Quần Thư Trị Yếu 360 – Tập 43 – Thầy giáo Thái Lễ Húc – Đệ Tử Quy
QUẦN THƯ TRỊ YẾU 360 GIẢNG GIẢI – TẬP 43
Chủ giảng: Thầy giáo, Tiến sĩ Thái Lễ Húc
Cẩn dịch: Vọng Tây Cư Sĩ, Mộ Tịnh Cư Sĩ, Phước Tịnh Cư Sĩ
Thuyết minh: Hạnh Quang
Download toàn bộ MP3Quần thư trị yếu 360 – Tập 43
TU THÂN – TỀ GIA – TRỊ QUỐC – BÌNH THIÊN HẠ
Các vị trưởng bối, những vị học trưởng, xin chào mọi người !
Chúng ta xem câu 48, quyển thứ 10, trang 1.315, ở giữa trang. Phía dưới, từ câu “ Minh chủ hoạn du kỷ giả chúng ” trở đi, tất cả chúng ta cùng nhau đọc qua một lần .“Quân vương anh minh thì lo sợ những kẻ a dua theo mình quá nhiều, không thể nghe được những sai sót của mình, cho nên rộng mở con đường thẳng thắn can gián, tiếp thu những ngôn luận phản đối mình. Nếu những lời nói ra xuất phát từ lòng trung thành, cho dù những sự việc được nói tới không phải toàn bộ đều chính xác, nhưng họ vẫn vui vẻ tiếp thu”.
Vừa mới mở màn đã nói đến “ minh chủ ”, nghĩa là vị quân vương anh minh. Họ lo ngại chính là những kẻ a dua theo mình quá nhiều, như vậy thì họ sẽ không nghe được những sai xót của mình. Cho nên thái độ hoàn toàn có thể đảm nhiệm sự can gián đến từ việc, thứ nhất là họ biết tự trọng tự ái, họ kỳ vọng thành tựu được đức hạnh của chính mình, chứ không phải sống uổng phí thời hạn. Tiếp đến, họ còn có tấm lòng yêu thương nhân dân, họ kỳ vọng trị vì vương quốc chính sự cho tốt, không hề làm hại đến lão bá tánh, không ngừng quan sát lỗi lầm của chính mình, đem việc làm chính trị làm cho thật tốt. Cho nên hoàn toàn có thể tiếp nhận lời can gián của thần tử rất tốt, động lực cơ bản của họ vẫn là ở tự yêu thương mình, yêu thương người. Cũng như vậy, tất cả chúng ta ngày ngày hôm nay nghe được lời khuyên bảo của thân bằng quyến thuộc, nếu như rất khó tiếp đón được, thứ nhất là tất cả chúng ta không có tự ái, tất cả chúng ta tùy thuận theo tập tánh của chính mình, không hề nghe được lời trung. Tiếp đến, tất cả chúng ta cũng không có yêu thương những người thân trong gia đình bè bạn ở bên cạnh mình, do tại tất cả chúng ta được ngày nào hay ngày đó, cha mẹ người thân trong gia đình đều phải vì tất cả chúng ta mà lo ngại. Cho nên từ sự nghiên cứu và phân tích này, tất cả chúng ta vẫn là còn thương mến tập tánh xấu của mình, không yêu đạo đức, không thương người ở bên cạnh mình. Những nguyên do này, tất cả chúng ta hãy bình tĩnh tâm lý mà xem chướng ngại lớn nhất là ở chính mình ưa sỉ diện, là ở cái tự ngã quá mạnh, đều là “ cảm nhận của tôi ”, “ cách nghĩ của tôi ”, không hề nhận thức được thiện ý và khổ tâm của người khác .
