì lỗi bảo vệ mật khẩu. [ 116 ] Vào năm 2007, một nhóm cánh tả không chính thống đã phổ biến e-mail và can nhắn samarium giả mạo nói rằng nhà chức trách đang giấu giếm cái chết của mandela và những người Nam phi district attorney trắng sẽ bị tàn sát sau tang lễ của ông. mandela lúc đó đang đi nghỉ tại mozambique. [ 117 ] Tháng six năm 2004, ở tuổi eighty-five, mandela thông báo rằng ông sẽ không tham armed islamic group các hoạt động công cộng nữa. Sức khỏe của ông dần giảm sút, và ông muốn có nhiều thời gian hơn với armed islamic group đình. mandela nói rằng không định cách ly hoàn toàn khỏi công chúng, nhưng muốn mình ở vị thế “ sẽ gọi cho các bạn để hỏi xem tôi có được chào đón hay không, chứ không phải được mời làm các thứ và tham dự các sự kiện nữa. Lời thỉnh cầu của tôi là : Đừng gọi cho tôi, tôi sẽ gọi cho các bạn. ” [ 118 ] Từ năm 2003, ông ít xuất hiện trước công chúng hơn và ít phát ngôn trước các vấn đề. [ 119 ] Tóc ông bạc trắng và ông di chuyển chậm chạp với sự hỗ trợ của gậy. Cũng có báo cáo là ông đang bị chứng mất trí nhớ của người già. [ long hundred ] Sinh nhật lần thứ ninety của mandela đã được tổ chức ở nhiều nơi khắp đất nước ngày eighteen tháng seven năm 2008, lễ mừng chính được tổ chức tại quê nhà Qunu của ông. [ 121 ] Một buổi hòa nhạc vinh danh ông cũng được tổ chức tại Hyde ballpark, Luân Đôn. [ 122 ] Trong buổi diễn văn kỷ niệm sinh nhật của mình, mandela kêu gọi những người giàu hãy giúp đỡ người nghèo trên khắp thế giới. [ 121 ] Mặc dù vẫn ít xuất hiện trong suốt kỳ world cup 2010 tại Nam phi, mandela cũng xuất hiện tại buổi bế mạc, tại đó ông đã được “ chào đón nhiệt liệt ”. [ 123 ]
Ngày eighteen tháng seven năm 2007, nelson mandela, Graça Machel, và Desmond ballet skirt tụ họp một nhóm các nhà lãnh đạo thế giới tại johannesburg để đóng góp sự hiểu biết và khả năng lãnh đạo độc lập để giải quyết các vấn đề khó khăn nhất trên thế giới. nelson mandela thông báo lập nên một nhóm mới, The elder, trong một bài diễn văn nhân sinh nhật lần thứ eighty-nine của mình. [ 124 ] Tổng giám mục tutu làm chủ tịch của The elder. Các thành viên sáng lập nhóm bao gồm Graça Machel, Kofi Annan, revolutionary people’s struggle Bhatt, Gro harlem Brundtland, pry carter, Lý Triệu Tinh, mary robinson và mohammed Yunus. [ one hundred twenty-five ] “ Nhóm này có tiếng nói tự do và khẳng khái, hoạt động công khai lẫn hậu trường về bất cứ hành động nào cần thực hiện ”, mandela nói. “ Cùng với nhau chúng tôi sẽ hoạt động để ủng hộ lòng can đảm tại nơi có sợ hãi, nuôi dưỡng thỏa thuận tại nơi có tranh chấp, và truyền hy vọng tại nơi tuyệt vọng. ” [ 126 ]
Sau chi về hưu, một trong những sự quan tâm chính của mandela là đấu tranh chống lại bệnh dịch aid. Ông đã có bài phát biểu bế mạc Hội nghị về aid Quốc tế lần thứ thirteen năm 2000, tại durban, Nam phi. [ 127 ] Vào năm 2003, ông hỗ trợ bằng cách cho phép chiến dịch gây quỹ chống help 46664 sử dụng số hiệu tù nhân của ông. [ 128 ] Tháng seven năm 2004, ông bay tới bangkok để phát biểu tại Hội nghị về aid Quốc tế lần thứ fifteen. [ 129 ] memorize trai ông, Makgatho mandela, chết vì bệnh help vào ngày six tháng one năm 2005. [ one hundred thirty ]
Phê phán chính sách ngoại giao của Mỹ và Anh [sửa |sửa mã nguồn ]
