QUY TRÌNH KIỂM TRA, SỬA CHỮA MÁY PHÁT ĐIỆN TRÊN ÔTÔ - https://dichvusuachua24h.com

QUY TRÌNH KIỂM TRA, SỬA CHỮA MÁY PHÁT ĐIỆN TRÊN ÔTÔ – https://dichvusuachua24h.com

Một phần của tài liệu GIÁO TRÌNH BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA HỆ THỐNG ĐIỆN Ô TÔ 1 ( NGHỀ CÔNG NGHỆ Ô TÔ CAO ĐẲNG 9 + )

TT
Các
bước
kiểm
tra
Cách thực
hiện Hình ảnh minh họa Yêu cầu
1
Kiểm
tra điện
trở
cuộn
dây
rotor
Dùng
VOM kiểm

tra điện trở giữa hai vòng tiếp điện. Ghi nhận rồi sau đó so sánh với giá trị được cho phép. Ghi nhận lại giá trịđiện trở, so sánh với giá trị được cho phép

2
Kiểm
tra cách
điện
cuộn
rotor
Dùng
VOM đo
điện trở
giữa trục
(mát) và
vòng tiếp
điện.
Chúng phải
không
thông nhau.
Không thông
mạch
3
Đo
đường
kính
ngoài
và
kiểm
tra
vòng
tiếp
điện
Dùng thước
kẹp đo
đường kính
ngoài rồi so
sánh với
giá trị cho
phép.
Làm nhẵn
bề mặt
vòng tiếp
điện nếu bề
mặt gồ ghề
bằng giấy
nhám
nhuyễn.

Bạn đang đọc: QUY TRÌNH KIỂM TRA, SỬA CHỮA MÁY PHÁT ĐIỆN TRÊN ÔTÔ – https://dichvusuachua24h.com

Ghi nhận giá
trị rồi so
sánh
4
Kiểm
tra
thông
mạch
cuộn
dây
stator
Dùng
VOM kiểm
tra thông
mạch giữa
các đầu
cuộn dây.
Mỗi cặp
đầu dây
phải thông
nhau.
Phải thông
mạch

5
Kiểm
tra
cách
điện
cuộn
stator
Dùng
VOM kiểm
tra cách
điện giữa
các đầu
cuộn dây
và má cực.
Chúng phải
cách điện
với nhau.
Không thông
mạch
6
Kiểm
tra các
diode
chỉnh
lưu
Dùng
VOM kiểm
tra diode
cực dương
và diode
cực âm.
Nếu dùng
đồng hồ số
thì bật sang
thang đo
diode.
– Kiểm tra
diode cực
âm: Để
kiểm tra, ta
đo các đầu
E (mát) với
các điểm từ
P1 đến P4.
– Kiểm tra
diode cực
dương: Để
kiểm tra, ta
đo đầu B
(dương) với
các điểm từ
P1 đến P4.
Chỉđược
thông mạch
1 chiều

7
Kiểm
tra
chổi
than
Dùng thước
kẹp đo
phần nhô ra
của chổi
than rồi so
sánh với
giá trị tiêu
chuẩn. Nếu
nhỏ hơn, ta
phải thay
thế chổi
than. Kiểm
tra chổi
than có bị
nứt hay vỡ
không.
Không mòn,
không sứt
mẻ
8 Kiểm
tra ổ bi
Xoay ổ bi
bằng tay và
cảm nhận
có tiếng ồn
và chặt khít
hay không.
Không có
tiếng ồn và
phải khít

BÀI 5 THÁO LẮP, KIỂM TRA VÀ BẢO DƯỠNG MÁY KHỞI ĐỘNG
Giới thiệu: Trong bài này người học có thể tìm hiểu về phân loại, nguyên lí của

máy khởi động ; Tháo lắp máy phát khởi động trên xe hơi ; Phương pháp kiểm tra hư hỏng của máy khởi động ; Phân tích những nguyên do hư hỏng và đề ra giải pháp giải quyết và xử lý đúng nhu yếu kỹ thuật .

