HẢI ĐỒ GIẤY Trên Buồng Lái có nhiều hải đồ giấy. Hải đồ giấy thường gặp là hải đồ Anh. Ngoài ra, bạn còn thấy hải đồ Nhật, hải đồ Úc, hải đồ Trung quốc, thậm chí, cả hải đồ Việt nam. Hải đồ giấy ( Hình minh họa )  Hải đồ trên tàu đều do Chính phủ các nước xuất bản, hoặc do Cơ quan Khí tượng Thủy văn được Chính phủ ủy quyền phát hành. Tiêu chuẩn hải đồ của các quốc gia đều phải tuân thủ tiêu chuẩn hải đồ thế giới(IHO). Và những hải đồ như vậy, mới thỏa mãn yêu cầu IMO, được sử dụng trên tàu biển.  QUI ĐỊNH SOLAS VỀ TRANG BỊ HẢI ĐỒ TRÊN TÀU  SOLAS qui định về trang bị hải đồ trên tàu như sau: – Tất cả các tàu, không phân biệt kích cỡ, phải trang bị rất đầy đủ hải đồ và ấn phẩm hàng hải để kiến thiết xây dựng kế hoạch chuyến đi, kẻ đường tàu chạy, xác lập và theo dõi vị trí tàu trong suốt hành trình dài

     – Hải đồ phải được cập nhật và tu chỉnh liên tục để duy trì độ tin cậy và  an toàn hành hải

– Thông báo hàng hải ( Notice to Mariners ) là nguồn thông tin chính thức dùng để tu chỉnh hải đồ và ấn phẩm hàng hải

– Hải đồ trên tàu được sĩ quan hành hải đảm nhiệm, quản trị, update và tu chỉnh trước mỗi chuyến đi

– Chính quyền tàu treo cờ, cơ quan Đăng kiểm được Chính quyền tàu treo cờ ủy thác và Thanh tra bảo đảm an toàn Cảng thường kiểm tra thực trạng hải đồ trên các tàu, gồm có số lượng trang bị, thực trạng tu chỉnh và update HẢI ĐỒ ĐIỆN TỬ (EC_ Electronic Chart) Để nâng cao an toàn hành hải, tạo thuận lợi trong cung cấp, sử dụng, quản lý và cập nhật hải đồ, hải đồ điện tử đã ra đời. Về nguyên tắc cơ bản, việc quản lý, sử dụng, cập nhật và tu chỉnh hải đồ điện tử không khác nhiều hải đồ giấy. Năm 2011, SOLAS đã qui định về trang bị hải đồ điện tử như sau: – một mạng lưới hệ thống hiển thị hải đồ và thông tin điện tử ( ECDIS – Electronic chart Display và Information System ) cũng được đồng ý, thỏa mãn nhu cầu nhu yếu trang bị hải đồ trên tàu

– có sắp xếp trang bị dự trữ ( một phần hay hàng loạt bằng điện tử ) để thỏa mãn nhu cầu nhu yếu trang bị hải đồ trên tàu

– có các ấn phẩm hàng hải như hàng hải chỉ nam, hạng mục đèn biển, bảng thủy triều, thông tin cho người đi biển và các ấn phẩm hàng hải thiết yếu khác, phải rất đầy đủ và được update kịp thời .

Hải đồ điện tử ( Hình minh họa )  THỜI HẠN TRANG BỊ HẢI ĐỒ ĐIỆN TỬ TRÊN TÀU 1. Đối với tàu khách
Trang bị trên tàu khách có dung tích từ 500GT trở lên, đóng mới từ ngày 1-7-2012. Tàu khách có cùng dung tích trên, nhưng đóng trước ngày 1-7-2012, hạn trang bị là 1-7-2014

2. Đối với tàu dầu
Trang bị trên tàu dầu có dung tích từ 3000GT trở lên, đóng mới từ ngày 1-7-2012. Tàu dầu có dung tích như trên, đóng trước ngày 1-7-2012, hạn trang bị là 1-7-2015

3. Đối với tàu hàng khô và tàu khác không phải là tàu dầu
Trang bị trên tàu có dung tích từ 50.000 GT trở lên, đóng mới từ ngày 1-7-2013. Các tàu có dung tích như trên nhưng đóng trước ngày 1-7-2013, hạn trang bị là 1-7-2016

Trang bị trên tàu có dung tích từ 20.000 GT đến dưới 50.000 GT, đóng mới từ ngày 1-7-2013. Các tàu có dung tích như trên nhưng đóng trước 1-7-2013, hạn trang bị là 1-7-2017

Trang bị trên tàu có đung tích từ 10.000 GT đến dưới 20.000 GT, đóng mới từ ngày 1-7-2013. Các tàu có dung tích như trên nhưng đóng trước 1-7-2013, hạn trang bị là 1-7-2018

Trang bị trên các tàu có dung tích từ 3000GT đến dưới 10.000 GT, đóng mới từ ngày 1-7-2014. Không bắt buộc so với các tàu có dung tích nhỏ hơn 10.000 GT đóng trước ngày 1-4-2014