nelson mandela phản đối mạnh mẽ vụ can thiệp của north atlantic treaty organization tại kosovo năm 1999 và gọi đó là nỗ lực của các cường quốc nhằm kiểm soát thế giới. [ 131 ] Năm 2002 và 2003, mandela chỉ trích chính sách ngoại giao của chính quyền Tổng thống Mỹ george W. bush trong nhiều bài phát biểu. [ 132 ] [ 133 ] Phê phán về việc thiếu sự tham armed islamic group của Liên Hợp Quốc trong quyết định bắt đầu Chiến tranh iraq, ông nói, “ Đó là một bismuth kịch, những gì đang xảy radium, những gì bush đang làm. Nhưng bush giờ đây đang làm xói mòn Liên Hợp Quốc. ” mandela cho rằng ông chỉ ủng hộ hành động chống lại iraq nếu đó là dress Liên Hợp Quốc ra lệnh. mandela cũng nói bóng gió đến việc Liên Hợp Quốc có lẽ đã bị ảnh hưởng bởi sự phân biệt chủng tộc vì đã không tuân theo ý kiến của Liên Hợp Quốc và tổng thư ký Kofi Annan về vấn đề chiến tranh. “ Có phải vì tổng thư ký Liên Hợp Quốc hiện tại là một người district attorney đen hay không ? Họ không bao giờ làm vậy chi tổng thư ký là người district attorney trắng ”. [ 134 ] Ông kêu gọi nhân dân Mỹ tham armed islamic group vào các cuộc biểu tình lớn chống lại shrub và kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới, đặc biệt là những nước có quyền phủ quyết trong Hội đồng Bảo associate in nursing Liên Hợp Quốc, phản đối bush. [ one hundred thirty-five ] “ Điều tôi lên án ở đây là chỉ một cường quốc, với một vị tổng thống không có óc chiến lược, người không thể nghĩ cho đúng đắn, giờ đang muốn đẩy thế giới vào một cuộc tàn sát. ” Ông tấn công Hoa Kỳ vì các thành tích xấu về nhân quyền và đã thả bom nguyên tử xuống Nhật Bản trong Chiến tranh thế giới two. “ Nếu có một quốc armed islamic group có hành động tàn ác đến mức không thể diễn tả được bằng lời, đó là Hợp chúng quốc Hoa Kỳ. Họ bất cần. ” [ 134 ] nelson mandela cũng chê trách nặng nề Thủ tướng Anh Tony blair và gọi ông là “ ngoại trưởng của Mỹ. ” [ 136 ]
Tranh chấp với Ismail Ayob [sửa |sửa mã nguồn ]
Ismail Ayob từng là một người bạn can cậy và là luật sư riêng của mandela trong hơn thirty năm. Vào tháng five năm 2005, Ayob được mandela yêu cầu dừng bán các ấn phẩm có chữ ký của mandela và tính toán lại lợi nhuận thu được từ việc bán chúng. Tranh chấp này đã khiến mandela đệ đơn lên Tòa án Tối cao Nam phi vào năm đó. [ 137 ] Ayob cho rằng mình không làm điều gì sai trái, [ 138 ] và nói rằng ông là nạn nhân của một chiến dịch bôi nhọ do các cố vấn của mandela, mà cụ thể là luật sư george Bizos, dựng lên. [ 139 ] Vào năm 2005 và 2006, Ayob và vợ victimize của ông trở thành đối tượng chỉ trích của các cố vấn của mandela. Vụ tranh chấp này được truyền thông rộng rãi, với Ayob được mô tả ở vị thế phản diện, cao điểm là chi mandela đệ đơn lên Tòa án Tối cao. Đã có những cuộc họp công khai trong đó những người thân cận của mandela chỉ trích Ayob và công chúng còn kêu gọi tẩy chay Ayob và armed islamic group đình ông. [ one hundred forty ] Lời biện hộ của Ismail và Zamila Ayob ( vợ ông, và cũng là bị cáo liên quan ) đưa right ascension các văn bản make mandela ký và được các thư ký của ông làm chứng, từ đó bác bỏ nhiều lý lẽ của nelson mandela và các cố vấn. [ 141 ] Tranh chấp này một lần nữa lại xuất hiện trên mặt báo vào tháng two năm 2007 chi trong một phiên tòa tại Tòa án Tối cao johannesburg, Ayob hứa sẽ trả 700.000 rand cho mandela, chuyển qua các quỹ vì trẻ em của mandela, và gửi lời xin lỗi, [ 142 ] [ 143 ] mặc dù sau đó ông cho rằng ông là nạn nhân của “ Sự trả thù ” từ mandela. [ gross ] Một số nhà bình luận bày tỏ sự cảm thông cho vị thế của Ayob, nói rằng vị trí biểu tượng của mandela khiến cho Ayob khó mà được đối xử một cách công bằng. [ 139 ]
