Đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn tỉnh Nghệ An năm 2015-2016
Câu 1. (3,0 điểm)
Đọc kỹ đoạn thơ sau và vấn đáp thắc mắc :
Chân phải bước tới cha
Bạn đang đọc: Đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn tỉnh Nghệ An năm 2015-2016
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm lời nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày tiên phong đẹp nhất trên đời .
a. Đoạn thơ trên được trich từ tác phẩm nào ? Tác giả là ai ? ( 0,5 đ )
b. Hãy nên nội dung chính của đoạn thơ ? ( 1,0 đ )
c. Ghi lại câu thơ có cách biểu cảm trực tiếp. ( 0,5 đ )
d. Trong bốn câu thơ đầu, tác giả đã sử dụng giải pháp tu từ nào ? Nêu công dụng của giải pháp tu từ ấy ? ( 1,0 đ )Câu 2. (3,0 điểm)
Từ nội dung hai câu thơ :
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Em hãy viết một bài văn ( khoảng chừng 400 từ ), trình diễn tâm lý của mình về Nghĩa tình quê nhà so với mỗi con người .Câu 3. (4,0 điểm)
Một truyện ngắn hay là truyện mà ở đó nhà văn phát minh sáng tạo được những chi tiết cụ thể độc lạ. Em hãy chọn và nghiên cứu và phân tích một cụ thể trong tác phẩm Chiếc lược ngà của nhà văn Nguyễn Quang Sáng ( phần trích trong Ngữ văn 9, Tập một, NXB Giáo dục đào tạo 2015 ) mà theo em là độc lạ và có nhiều ý nghĩa trong việc làm điển hình nổi bật chủ đề tác phẩm .
Đáp án đề thi
Câu 1:
a. Đoạn thơ trên được trích trong tác phẩm ” Nói với con ” của nhà thơ Y Phương .
b. Nội dung chính của đoạn thơ : Lời người cha nói với con về cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người – đó là mái ấm gia đình và quê nhà .
c. Câu thơ có cách biểu cảm trực tiếp : ” Người đồng mình yêu lắm con ơi ”
d .
– Biện pháp tu từ được sử dụng trong bốn câu thơ đầu :
+ Điệp từ ” bước tới “, điệp cấu trúc .
+ Liệt kê ” chân phải “, ” chân trái “, ” một bước “, ” hai bước “, ” lời nói “, ” tiếng cười ”
– Tác dụng : gợi không khí mái ấm gia đình đầm ấm, niềm hạnh phúc, đầy ắp niềm vui, đầy ắp tiếng nói cười. Ở đó, trong từng bước đi chập chững của con đều có sự dìu dắt, nâng đỡ của cha mẹ. Ẩn chứa trong đó là niềm niềm hạnh phúc vô biên của cha mẹ .Câu 2:
* Đây là kiểu bài nghị luận về một tư tưởng đạo lí ( Cụ thể là nghị luận về một yếu tố đặt ra trong một tác phẩm văn học )
* Trong phần thân bài, những em cần phải bảo vệ được rất đầy đủ những ý sau :
1. Giải thích khái niệm ” quê nhà ” : hoàn toàn có thể hiểu khái quát là nơi ta sinh ra, lớn lên, có mái ấm gia đình, kỉ niệm thời thơ ấu …
2. Phân tích ngắn gọn nội dung của hai câu thơ : ” Rừng cho hoa – Con đường cho những tấm lòng ” :
– Câu thơ nằm trong phần nhà thơ viết về cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người – đó là mái ấm gia đình và quê nhà .– Quê hương với gia đình ấm áp yêu thương; với những con người tài hoa, có tâm hồn lãng mạn; cũng là quê hương với thiên nhiên thơ mộng, nghĩa tình: “Rừng cho hoa – Con đường cho những tấm lòng”.