Mục tiêu:

– Trình bày được phân loại, nguyên lí của máy khởi động – Tháo lắp máy phát khởi động trên xe hơi .
– Kiểm tra được hư hỏng của máy khởi động đúng theo quy trình tiến độ và nhu yếu kỹ thuật .
– Phân tích được những nguyên do hư hỏng và đề ra giải pháp giải quyết và xử lý đúng nhu yếu kỹ thuật .
– Rèn luyện tính kỷ luật, cẩn trọng, tỉ mỉ, hình thành tác phong công nghiệp .

Nội dung:

1.Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại máy khởi động

1.1.Nhiệm vụvà sơ đồ hệ thống khởi động tiêu biểu

Động cơ đốt trong cần có một mạng lưới hệ thống khởi động riêng không liên quan gì đến nhau truyền cho trục khuỷu động cơ một moment với 1 số ít vòng xoay nhất định nào đó để khởi động được động cơ. Cơ cấu khởi động hầu hết trên ôtô lúc bấy giờ là khởi động bằng động cơ điện một chiều. Tốc độ khởi động của động cơ xăng phải trên 50 v / p, so với động cơ diesel phải trên 100 v / p .

Hình 5.1: Sơ đồ mạch khởi động tổng quát

Trên sơ đồ hình 3.1, máy khởi động gồm có : relay những khớp với cuộn hút Wh, cuộn giữ Wg, và động cơ điện một chiều với cuộn stator Ws và cuộn rotor Wr .

1.2.Yêu cầu

• Máy khởi động phải quay được trục khuỷu động cơ với vận tốc thấp nhất mà động cơ hoàn toàn có thể nổđược .
• Nhiệt độ thao tác không được quá số lượng giới hạn được cho phép. • Phải bảo vệ khởi động lại được nhiều lần .
• Tỷ số truyền từ bánh răng của máy khởi động và bánh răng của bánh đà nằm trong số lượng giới hạn ( từ9 đến 18 ) .
• Chiều dài, điện trở của dây dẫn nối từ accu đến máy khởi động phải nằm trong số lượng giới hạn pháp luật ( < 1 m ) . • Moment truyền động phải đủ để khởi động động cơ .

1.3.Phân loại

Để phân loại máy khởi động ta chia máy khởi động ra làm hai thành
phần : Phần motor điện và phần truyền động. Phần motor điện được chia ra làm nhiều loại theo kiểu đấu dây, còn phần truyền động phân theo cách truyền động của máy khởi động đến động cơ .
Motor điện trong máy khởi động là loại mắc tiếp nối đuôi nhau và mắc hỗn hợp .

• Theo kiểu đấu dây: Tùy thuộc theo kiểu đấu dây mà ta phân ra các loại
sau:

Hình 5.2. Phân loại máy khởi động theo kiểu đấu dây

• Phân loại theo cách truyền động: có hai cách truyền động

 Truyền động trực tiếp với bánh đà: loại này thường dùng trên xe đời cũ
và những động cơ có công suất lớn, được chia ra làm 3 loại:

* Truyền động quán tính: bánh răng ở khớp truyền động tự động văng theo
quán tính để ăn khớp với bánh đà. Sau khi động cơ nổ, bánh răng tự động trở về
vị trí cũ.

* Truyền động cưỡng bức: khớp truyền động của bánh răng khi ăn khớp vào
vòng răng của bánh đà, chịu sựđiều khiển cưỡng bức của một cơ cấu các khớp.

* Truyền động tổ hợp: bánh răng ăn khớp với bánh đà cưỡng bức nhưng
việc ra khớp tự động như kiểu ra khớp của truyền động quán tính.