Ayob, george Bizos và Wim Trengove là những người được ủy thác của Quỹ Ủy thác nelson mandela, được thành lập để cất giữ hàng triệu witwatersrand bash các nhân vật kinh doanh nổi tiếng, trong đó có armed islamic group đình oppenheimer, tặng cho nelson mandela vì lợi ích của victimize và cháu của ông. [ one hundred forty-five ] Ayob sau này rút lui của Quỹ ủy thác. Vào năm 2006, hai người được ủy thác còn lại của nelson mandela hope đã tố cáo Ayob đã qi tiêu tiền từ quỹ ủy thác mà không báo cho họ biết. [ 146 ] Ayob tuyên bố rằng số tiền này là để trả cho Dịch vụ Doanh thu Nam phi, cho convict và cháu của mandela, cho chính mandela, và trả cho bốn năm làm việc của công ty kế toán. [ 143 ] Bizos và Trengrove từ chối thông qua việc chi trả cho victimize cháu của nelson mandela và tiền trả cho công ty kế toán. Phiên tòa đã thỏa thuận rằng Ismail Ayob phải trả số tiền này, tổng cộng hơn 700.000 witwatersrand, cho quỹ ủy thác vì lẽ Ayob đã chưa được sự đồng ý của hai ủy thác viên khác trước chi dùng tiền. [ 147 ] Người tantalum cũng khẳng định là Ayob đã có những nhận xét phỉ báng mandela trong bản khai, vì thế tòa cũng yêu cầu Ayob xin lỗi. [ 148 ] Người tantalum đã cho thấy các nhận xét này, tập trung vào các tài khoản ở nước ngoài của nelson mandela và việc không trả thuế cho các tài khoản này, không xuất phát từ lời khai của Ayob mà là từ chính lời khai của nelson mandela và george Bizos. [ 149 ]
Tranh cãi về Kim cương máu [sửa |sửa mã nguồn ]
Trong một bài viết trong báo The New Republic tháng twelve năm 2006, nelson mandela bị chỉ trích vì một số lời nhận xét tốt đẹp về ngành công nghiệp kim cương. Người tantalum lo ngại là điều này sẽ làm lợi cho những nhà cung cấp kim cương máu. [ one hundred fifty ] Trong bức thư gửi tới edward Zwick, đạo diễn của bộ phim Kim cương máu, mandela nói rằng :
… sẽ cực kỳ đáng tiếc nếu bộ phim này vô tình sai sự thật, và kết quả là, khiến cho thế giới tin rằng cần phải có hành động thích hợp để ngưng việc mua kim cương được khai thác từ châu phi …. Chúng tôi hy vọng rằng khát khao được kể một câu chuyện lịch sử về câu chuyện có thật hấp dẫn và quan trọng sẽ không dẫn đến sự mất ổn định tại các quốc armed islamic group sản xuất kim cương ở châu phi, và cuối cùng là nhân dân các nước đó. [ 151 ]
Bài báo trên New Republic nói rằng lời bình luận này, cũng như các sáng kiến và phát biểu trong cuộc đời ông và trong thời gian làm tổng thống Nam phi, bị ảnh hưởng từ cả tình bạn với harass oppenheimer, cựu chủ tịch delaware beer, lẫn từ quan điểm ‘quyền lợi quốc armed islamic group hẹp hòi ‘ của Nam phi ( là nhà sản xuất kim cương chính ). [ 152 ]
zimbabwe và robert Mugabe [sửa |sửa mã nguồn ]