Chúng ta ngày trước có nói đến, có một lần con gái của Thái Tông xuất giá, tác dụng Ngụy đại nhân đã khuyên can nói, “ của hồi môn của công chúa vượt hơn của trưởng công chúa ”. Trưởng công chúa là nói người chị của Thái Tông, gọi là trưởng công chúa, vậy thì vai vế của trưởng công chúa cao hơn tổng thể những công chúa khác. Kỳ thực, vai vế cũng là cô của công chúa rồi, do đó như vậy là trái với lễ. Đó là chuyện trong nhà của Thái Tông, rất là nhạy cảm, nhưng Ngụy thừa tướng cũng trực tiếp khuyên can. Vả lại, việc giữ lễ của hoàng thượng thì thần dân bá tánh sẽ noi theo, trên làm dưới theo. Quả thực một người chỉ huy, một người làm quân vương, có lẽ rằng không có việc nhà, không có việc riêng tư, mặt tác động ảnh hưởng của họ đều là rất lớn. Cho nên ở trong Kinh điển đều là kỳ vọng những người đang tại vị, người có sức tác động ảnh hưởng, “ mỗi động tác đều thành đạo của thiên hạ, mỗi hành vi đều thành pháp của thiên hạ, mỗi lời nói đều là nguyên tắc của thiên hạ ”. Nhất cử nhất động đều phải có cái nghĩa vụ và trách nhiệm ở trong đó, là có một cái tâm cảnh dẫn dắt lối sống của xã hội một cách đúng chuẩn. Người đọc sách cũng nên như vậy .
Trong “ Liễu Phàm Tứ Huấn ” đã nói : “ Nói một câu, làm một việc, hàng loạt không vì tự mình khởi niệm, hàng loạt là vì tạo lập ra phép tắc. Phải cho xã hội một cái tấm gương tốt, có tâm cảnh như vậy mới được gọi là người đọc sách. Không phải cứ học cao thì gọi là người đọc sách, là người hoàn toàn có thể mang vương quốc và nhân dân trong lòng ”. Đây mới là tâm cảnh của người đọc sách. Mà vào lúc đó, Ngụy Trưng vừa nhắc nhở như vậy, trên đạo lý thì đã tương thích với lễ giáo, Thái Tông đã tiếp đón. Kết quả, khi trở lại nhìn thấy hoàng hậu của ông ( trưởng tôn hoàng hậu ), đã đem việc này nói ra cho hoàng hậu nghe, do tại suy cho cùng là con gái của hai người họ đi xuất giá. Sau khi nói xong, trưởng tôn hoàng hậu quả thực là có đức hạnh. Đó là con gái của chính mình, Ngụy đại nhân muốn cắt bớt của hồi môn của con gái bà. Con người thường có lúc chính do tình chấp mà trở nên không lý trí. Sau khi trưởng tôn hoàng hậu nghe Thái Tông nói xong, liền nói với ông rằng, “ Ngụy đại nhân, lời khuyên của ông ấy thật là quá đúng mực ”. Trưởng tôn hoàng hậu cũng muốn mượn lấy thời cơ lần này khiến cho Thái Tông nhà vua hiểu hơn những thần tử của mình. Bà nói : “ Thiếp là thê tử thân thiện với người như vậy, trong bao nhiêu năm qua mặc dầu thiếp muốn khuyên người nhưng vẫn là nơp nớp sợ hãi, có lúc cũng không dám nói lớn một chút ít. Quan hệ mật thiết như vậy mà muốn khuyên cũng không thuận tiện, càng huống hồ là đại thần của hoàng thượng, sự khó khăn vất vả của họ lớn hơn thiếp rất nhiều, thậm chí còn còn lo ngại rước phải họa sát thân. Cho nên, họ chịu nói lời trung như vậy với hoàng thượng thì càng khó hơn thần thiếp, thật sự là quá khó ”. Càng khẳng định chắc chắn Ngụy thừa tướng. Câu chuyện này cũng đem lại cho tất cả chúng ta sự khải thị .