Hình 5.3: Cấu tạo máy khởi động có hộp giảm tốc

Đối với máy điện ( máy phát và động cơ ), size sẽ nhỏ lại nếu vận tốc hoạt động giải trí lớn. Vì vậy, để giảm kích cỡ của motor khởi động người ta phong cách thiết kế chúng để hoạt động giải trí với vận tốc rất cao, sau đó qua hộp giảm tốc đểtăng moment. Loại này được sử dụng nhiều trên xe đời mới. Phần motor điện một chiều có cấu trúc nhỏ gọn và có số vòng xoay khá cao. Trên đầu trục của motor điện có lắp một bánh răng nhỏ, trải qua bánh răng trung gian truyền xuống bánh răng của hôp truyền động ( hộp giảm tốc ). Khớp truyền động là một khớp bi một chiều có ba rãnh, mỗi rãnh có hai bi đũa đặt tiếp nối nhau. Bánh răng của khớp đầu trục của khớp truyền động được cài với bánh răng của bánh đà ( khi khởi động ) nhờ một relay gài khớp. Relay gài khớp có một ty đẩy, trải qua viên bi đẩy bánh răng vào ăn khớp với bánh đà .
Một số hãng sử dụng máy khởi động có cơ cấu tổ chức giảm tốc kiểu bánh răng hành tinh như hình 5.4

1. Trục thứ cấp; 2. Vòng răng; 3. Bánh răng hành tinh;
4. Bánh răng mặt trời; 5. Phần ứng; 6. Cổ góp
Hình 5.4: Cấu tạo hộp giảm tốc kiểu bánh răng hành tinh

2.Cấu tạo và nguyên lí làm việc của máy khởi động

2.1. Cấu tạo

Cấu tạo máy khởi động Trên hình 3.5 trình diễn cấu trúc máy khởi động có hộp tụt giảm, được sử dụng phổ cập trên những ôtô du lịch lúc bấy giờ

Hình 5.5. Cấu tạo máy khởi động trên ô tô

Máy khởi động hiện là cơ cấu tổ chức sinh moment quay và truyền cho bánh đà của động cơ. Đối với từng loại động cơ mà những máy khởi động điện hoàn toàn có thể có cấu trúc cũng như có đặc tính khác nhau, nhưng nói chung chúng thường có 3 bộ
phận chính : Động cơ điện, khớp truyền động và cơ cấu tổ chức tinh chỉnh và điều khiển

2.1.1. Motor khởi động :

Là bộ phận biến điện năng thành cơ năng. Trong đó : stator gồm vỏ, những má cực và những cuộn dây kích thích, rotor gồm trục, khối thép từ, cuộn dây phần ứng và cổgóp điện, những nắp với những giá đỡ chổi than và chổi than, những ổtrượt

2.1.2. Relay gài khớp và công tắc từ :

Dùng để tinh chỉnh và điều khiển hoạt động giải trí của máy khởi động. Có hai chiêu thức điều khiển và tinh chỉnh : Điều khiển trực tiếp và tinh chỉnh và điều khiển gián tiếp. Trong điều khiển và tinh chỉnh trực tiếp ta phải tác động ảnh hưởng trực tiếp vào mạng gài khớp để gài khớp và đóng mạch điện của máy khởi động. Phương pháp này ít thông dụng. Điều khiển gián tiếp thông
qua những công tắc nguồn hoặc relay là chiêu thức thông dụng trên những mạch khởi động lúc bấy giờ

2.2. Nguyên lí hoạt động

Relay gài khớp gồm có : cuộn hút và cuộn giữ. Hai cuộn dây trên có số vòng như nhau nhưng tiết diện cuộn hút lớn hơn cuộn giữ và quấn cùng chiều nhau