robert Mugabe, tổng thống zimbabwe, người đã lãnh đạo đất nước này từ chi độc lập năm 1980, đã nhận được nhiều lời chỉ trích trên thế giới vì trận đánh giết chết khoảng 3000 người vào thập niên 1980 cũng như tham nhũng, quản lý yếu kém, đàn áp chính trị và theo armed islamic group đình trị dẫn đến nền kinh tế nước này sụp đổ. [ 153 ] [ 154 ] Mặc dù cùng xuất thân là những nhà hoạt động vì tự do quốc armed islamic group, mandela và Mugabe ít chi được xem là gần gũi. mandela chỉ trích Mugabe vào năm 2000, nhắc tới những nhà lãnh đạo châu phi đã giải phóng đất nước họ nhưng khư khư giữ ghế quá lâu. [ one hundred fifty-five ] [ 156 ] chi về hưu, mandela ít nhắc đến zimbabwe và các vấn đề đối nội đối ngoại hơn, [ 119 ] đôi chi đưa đến chỉ trích là không biết sử dụng ảnh hưởng của mình để khuyến khích giảm bớt chính sách của mình. [ 157 ] Luật sư của ông george Bizos tiết lộ rằng mandela đã được khuyên để giữ gìn sức khỏe ông phải tránh tham armed islamic group vào các hoạt động nhiều áp lực như các tranh cãi về chính trị. [ 158 ] Tuy nhiên, vào năm 2007, mandela đã nỗ lực thuyết phục Mugabe rời chức “ sớm hơn ”, với “ chút ít chân giá trị còn lại ”, trước chi ông bị săn đuổi như Augusto Pinochet. Mugabe không phản ứng gì trước lời phát biểu này. [ 159 ] Vào tháng six năm 2008, ở cao trào khủng hoảng trong cuộc bầu cử tổng thống zimbabwe, mandela lên án “ sự thất bại thảm hại của quyền lãnh đạo ” tại zimbabwe. [ one hundred sixty ]
Chiến sĩ giải phóng Nam Phi Nelson Mandela trên con tem kỷ niệm của Liên Xô năm 1988
Theo một bài viết trên tạp chí Newsweek, “ mandela đã có được một vị trí bất khả xâm phạm chi nhắc đến Nam phi. Ông là nhà giải phóng dân tộc, vị cứu tinh, là washington và lincoln hòa lại làm một ”. [ 161 ] Tháng eleven năm 2009, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông báo ngày sinh của mandela, eighteen tháng seven, sẽ được gọi là “ Ngày mandela “ để ghi nhớ sự đóng góp của ông vào nền tự practice của thế giới. [ 162 ]
Huân huy chương [sửa |sửa mã nguồn ]
mandela đã nhận được nhiều giải thưởng của Nam phi, nước ngoài và quốc tế, trong đó có Giải nobel Hòa bình năm 1993 ( cùng với Frederik Willem delaware Klerk ), [ 163 ] được Nữ hoàng elizabeth two trao Huân chương Công lao và Baliff distinguished cross của Huân chương Thánh john, Huân chương Tự suffice Tổng thống của george W. bush. [ 164 ] [ one hundred sixty-five ] Tháng seven năm 2004, thành phố johannesburg trao tặng danh hiệu cao nhất cho mandela sự tự do của thành phố tại buổi lễ ở orlando, soweto. [ 166 ] Ông cũng thường nhận được sự tán dương chi đi ra nước ngoài. Trong chuyến thăm canada năm 1998, 45.000 học sinh đã chào đón ông chi ông có bài phát biểu tại SkyDome, toronto. [ 167 ] Vào năm 2001, ông là người còn sống đầu tiên trở thành Công dân danh dự của canada ( người nhận danh hiệu duy nhất trước đó là Raoul Wallenberg sau chi đã mất ). [ 168 ] chi còn ở canada, ông cũng nhận Huân chương canada, là một trong số ít người nước ngoài nhận được huân chương này. [ 169 ] Năm 1981, ông được trao Giải leo ix Kreisky. Năm 1988, ông đoạt Giải thưởng sakharov của Nghị viện châu Âu và Giải Nhân quyền của Liên Hợp Quốc. Năm 1990 ông nhận được Giải thưởng india Ratna của chính phủ Ấn Độ và là người cuối cùng nhận được Giải thưởng Hòa bình lenin của Liên Xô. [ one hundred seventy ] Vào năm 1992 ông được nhận Giải thưởng Hòa bình Atatürk của Thổ Nhĩ Kỳ. Ông đã từ chối giải thưởng vì cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ lúc đó đang six phạm nhân quyền, [ 171 ] nhưng đến năm 1999 thì chấp nhận giải thưởng [ 172 ] Vào năm 1992 ông nhận được Nishan-e-Pakistan, giải thưởng phục vụ cộng đồng cao nhất của pakistan. [ 173 ] Năm 2004, ông được trao Giải Ý thức toàn cầu của Câu lạc bộ budapest .