Kỳ thực, những người thân bằng quyến thuộc bên cạnh muốn khuyên tất cả chúng ta, có lúc cũng khó mà mở miệng, vì sao vậy ? Vì chú ý quan tâm đến sỉ diện của tất cả chúng ta, và còn chú ý đến tính khí của tất cả chúng ta, xem thấy tất cả chúng ta thời điểm ngày hôm nay tâm tình tương đối tốt một chút ít thì mới dám khuyên. Họ phải tâm lý rất nhiều, họ phải lấy can đảm và mạnh mẽ mới hoàn toàn có thể khuyên tất cả chúng ta. Giả như tất cả chúng ta nghĩ đến việc người ta khuyên tất cả chúng ta khó khăn vất vả như vậy, lại khổ tâm đến như vậy, ngược lại phải thuận tiện đảm nhiệm lời khuyên của họ. Cho nên hoàn toàn có thể đặt mình vào sự khó khăn vất vả của người khác thì mới trân trọng sự khó khăn vất vả của người ta, sau đó tiếp đón lời khuyên của họ. Cho nên khó không phải khó ở bên ngoài, mà là khó ở tất cả chúng ta quá cố chấp. “ Anh nói như vậy tôi không gật đầu, tôi không hài lòng ”, đều là cái “ ta ” đang gây chuyện, nên mới cần tất cả chúng ta phải nghe lấy lời khuyên. Có thể đồng cảm được cái khó khăn vất vả của người khác khi khuyên tất cả chúng ta, hoàn toàn có thể đồng cảm được đến mức ta mau mau sửa đổi lỗi lầm, thì ta mới hoàn toàn có thể quyền lợi được cho con cháu, quyền lợi được mái ấm gia đình, quyền lợi được cho đoàn thể. Có được phần tâm ái này, tâm nghĩa vụ và trách nhiệm này rồi, thì sẽ cảm kích lời khuyên của người khác, chính do thật sự không muốn tạo ra tác động ảnh hưởng xấu với người ở xung quanh. Cho nên, sớm một ngày có đức hạnh, đương nhiên hoàn toàn có thể sớm một ngày quyền lợi cho người khác .
Chúng ta xem vua Thuấn, vua Nghiêu, họ đều hoan hỷ tiếp đón lời khuyên của người khác, đây đều là có mối liên hệ với việc họ yêu thương lão bá tánh. Cho nên, Đại Vũ là thánh nhân, “ nghe lời thiện mà bái phục ”. Nếu như có quyền lợi với ông hoặc cho quốc gia, thì ông sẽ hành lễ với người đó, bái tạ người đó. Cho nên, tất cả chúng ta kể từ ngày ngày hôm nay có ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm, vừa yêu thương mình vừa yêu thương người, kỳ vọng chính mình “ đức tiến dần lỗi ngày giảm ”. Tâm như càng khẩn thiết như vậy, khi đương đầu với lời khuyên thì càng hoàn toàn có thể vui tươi đảm nhiệm .
Đường Huyền Tông thì có lẽ rằng mọi người cũng không lạ lẫm. Vợ của ông là Dương Quý Phi. Kỳ thực, Huyền Tông trước khi Dương Quý Phi còn chưa Open thì ông là người sáng lập ra “ Khai Nguyên Chi trị ”, khai sáng ra một thời kỳ thịnh thế. Ông cũng không đơn thuần. Vào khi đó ( thời kỳ khai nguyên thịnh thế ), có một đại thần tên là Hàn Hưu, thường hay đưa ra lời khuyên với Huyền Tông, Huyền Tông thường bị Hàn Hưu nhắc nhở. Có những lúc, ví dụ như đang đi dạo, săn bắn, đang lúc vui quên đường về, thường hay hỏi người ở bên cạnh, “ những việc ta đang làm hiện tại thì Hàn Hưu có biết hay không ? ”. Bạn xem, con người ta kỳ thực đều rất có lương tri, tự mình lúc đang đi dạo thì trong lòng cũng cảm thấy ái ngại. Kết quả sau khi hỏi như vậy xong, không bao lâu sau thì tấu sớ của Hàn Hưu liền tới, “ báo ”. Một tiếng thì đã đưa đến rồi. Cho nên mỗi một lần tương đối phóng túng như vậy thì tấu sớ đều đến rất nhanh, đều được chuyển đến với vận tốc nhanh nhất. Kết quả có một hôm, Huyền Tông soi gương bỗng thấy có điều gì đó không