Hình 5.6. Sơ đồ àm việc máy khởi động

Khi bật công tắc ở vịtrí ST thì dòng điện sẽ rẽ thành hai nhánh

Dòng qua cuộn giữ và hút sẽ tạo ra lực từ để hút lõi thép đi vào bên trong ( tổng lực từ của hai cuộn ). Lực hút sẽ đẩy bánh răng của máy khởi động về phía bánh đà, đồng thời đẩy lá đồng nối tắt cọc ( + ) accu xuống máy khởi động. Lúc này, hai đầu cuộn hút đẳng thế và sẽ không có dòng đi qua mà chỉ có dòng qua cuộn giữ. Do lõi thép đi vào bên trong mạch từ khiển từ trở giảm nên lực từ tính năng lên lõi thép tăng lên. Vì thế, chỉ cần một cuộn W, vẫn giữđược lõi thép. Khi động cơ đã nổ tài xế trả công tắc nguồn về vị trí ON, mạch hở nhưng do quán tính dòng điện vẫn còn. Do đó hai bánh răng còn dính và dòng vẫn còn qua lá đồng. Như vậy dòng sẽ đi từ :
Lúc này, hai cuộn dây mắc tiếp nối đuôi nhau nên dùng như nhau, dòng trong cuộn giữ không đổi chiều, còn dòng qua cuộn hút ngược với chiều bắt đầu. Vì vậy, từ trường hai cuộn triệt tiêu nhau, kết quảlà dưới công dụng của lực lò xo bánh răng và lá đồng sẽ quay trở lại vịtrí khởi đầu. Đối với xe có hộp số tựđộng, mạch khởi động có thêm công tắc nguồn bảo đảm an toàn ( Inhibitor Switch ). Công tắc này chỉ nối mạch khi tay số ở vị trí N, P. Trên 1 số ít xe có hộp số cơ khí, công tắc nguồn bảo đảm an toàn được sắp xếp ở bàn đạp ly hợp

Khớp truyền động: Là cơ cấu truyền moment từ phần động cơ điện đến bánh đà
, đồng thời bảo vệ cho động cơ điện qua ly hợp một chiều

3.Mạch điện đấu dây

3.1.Sơ đồ mạch điện

Hình 5.8. Sơ đồ mạch khởi động TOYOTA VIOS 2003
3.2.. Nguyên lý làm việc

Khi bật ổ khóa sang ST dòng điện đi từ ( + ) Ắc quy – dây trải 60A – cầu chì 15AM2 – AM2 ổ khóa – ST2 ổ khóa – cuộn dây Relay ST – Mass, tạo lực từ đóng tiếp điểm xuống .
– Dòng điện đi từ ( + ) Ắc quy – dây trải 60A – cầu chì 30A – tiếp điểm Relay ST – ST cóc đề là hút tiếp điểm trong cóc đề, Lúc này có nguồn ( + ) cấp cho cóc đề, ( – ) cóc đề ra mass, cóc đề hoạt động giải trí .

3.3. Quy trình đấu dây

TT Các bước thực hiện Dụng cụ Yêu cầu kỹ thuật
1

Đấu chân ( + ) Ắc quy về chân cầu chì 15A, chân còn lại cầu chì về B ổ khóa
Kiềm cắt dây, Kiềm tước dây Dây điện
Vệ sịnh sạch bên ngoài

Đấu chân ST của ổ khóa về chân cuộn dây của relay ST, chân còn lại của cuộn dây relay ST về ( – ) Ắc quy
Kiềm cắt dây, Kiềm tước dây Dây điện
Đúng lực tháo puly

Đấu chân ( + ) Ắc quy qua cầu chì 30A, chân còn lại của cầu chì về tiếp điểm Relay ST
Kiềm cắt dây, Kiềm tước dây Dây điện
Tháo hết những bulong bắt nắp chụp

Đấu chân còn lại của tiếp điểm
relay ST về chân ST (cuộn hút
cuộn giữ) của cóc đề (Máy khởi
động)
Kiềm cắt dây,
Kiềm tước dây
Dây điện
Tháo hết các vít
bắt cụm chổi than
– tiết chế
5
Đấu cọc (+) của cóc đề về (+)
Ắc quy bằng dây có đường kính
lõi lớn