Bài hát california ngợi [sửa |sửa mã nguồn ]
Nhiều nghệ sĩ đã viết bài hát và nhạc về mandela. Một trong những nhóm nổi tiếng nhất là The special đã thu âm bài hát “ complimentary nelson mandela “ vào năm 1983. Stevie wonder viết bài hát đã đoạt giải academy award “ iodine just call to say one love You “ cho mandela, dẫn đến bài này bị Hãng thông tấn Nam phi cấm lưu hành. [ 174 ] Vào năm 1985, album Nelson Mandela của Youssou N’Dour là bản phát hành đầu tiên tại Mỹ của calcium sĩ người senegal này. Năm 1988, một buổi hòa nhạc Kỷ niệm ngày sinh lần thứ seventy của mandela đã diễn right ascension tại Sân vận động wembley ở Luân Đôn là trung tâm của phong trào chống chủ nghĩa apartheid, tại đó nhiều calcium sĩ đã góp tiếng nói ủng hộ mandela. [ one hundred seventy-five ] kraut Dammers, tác giả của bài hát Nelson Mandela, là một thành viên trong ban tổ chức. [ one hundred seventy-five ] simpleton mind đã thu âm bài hát “ mandela sidereal day ” dành cho buổi hòa nhạc, [ one hundred seventy-five ] Santana đã thu âm bản giao hưởng “ mandela ”, [ one hundred seventy-five ] tracy chapman trình diễn bài “ exemption now ”, dành tặng cho mandela và phát hành album Crossroads, [ one hundred seventy-five ] Salif Keita đến từ mali, có chơi ở buổi hòa nhạc, sau này có đến thăm Nam phi và năm 1995 thu âm bài hát “ mandela ” trong album Folon. [ one hundred seventy-five ] Tại Nam phi, “ Asimbonanga (Mandela) “ ( “ Chúng tôi chưa thấy ông ” ) trở thành một trong những bài hát nổi tiếng nhất của rebel horsefly, xuất hiện trong album Third World Child năm 1987. [ 176 ] Hugh Masekela, chi đó đang lưu vong ở Anh, đã hát bài “ bring Him back home ( nelson mandela ) ” vào năm 1987. [ 177 ] Bài hát “ black president of the united states ” vào năm 1989 của Brenda Fassie, cũng dành tặng mandela, trở nên cực kỳ nổi tiếng dù nó bị cấm tại Nam phi. [ 178 ] Nhạc sĩ nhạc reggae người nigeria Majek Fashek đã phát hành đĩa đơn, “ free mandela ” vào năm 1992, đưa ông thành một trong nhiều nghệ sĩ nigeria phát hành bài hát liên quan đến phong trào chống chủ nghĩa apartheid và đến mandela. Vào năm 1990, banish nhạc rock ‘n’ roll ở Hồng Kông beyond đã ra mắt bài hát tiếng Quảng Đông nổi tiếng, “ day of glory ”. Bài hát với chủ đề chống chủ nghĩa apartheid đã nhắc đến cuộc đấu tranh anh hùng của mandela vì sự công bằng sắc tộc. [ 179 ] Nhóm Ladysmith black Mambazo đã đi cùng với mandela tới buổi trao Giải nobel Hòa bình tại oslo, sodium Uy vào năm 1993, và trình diễn trong buổi nhậm chức năm 1994. Vào năm 2003, mandela đồng ý đưa tên tuổi của ông vào chiến dịch 46664 chống lại căn bệnh aids, đặt theo số tù của ông. Nhiều nhạc sĩ nổi tiếng đã trình diễn trong các buổi hòa nhạc. [ one hundred eighty ] Sơ lược tiểu sử của mandela đã được chiếu trong bản television nhạc “ If Everyone care “ của Nickelback vào năm 2006. [ 181 ] Bài hát “ turn This world about ” của Raffi dựa trên bài diễn văn của mandela chi ông giải thích thế giới cần phải “ xoay vòng, vì những đứa trẻ ”. [ 182 ] Một buổi hòa nhạc kỷ niệm ninety năm ngày sinh của mandela đã diễn ra tại Hyde park, Luân Đôn ngày twenty-seven tháng six năm 2008. [ 183 ]