HỆ THỐNG HIỂN THỊ HẢI ĐỒ VÀ THÔNG TIN ĐIỆN TỬ(ECDIS)  Hải đồ điện tử đã được sử dụng trên tàu cá từ lâu. Để sử dụng trên tàu hàng, hải đồ điện tử phải thỏa mãn các yêu cầu của IMO/SOLAS sau:
– là thiết bị điện tử hoàn toàn có thể hiển thị vị trí tàu trên hải đồ trong màn hình hiển thị vi tính

– có thiết bị dự trữ và update, tu chỉnh hải đồ

– thỏa mãn nhu cầu nhu yếu IMO / SOLAS về nhu yếu trang bị hải đồ trên tàu

– hải đồ phải được nhà nước vương quốc hay tổ chức triển khai được nhà nước vương quốc ủy quyền phát hành

– tiêu chuẩn hải đồ phải tương thích tiêu chuẩn hải đồ của cơ quan khí tượng thủy văn quốc tế ( IHO )

Hệ thống ECDIS phải tương thích với nhu yếu IMO và được nhà nước vương quốc tàu treo cờ chuẩn y .  CÁC LOẠI HẢI ĐỒ ĐIỆN TỬ (EC) Có hai loại hải đồ thường dùng là hải đồ RASTER và hải đồ VECTOR

RASTER CHART là hải đồ kỹ thuật số thụ động. Nó là thành quả sao chụp hay “ QUÉT ” hải đồ giấy

VECTOR CHART là hải đồ kỹ thuật số dữ thế chủ động. Nó hiển thị trên màn hình hiển thị trên cơ sở truyền dẫn các tài liệu cơ bản như điểm, đường, khu vực … tương quan đến hải đồ  HẢI ĐỒ HÀNH HẢI ĐIỆN TỬ (ENC- Electronic Navigatinal Chart) Hải đồ hành hải điện tử VECTOR, có đặc thù sau :

– hải đồ được nhà nước các vương quốc phát hành, hay các Tổ chức được ủy quyền phát hành

– nội dung, số liệu trên hải đồ là nội dung khảo sát chính thức do cơ quan khí tượng thủy văn vương quốc cung ứng hay là các số liệu, thông tin chính thức mà hải đồ giấy cung ứng

– ký mã hiệu dùng trên hải đồ tương thích với qui định chuẩn quốc tế về hải đồ của IHO

– vị trí xác lập trên hải đồ dựa trên tiêu chuẩn đo đạc số liệu quốc tế năm 1984 ( WGS84 ), thích hợp với vị trí của mạng lưới hệ thống vệ tinh hàng hải toàn thế giới ( GNSS )

– hải đồ được update hay tu chỉnh bằng các thông tin, số liệu chính thức, được chuyển giao dưới dạng kỹ thuật số

 

Hải đồ hàng hải điện tử RASTER có đặc thù sau :

– là hải đồ điện tử được sao chụp hay quét từ hải đồ giấy chính thức

– được phát hành theo qui chuẩn IHO

– được update và tu chỉnh liên tục bởi thông tin chính thức, chuyển giao dưới dạng kỹ thuật số  CUNG CẤP HẢI ĐỒ HÀNH HẢI  ĐIỆN TỬ Cơ quan khí tượng thủy văn quốc tế(IHO) cung cấp tình trạng hải đồ điện tử trên thế giới, thông qua “mạng danh mục hải đồ- Web Chart”, theo địa chỉ  www.iho.int. Mạng danh mục hải đồ có đường kết nối tới Người sử dụng tới người cung cấp và phân phối. ĐIỀU KIỆN THỎA MÃN SOLAS VỀ TRANG BỊ HẢI ĐỒ ĐIỆN TỬ TRÊN TÀU 1. Hệ thống ECDIS trên tàu phải tương thích nhu yếu IMO VÀ ĐƯỢC nhà nước tàu treo cờ đồng ý

2. Hệ thống phải hiện thị hải đồ hành hải điện tử được update và tu chỉnh mới nhất

3. Hệ thống có sắp xếp các dự trữ thích hợp khi ECDIS sự cố  NHỮNG LỰA CHỌN DỰ PHÒNG CHO ECDIS Để bảo vệ bảo đảm an toàn cho phần hành trình dài còn lại khi ECDIS gặp sự cố, có 2 sự lựa chọn dự trữ :

1. Một mạng lưới hệ thống ECDIS dự trữ, có nguồn điện cung ứng riêng, có tín hiệu nguồn vào của GPS riêng không liên quan gì đến nhau