hề vui được, những cận thần ở bên cạnh biết đó chính là do mấy ngày gần đây Hàn Hưu đã khuyên can quá kịch liệt khiến nhà vua có chút buồn chán. Những cận thần ở bên cạnh liền nắm lấy thời cơ, chính do những người trung chánh thì thường đắc tội với những kẻ chỉ biết nịnh bợ. Vì thế, khi nhìn thấy nhà vua đương lúc không vui liền nắm thời cơ, “ hoàng thượng, chính là Hàn Hưu đã khiến người buồn chán như vậy, khiến người gần đây phải chịu đựng, hãy điều chuyển ông ấy đi khỏi tầm mắt của người là tốt nhất ! ”. Đường Huyền Tông đã nói rằng : “ Mỗi một lần Hàn Hưu khuyên ta, ta cảm thấy không thoải mái và dễ chịu cho lắm. Vào lúc đó thì không dễ chịu, nhưng về sau nghĩ lại lại cảm thấy yên tâm. Khanh ấy nói rất đúng ! Một khi bình tâm trở lại, thấy khanh ấy tâm lý vẫn là vì nước vì dân. Ngược lại là Tiêu Tung, một vị đại thần khác mỗi một lần khanh ấy thuận theo quan điểm của ta, vào lúc đó ta nghe thì thấy thoải mái và dễ chịu, nhưng mà về sau nghĩ lại thì trong lòng không an tâm. Nghe lời của Tiêu Tung hoàn toàn có thể có hại cho nhân dân, do đó vẫn là nên nghe theo lời của Hàn Hưu vậy ”. Sau đó Đường Huyền Tông nói : “ Dù sao thì thiệt thòi một mình ta, nhưng lợi cho thiên hạ, vậy thì cũng đáng mà ! ”. Các vị xem, ông vì sao lại hoàn toàn có thể nghe khuyên như vậy ? Vì ông có tấm lòng yêu thương dân .
Chúng ta theo đuổi việc làm giáo dục, người làm thầy cô thì những học trò nhỏ đều nghe lời của tất cả chúng ta. Dạy người ta thì cũng dạy nhiều rồi, đều là nói cho người khác nghe, nếu nghe người khác khuyên thì chắc cũng không dễ cho lắm. Cho nên tôi có một người bạn, anh ấy nói, “ lấy vợ thì không nên lấy cô giáo tiểu học ”. Tên của người bạn này thì tôi không hề nói với mọi người được, tôi sợ anh ấy rước phải họa sát thân. Có phải không ? Đương nhiên lời thật khó nghe ! Người ta cũng là có một ý hay để khuyên tất cả chúng ta. Anh nói : “ Tìm đối tượng người dùng không nên tìm cô giáo dạy tiểu học, chính bới cô giáo tiểu học ở trường là cô giáo tiểu học, về nhà thì vẫn là cô giáo tiểu học la chồng của mình như la học trò vậy. Kiểu như, nhanh nhanh lên nào, làm gì mà lờ đờ vậy, làm cái trò gì vậy ? ”. Bởi vì nhìn người khác quen rồi, nói người khác cũng quen rồi, có lúc phản tỉnh chính mình, thái độ đảm nhiệm lời khuyên của người khác luôn luôn khó hoàn toàn có thể đề khởi lên được. Vì vậy, thật sự người làm thầy cô tất cả chúng ta quy đổi một ý niệm, đảm nhiệm lời khuyên của Thánh Hiền, tiếp đón lời khuyên của người khác, đức hạnh của tất cả chúng ta liền mỗi ngày tăng. Thái độ đảm nhiệm lời khuyên của tất cả chúng ta trong vô hình trung sẽ ảnh hưởng tác động đến học trò của tất cả chúng ta. Đức hạnh của tất cả chúng ta nâng lên thì sẽ càng có trí huệ để dạy dỗ cho học trò, chính do có tâm quyền lợi cho học trò như vậy thì nghe thấy lời khuyên sẽ vui mừng .Kỳ thực, giữa hoan hỷ và đau khổ chỉ là vấn đề tâm thái. Có thể chân thật tự yêu mình yêu người, thì lúc nào cũng sống trong pháp hỷ, lúc đó lời thật sẽ không khó nghe nữa, nghe được người khác khuyên giống như người nghèo lượm được vàng. “Ta không muốn hại chính mình, ta cũng không muốn hại người khác”. Nghiêm khắc với chính mình, đối với tập tánh của chính mình phải sẵn lòng hạ công phu.