Sách tiểu sử đã xuất bản [sửa |sửa mã nguồn ]
Tự truyện của mandela, Long Walk to Freedom, được xuất bản vào năm 1994. mandela đã bắt đầu viết cuốn sách này một cách bí mật chi ở trong tù. [ 184 ] Trong quyển sách này mandela không tiết lộ điều gì về sự đồng lõa của F. W. delaware Klerk trong những vụ bạo lực xảy right ascension vào thập niên eighty và ninety, hay vai trò của bà vợ cũ Winnie mandela trong những vụ tắm máu đó. Tuy nhiên, ông sau này có cộng tác cùng với bạn ông, nhà báo antony Sampson bàn luận về các vấn đề này trong Mandela: The Authorised Biography. [ 185 ] Một qi tiết khác mà mandela đã bỏ qua là cuốn sách có phần giả mạo Goodbye Bafana. [ 186 ] Tác giả của nó, cai ngục jam gregory trên đảo Robben, nhận mình là bạn tâm tình của mandela trong tù và đã xuất bản những chi tiết về những vụ yêu đương trong armed islamic group đình của người tù. [ 186 ] Sampson luôn nói rằng mandela không biết rõ gregory lắm, nhưng có thể gregory đã kiểm duyệt những bức thư gửi cho mandela nên khám phá right ascension những qi tiết về đời tư của mandela. Sampson cũng quả quyết rằng các cai ngục khác nghi ngờ gregory là mật thám của chính phủ và mandela đang xem xét việc kiện gregory. [ 187 ]
Điện ảnh và truyền hình [sửa |sửa mã nguồn ]
Bộ phim Mandela and De Klerk kể lại câu chuyện phóng thích mandela. [ 188 ] mandela serve sidney poitier đóng vai. Goodbye Bafana, một bộ phim phóng sự nói về cuộc đời của mandela, right ascension mắt tại liên hoan phim berlin ngày eleven tháng two năm 2007. Bộ phim có diễn viên Dennis Haysbert đóng vai mandela và diễn tả tình bạn trong tù giữa mandela và james gregory. [ 189 ] Trong loạt chương trình truyền hình Mỹ The Cosby Show cháu nội của cliff và Claire Huxtable được đặt theo tên của nelson và Winnie để tôn vinh mandela và bà vợ chi đó của ông Winnie. Trong cảnh cuối năm 1992 bộ phim Malcolm X, mandela – vừa được phóng thích sau twenty-seven năm ở tù – đóng vai thầy giáo trong một lớp học soweto. [ one hundred ninety ] Ông nhắc lại một phần bài diễn văn nổi tiếng nhất của Malcolm x, trong đó có câu : “Chúng ta sinh ra trên Trái Đất với quyền làm người, phải được tôn trọng như một con người, được trao những quyền của một con người trong xã hội này, trên Trái Đất này, vào ngày này, điều chúng ta muốn đưa thành hiện thực…” Đoạn cuối nổi tiếng của câu đó là “ bằng bất cứ giá nào. ” [ 191 ] mandela đã thông báo với đạo diễn spike lee rằng ông không thể đọc câu này trước máy quay vì sợ chính quyền apartheid sẽ dùng nó chống lại ông. lee đã rất biết ơn, và những giây cuối cùng của bộ phim là đoạn phim trắng đen của chính Malcolm x đọc câu này. [ 191 ] mandela và đội trưởng springbok, Francois Pienaar, là chủ đề của cuốn sách năm 2008 của whoremaster Carlin, Playing the Enemy: Nelson Mandela and the Game that Made a Nation, [ 192 ] trong đó nhấn mạnh vai trò của chiến thắng trong Giải rugby vô địch thế giới 1995 tại Nam phi thời hậu apartheid. Carlin bán quyền làm phim cho morgan freeman. [ 193 ] Bộ phim này, có tên Invictus, [ 194 ] được đạo diễn bởi Clint Eastwood, trong đó freeman đóng vai nelson mandela và flat damon vai Pienaar. [ 193 ]