2. Một bộ hải đồ được update mới nhất cho cả hành trình dài  CẬP NHẬT VÀ TU CHỈNH HẢI ĐỒ HÀNH HẢI ĐIỆN TỬ(ENC)  Giống như hải đồ giấy, hải đồ hành hải điện tử cần được cập nhật và tu chỉnh thường xuyên. Số liệu, thông tin cập nhật được cung cấp dưới dạng “gói cập nhật kỹ thuật số”. “Gói cập nhật kỹ thuât số” được chuyển giao bằng vô tuyến hay đĩa CD-ROM. Hệ thống ECDIS sẽ thực hiện việc cập nhật tự động. Trường hợp không có thông tin cập nhật bằng kỹ thuật số, việc tu chỉnh cập nhật tiến hành bằng tay thông qua chức năng tu chỉnh bằng tay của ECDIS KIỂM TRA KẾT QUẢ CẬP NHẬT VÀ TU CHỈNH HẢI ĐỒ ĐIỆN TỬ Chức năng tu chỉnh và update hải đồ của ECDIS dựa trên nguyên tắc “ liên tiếp-sequence ”. Nguyên tắc tu chỉnh được thiết lập riêng rẽ cho từng hải đồ. Khi tu chỉnh, update, mạng lưới hệ thống ECDIS luôn kiểm tra xem việc update có đúng thứ tự liên tục không. Nếu có thông tin phía trước chưa thực thi, ECDIS sẽ có cảnh báo nhắc nhở. Và ECDIS sẽ không liên tục update cho đến khi thông tin cần update ( liền kề phía trước ) đã thật sự update xong .

Hệ thống ECDIS luôn lưu lại thông tin về hạng mục đã update, thời hạn update. Có mạng lưới hệ thống còn phân phối bảng hiển thị hạng mục update và hoàn toàn có thể in ra để tìm hiểu thêm. Trường hợp mạng lưới hệ thống không có công dụng lưu giữ hạng mục update, sĩ quan hành hải đảm nhiệm phải thiết kế xây dựng sổ theo dõi tu chỉnh hải đồ .

Nhà Cung câp và phân phối hải đồ phải phân phối cho người sử dụng thông tin và số liệu update mới nhất và còn hiệu lực hiện hành. Sĩ quan hành hải hoàn toàn có thể vận dụng cách quản trị hải đồ giấy truyền thống lịch sử để kiểm tra chéo thực trạng update và tu chỉnh hải đồ điện tử trên tàu mình. PSCO luôn chăm sóc đến thực trạng tu chỉnh hải đồ trên tàu . KIỂM TRA CỦA PSCO VỀ HỆ THỐNG ECDIS PSCO thường kiểm tra các nội dung sau :

1. Có văn bản chứng tỏ EVDIS lắp ráp trên tàu tương thích với IMO ?

2. Có qui trình hướng dẫn sử đụng ECDIS bằng văn bản ?

3. Hải đồ hành hải điện tử đang sử dụng là loại VECTOR hay RASTER hay là cả hai ?

4. Thuyền trưởng và các Sĩ quan hành hải có giấy ghi nhận giảng dạy Tổng quát mạng lưới hệ thống ECDIS và có giấy ghi nhận huấn luyện và đào tạo Làm quen chủng loại mạng lưới hệ thống ECDIS đang lắp ráp trên tàu không ?

5. Hải đồ hành hải điện tử trên tàu có được update và tu chỉnh mới nhất ?

6. Trên tàu có sắp xếp dự trữ cho mạng lưới hệ thống ECDIS khi sự cố và có cung ứng phương pháp bảo vệ an toàn phần còn lại của hành trình dài YÊU CẦU HUẤN LUYỆN VÀ LÀM QUEN ECDIS CỦA THUYỀN TRƯỞNG VÀ SĨ QUAN HÀNH HẢI Thuyền trưởng và Sĩ quan thao tác trên tàu có mạng lưới hệ thống ECDIS phải có giấy ghi nhận “ giảng dạy Tổng quát ” và giấy ghi nhận “ Làm quen thiêt bị ” đơn cử đang lắp ráp trên tàu .
ECDIS là hệ thống thiết bị điện tử quan trọng trong bảo đảm an toàn hành hải. Không nắm vững về thao tác thiết bị sẽ không khai thác hết tính năng thiết bị, và nhiều lúc còn gây thiếu bảo đảm an toàn cho hành trình dài. Việc đào tạo và giảng dạy Tổng quát và huấn luyện và đào tạo Làm quen thiết bị đơn cử trên tàu đều do Nhà sản xuất hay Đại lý của họ, hay Người được nhà sản xuất huấn luyện và đào tạo triển khai. IMO không gật đầu hình thức đào tạo và giảng dạy “ Sĩ quan biết chỉ cho sĩ quan chưa biết ”. Kết thúc đợt đào tạo và giảng dạy, Người tham gia giảng dạy sẽ được cấp giấy ghi nhận hiểu biết Tổng quát và giấy ghi nhận làm quen một ECDIS đơn cử ( nếu có mạng lưới hệ thống ECDIS đơn cử ) Nội dung đào tạo và giảng dạy Tổng quát, gồm :

1. Giới thiệu tính năng thiết bị

2. Cấu trúc hạng mục tìm kiếm, chọn lệnh

3. Mở màn hình

4. Đặt các trị số bảo đảm an toàn

5. Nhận biết cảnh báo nhắc nhở, chỉ báo và cách giải quyết và xử lý

6. Thao tác, kẻ đường đi trên hải đồ điện tử

7. Theo dõi đường đi trên hành trình dài

8. Chuyển sang mạng lưới hệ thống dự trữ

 

9. Truy cập hải đồ

10. Cập nhật và tu chỉnh  Tác giả: Capt Nguyễn Trai