Xem thêm: Cách sale phone hiệu quả trong bán hàng
Vị vua anh minh muốn quyền lợi nhân dân, sợ chính mình không hề phát hiện ra được những chỗ mà mình làm chưa được thỏa đáng, vì vậy mới “ khai cảm gián chi lộ ”. Mở rộng phong khí khuyên can so với mình, sau đó hoàn toàn có thể lắng nghe những lời lẽ phản đối chính mình, gọi là “ nạp nghịch kỉ chi ngôn ”. Mà chữ “ nạp ” này, là rất có độ lượng. Bởi vì thần tử khi họ khuyên can, có nhiều lúc cũng chưa chắc tổng thể những lời phê bình của họ là đúng, suy cho cùng họ cũng là có tấm lòng trung thành với chủ. Cho nên tiếp theo đã nói : “ Cẩu sở ngôn xuất ư trung thành với chủ, tuy sự bất tận, thị do hoan nhiên chi ”. Họ phát xuất từ cái tâm trung thành với chủ so với quốc gia, so với hoàng thượng, mặc dầu nói được không trọn vẹn đúng chuẩn nhưng vẫn vui tươi tiếp đón, như vậy thì về sau họ mới dám khuyên tiếp. Vả lại, thái độ này cũng khiến cho thần tử khi họ khuyên can không phải lo ngại do dự. Bởi vì khi thần tử muốn khuyên ngăn hoàng thượng, trên trong thực tiễn cũng là họ cũng nơm nớp sợ hãi .
Trong mười lăm năm Trinh Quán, Thái Tông hỏi Ngụy Trưng, “ vì sao dạo gần đây những đại thần không có nghị luận chính vì sự, không có đưa ra những lời khuyên can nhắc nhở vậy ? Vì sao vậy ? ”. Ngụy đại nhân nói : “ Vì hoàng thượng hoàn toàn có thể nhã nhặn tiếp đón lời khuyên, việc này rất là hiếm có ! Các thần tử cũng sẵn lòng khuyên ngăn ”. Mà người xưa đã nhắc nhở, phải thiết kế xây dựng sự tin tưởng rồi mới khuyên, nếu không sau khi khuyên xong đối phương sẽ cảm thấy mình đang hủy báng họ. “ Chưa tin tưởng thì cũng như hủy báng vậy ”. Mà sau khi tin tưởng rồi lại không khuyên can, thì chính là không tận hết bổn phận của người làm thần tử, gọi là ăn không ngồi rồi. Cho nên ở đây cũng nêu ra, phải được tin tưởng rồi thì thần tử mới khuyên. Kỳ thực, Ngụy đại nhân thường hay dẫn dắt Thái Tông nhà vua đồng cảm với thần tử, đồng cảm nhân tình thế thái. Ông tiếp theo lại nói : “ Tài đức của mỗi người lại không như nhau, cho nên vì thế có 1 số ít người lại nhút nhát. Họ tuy cũng rất trung thành với chủ, nhưng họ có lúc không dám nói. Người càng cách xa hoàng thượng thì họ lại lo âu hoàng thượng không đủ tin tưởng họ, họ lại càng không dám nói. Lãnh nhận bổng lộc của vương quốc, họ sợ sau khi nói xong, nếu hoàng thượng không đảm nhiệm lại còn giáng họa xuống họ, cho nên vì thế họ có sự quan ngại cũng không dám nói. Bởi vì có trùng trùng những điều phải lo ngại tâm lý do đó tương đối ít người hiện tại dám nói ra lời khuyên can nhắc nhở ”. Sau khi Thái Tông nghe xong liền nghĩ : “ Khanh nói rất có đạo lý ! Mỗi một thần tử khi muốn khuyên can hoàn toàn có thể họ vẫn còn lo ngại thật sự sẽ chuốc phải cái họa sát thân ” .