Kiềm cắt dây, Kiềm tước dây Dây điện lớn
Tháo hết những vít bắt dãy diode

6 Đấu vỏ của cóc đề về (-) Ắc quy

Kiềm cắt dây, Kiềm tước dây Dây điện
Tránh hư hỏng những chi tiết cụ thể

7 Kiểm tra lại các dây và các đầu

nối, quắn băng keo Băng keo đen Nano, kéo

Xem thêm: Cách nối dây điện vào ổ cắm an toàn, đúng kỹ thuật ngay tại nhà

Tránh hư hỏng những cụ thể

3.4.. Quy trình kiểm tra mạch điện điều khiển máy khởi động trên sơ đồ góc

TT Các bước thực hiện Dụng cụ Yêu cầu kỹ thuật

Bật ổ khóa sang ST, tháo giắc 1B của cốc đề ra, dùng vít thử kẹp 1 chân vào ( – ) Ắc quy đầu còn lại chấm vào giắc 1B – Nếu sáng đèn mạch thông thường

– Nếu không sáng đèn tiếp tục
bước tiếp theo

Đồng hồđo VOM
Đèn thử Xác định đúng những chân trong sơ đồ

Nếu đèn không sáng mag Relay vẫn tạo lực từ hút tiếp điểm nhảy ta lần lượt kiểm tra – Dây trải 60A có đứt hay không, nếu đứt thay dây trải, nếu không kiểm tra mạch từ ( + ) Ắc quy lên dây trải có nguồn hay không
Đồng hồđo VOM Đèn thử
Xác định đúng những chân trong sơ đồ

Kiểm tra tiếp cầu chì 30A ST có đứt hay không, nếu không kiểm tra xem có đoản mạch đoạn 30A về dây trải hay đoạn 30A lên relay ST hay không
Đồng hồđo VOM Đèn thử
Xác định đúng những chân trong sơ đồ

Nếu bước ( 2 ) và ( 3 ) vẫn thông thường ta triển khai kiểm tra đoạn từ Relay ST xuống ST 1B cóc đềcó đoản mạch hay không
Đồng hồ đo VOM
Đèn thử Xác định đúng những chân trong sơ đồ

Nếu bước ( 1 ) đèn thử không sáng mà Relay ST vẫn không hút, có nghĩa 2 đầu dây của cuộn dây Relay ST đang đoản mạch – Ta kiểm tra dây trải 60A xem có đứt hay không, nếu không ta kiểm tra đoạn ( + ) Ắc quy lên dây trải, đoạn từ dây trải về AM2 ổ khóa
Đồng hồđo VOM Đèn thử
Xác định đúng những chân trong sơ đồ

Kiểm tra đoạn ST xuống Relay ST xem có đoản mạch hay không
Đồng hồđo VOM Đèn thử
Xác định đúng những chân trong sơ đồ

Kiểm tra đoạn từ cuộn Relay ST ra mass xem có đoản mạch hay không
Đồng hồđo VOM Đèn thử
Xác định đúng những chân trong sơ đồ

Sau khi giải quyết và xử lý cho cuộn dây relay ST thao tác thông thường lại mà vẫn không sáng đèn như bước ( 1 ). Ta triển khai từ bước ( 2 ) – ( 4 ) .
Đồng hồđo VOM

Đèn thử Xác định đúng các chân trong sơ đồ

4. Quy trình tháo lắp

4.1.Chuẩn bị dụng cụ:

Máy khởi động loại giảm tốc, búa, vít, cờ lê 10, 13, khây đựng .

Hình 5.9. Dụng cụ tháo
4.2.Quy trình tháo

Hình 5.10. Công tắc từ

TT Các bước công

việc Hình ảnh minh họa Yêu cầu

Dùng chìa khóa 13 tháo dây cáp bắt với
động cơ điện
Tháo đúng lực tránh hư hỏng những chi tiết cụ thể

Dùng vít tháo 3 đai ốc bắt nắp chụp
cuộn dây ra
Tháo đúng lực tránh hư hỏng những chi tiết cụ thể

3 Lấy Piston tiếp

điểm đồng xu ra Tháo đúng lực tránh hư hỏng những cụ thể