Xem thêm: Cách sale phone hiệu quả trong bán hàng
– Điệp từ ” cho ” mang nặng nghĩa tình. Quê hương đem đến cho con người những thứ cần để lớn, dành Tặng cho con người những gì đẹp tươi nhất. Quê hương đã che chở, nuôi dưỡng con người cả về tâm hồn và lối sống .
=> Bằng cách nhân hóa ” rừng ” và ” con đường ” qua điệp từ ” cho “, Y Phương đã cho người đọc cảm nhận thâm thúy về nghĩa tình quê nhà so với mỗi con người. Quê hương là điều quí giá vô ngần mà mỗi con người không hề thiếu trên bước đường lớn khôn, trưởng thành .
3. Suy nghĩ của bản thân về vai trò, ý nghĩa của quê nhà so với mỗi con người :
– Mỗi con người đều gắn bó với quê nhà, mang truyền thống, truyền thống cuội nguồn, phong tục tập quán tốt đẹp của quê nhà. Chính do đó, tình cảm dành cho quê nhà ở mỗi con người là tình cảm có đặc thù tự nhiên, sâu nặng .
– Quê hương luôn bồi đắp cho con người những giá trị ý thức cao quí : tình làng nghĩa xóm. tình yêu quê nhà, mái ấm gia đình sâu nặng …
– Quê hương luôn là điểm tựa vững vàng cho con người trong mọi thực trạng, là nguồn cổ vũ, động viên, là đích hướng về của con người .
( Lưu ý : HS lấy dẫn chứng trong đời sống, trong văn học để chứng tỏ )
4. Trách nhiệm của mỗi con người :
– Tình yêu quê nhà, mái ấm gia đình luôn gắn liền với tình yêu quốc gia. Cần hướng về quê nhà, tuy nhiên không có nghĩa là chỉ hướng về mảnh đất nơi mình sinh ra, mà phải biết tôn trọng và yêu quí tổng thể những gì thuộc về Tổ quốc .
– Xây đắp, bảo vệ, phát huy những truyền thống lịch sử tốt đẹp của quê nhà, quốc gia là nghĩa vụ và trách nhiệm, là nghĩa vụ và trách nhiệm thiêng liêng của mỗi con người .
– Là HS, ngay từ giờ đây phải tu dưỡng đạo đức, tích góp kiến thức và kỹ năng để sau này góp một phần nhỏ của việc vào công cuộc dựng xây, và bảo vệ quê nhà quốc gia .
– Cần có thái độ phê phán những người có hành vi, tâm lý chưa tích cực so với quê nhà : chê quê nhà nghèo khó, lỗi thời ; không có ý thức thiết kế xây dựng quê nhà, thậm chí còn quay sống lưng, phản bội quê nhà, xứ sở ….Câu 3:
* Đây là một đề bài mở. Các em được quyền lựa chọn một chi tiết cụ thể nghệ thuật và thẩm mỹ trong tác phẩm ” Chiếc lược ngà ” để nghị luận. Có thể là chi tiết cụ thể chiếc lược ngà, cụ thể ” vết thẹo ” trên khuôn mặt của ông Sáu ; …
I. Mở bài:
– Giới thiệu được tác giả Nguyễn Quang Sáng
– Giới thiệu được tác phẩm ” Chiếc lược ngà ” .
– Giới thiệu được vấn đề nghị luận : Chi tiết ” vết thẹo ” trên khuôn mặt của ông Sáu .II. Thân bài:
1. Vai trò của chi tiết cụ thể trong truyện ngắn :
– Truyện ngắn là thể tài văn học thân mật với đời sống hằng ngày, có công dụng và tác động ảnh hưởng to lớn đến đời sống và nhu yếu nghệ thuật và thẩm mỹ của fan hâm mộ. Ngoài việc bảo vệ những nhu yếu khắc nghiệt của thể loại như : hình thức tự sự cỡ nhỏ, bảo vệ tính trường hợp, nhân vật nổi bật, thì truyện ngắn luôn yên cầu sự xuất hiện của những cụ thể nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ, tiêu biểu vượt trội .