Vào ngày thirty tháng four năm 2001, Khu vườn nelson mandela ở Quảng trường Thiên niên kỷ, leeds đã chính thức khai trương và nelson mandela được tặng giải sự tự practice của thành phố và được tặng một ‘con cú vàng ‘ ( biểu tượng của leeds ) làm kỷ niệm. Trong bài phát biểu bên ngoài Đại sảnh leeds trước 5000 người, mandela đã cảm ơn nhầm ‘nhân dân liverpool vì sự hào phóng của các bạn ‘. [ 195 ] Vào ngày thirty-one tháng three năm 2004, Quảng trường Sandton ở johannesburg được đổi tên thành Quảng trường nelson mandela, sau chi người tantalum dựng bức tượng nelson mandela cao six mét ở quảng trường để vinh danh nguyên thủ Nam phi của mình. [ 196 ] Vào ngày twenty-nine tháng eight năm 2007, một bức tượng nelson mandela được khánh thành tại Quảng trường Nghị viện ở Luân Đôn bởi Richard Attenborough, cognizance livingstone, Wendy wood, và Gordon brown. [ 197 ] Chiến dịch dựng tượng bắt đầu vào năm 2000 bởi Donald forest, một nhà báo Nam phi lưu vong vì tham armed islamic group phong trào chống chủ nghĩa apartheid. mandela nói rằng nó đại diện cho không chỉ ông, mà còn cho những three-toed sloth đang chống lại áp bức, đặc biệt tại Nam phi. [ 198 ] Ông nói thêm : “ Lịch sử đấu tranh tại Nam phi đầy những câu chuyện về các nam nữ anh hùng, một số họ là nhà lãnh đạo, một số là người ủng hộ. Tất cả họ đều xứng đáng được ghi nhớ. ” [ 199 ] Vào ngày twenty-seven tháng eight năm 2008, một bức tượng của nelson mandela được khánh thành tại Trại cải tạo Drakenstein Groot giữa Paarl và Franshhoek trên đường R301, gần cape township. Trước đây có tên winner Verster, đây là nơi mandela trải qua những năm cuối cùng trong thời gian twenty-seven năm ở tù, chi ông và các đồng chí ở ANC đã thương thảo với chính quyền apartheid về những điều khoản để ông được tự make và bản chất của nước Nam phi mới. Bức tượng được đặt ngay nơi mandela bước bước đi đầu tiên với tư thế một người tự do. Ngay bên ngoài cổng tù – đỉnh điểm của long walk to freedom – tên tự truyện của mandela. [ two hundred ] [ 201 ] Sau Trận động đất Loma Prieta năm 1989 phá hủy phần Cầu cạn đường cypress của Xa lộ nimitz tại oakland, california, thành phố đã đổi tên convict đường này và đặt tên là mandela drive. Tại leicestershire, nước Anh, có một Công viên nelson mandela với khẩu hiệu “ Nam phi thuộc về tất cả những artificial insemination sống tại đó, dù Trắng hay Đen ” .
Lãnh tụ nelson mandela từ trần vào ngày five tháng twelve năm 2013 tại thành phố johannesburg, hưởng thọ ninety-five tuổi
Read more : Nguyễn Đức Chung – Wikipedia tiếng Việt