– Chi tiết là một trong những yếu tố nhỏ nhất tạo nên tác phẩm. Để tạo ra sự một chi tiết cụ thể nhỏ có giá trị yên cầu nhà văn phải có sự thăng hoa về cảm hứng và kĩ năng thẩm mỹ và nghệ thuật .
– Nghệ thuật là một nghành đặc trưng : Tầm vóc của người nghệ sỹ hoàn toàn có thể được làm ra từ những yếu tố nhỏ nhất. Nhà văn lớn có năng lực phát minh sáng tạo được những cụ thể nhỏ nhưng giàu giá trị miêu tả, góp thêm phần đắc lực trong việc bộc lộ chủ đề tư tưởng của tác phẩm, ý niệm nghệ thuật và thẩm mỹ của mình .
=> Đánh giá giá trị của cụ thể “ vết thẹo ” trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng .
2. Phân tích :
* Chi tiết “ vết thẹo ” Open 3 lần trong tác phẩm. Lần thứ nhất, phút đầu bé Thu gặp ba ; lần thứ hai, qua cuộc trò chuyện với bà ngoại ; lần thứ ba, Thu nhận ra ba, hôn cùng khắp, hôn cả vết thẹo .
* Chi tiết này góp thêm phần tạo sự hoàn hảo, ngặt nghèo cho diễn biến. Vết thẹo trên mặt ông Sáu là cụ thể nghệ thuật và thẩm mỹ rực rỡ, nối kết những diễn biến trong truyện, tạo nên nghệ thuật và thẩm mỹ thắt nút, mở nút giật mình, hài hòa và hợp lý :
– Chỉ vì ” vết thẹo ” mà bé Thu không nhận ra ba, đối xử với ba một cách lãnh đạm, cự tuyệt .
– Khi được bà ngoại lý giải về ” vết thẹo ” trên khuôn mặt ba, mối hoài nghi của bé Thu về ông Sáu đã được giải tỏa, khiến bé Thu nhận ra ba .
– Khi nhận ra ba, tình cảm, thái độ của em đã đổi khác trọn vẹn. Thu nhận cha, yêu cha, yêu vết thẹo, không muốn chia tay cha
=> Như vậy, chi tiết cụ thể ” vết thẹo ” đã tạo nên kịch tính, trường hợp truyện tạo ra sự sức mê hoặc, hấp dẫn của tác phẩm .
* Chi tiết nghệ thuật và thẩm mỹ ” vết thẹo ” góp thêm phần quan trọng làm rõ vẻ đẹp của những nhân vật :
– Ông Sáu yêu nước, quả cảm, dám gật đầu hi sinh .
– Bé Thu có đậm cá tính can đảm và mạnh mẽ, có tình yêu thương cha thâm thúy, mãnh liệt .
* Chi tiết ” vết thẹo ” còn bộc lộ chủ đề, nội dung tư tưởng của tác phẩm :
– Vết thẹo là chứng tích của cuộc chiến tranh, cuộc chiến tranh đã gây ra nỗi đau về thể xác và niềm tin cho con người, đã chia cắt nhiều mái ấm gia đình .
– Chứng tỏ cuộc chiến tranh hoàn toàn có thể diệt trừ toàn bộ nhưng không hề diệt trừ được tình cảm con người : đơn cử là tình cha con, tình phụ tử thiêng liêng, sâu nặng .
3. Nhận xét, nhìn nhận :– Chi tiết “vết thẹo” trong tác phẩm không chỉ đặc sắc về nội dung, mà còn độc đáo về nghệ thuật.
– Chi tiết cũng góp thêm phần làm cho tác phẩm của Nguyễn Quang Sáng sống mãi cùng thời hạn .
III. Kết bài: khẳng định lại vấn đề.
Source: https://dichvusuachua24h.com
Category : Đào Tạo