Đại Vũ hoàn toàn có thể, “ nghe lời thiện mà bái phục ”, đều là dùng thái độ này để khiến cho những thần tử khuyên ông không thấy lo ngại. Cho nên Thái Tông lại nói rõ một lần nữa, ông lan rộng ra con đường khuyên can, tiếp đón lời khuyên nhắc nhở của đại thần. Nói với những đại thần, kỳ vọng họ không nên có bất kể sự lo ngại hay sợ hãi nào, trực tiếp thẳng thắn nói lời khuyên can với ông. Đây là tình hình của mười lăm năm Trinh Quán .
Chúng tôi cũng đã nói qua, Thái Tông rất nhã nhặn đảm nhiệm lời khuyên. Nhưng kỳ thực, con người cũng có lúc không dễ gì giữ gìn được thái độ như vậy, chính do hoàn toàn có thể do chính mình đã lập được không ít công lao sự nghiệp, được khen ngợi, chứng minh và khẳng định cũng từ đó mà ra, từ từ thái độ đảm nhiệm khuyên can này cũng bị thối lui. Thật sự thì bản thân tất cả chúng ta hãy bình tâm mà cảm nhận, tất cả chúng ta học tập văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn cũng được ba năm – năm năm rồi, hiện tại thái độ khiêm bi đó của tất cả chúng ta, thái độ đảm nhiệm lời khuyên của người khác đã thâm thúy hơn so với năm năm về trước hay là vẫn ngược lại không dễ gì nghe khuyên ? Những sự quán chiếu này đều rất quan trọng .
Mạnh Tử nói : “ Đạo học vấn không có gì độc lạ, chỉ cần dùng tấm lòng lương thiện để tìm kiếm ”. Tiếp nhận lời khuyên, đây là khiêm bi. Khiêm bi nâng cao rồi, thì học vấn sẽ liền sẽ nâng lên. Nếu như tâm cảnh nghe khuyên của tất cả chúng ta ngược lại đã bị thối lui rồi, trên thực tiễn tất cả chúng ta hoàn toàn có thể chỉ là tăng thêm một chút ít kiến thức và kỹ năng, tri thức của Kinh điển, nhưng trên tâm tánh thì không nhất định tăng lên theo thời hạn. Cho nên phải luôn quán chiếu tâm cung kính có nâng lên hay không, tâm đặt mình vào vị trí người khác có nâng lên hay không. Tâm địa công phu này mới là học vấn chân thực .
Chúng ta xem : “ Cha mẹ gọi, vấn đáp ngay ”. Cha mẹ gọi tất cả chúng ta, tất cả chúng ta có lập tức cung kính mà vấn đáp hay không ? Không những cha mẹ gọi là như vậy, mà khi những người xung quanh có việc tìm đến tất cả chúng ta thì tất cả chúng ta có thái độ lập tức cung kính hay không, phải mau mau trả lời. “ Nhỏ không nghe, không đúng phép ”. Luôn luôn phải giữ gìn cái tâm cung kính, thái độ thận trọng này. Nên có câu nói : “ Không thể rời xa đạo dù chỉ trong gang tấc ”. Đây mới hoàn toàn có thể, “ đức tiến dần, lỗi ngày giảm ”. Thái Tông cũng là người thầy tốt của tất cả chúng ta, những điểm tốt của ông tất cả chúng ta phải cố học tập noi theo, những điểm chưa thỏa đáng của ông thì tất cả chúng ta cũng lấy đó làm cẩn trọng, như vậy là khéo học .
Vào năm Trinh Quán thứ mười tám, Thái Tông nói với Trưởng Tôn Vô Kỵ và những đại thần rằng, “ bề tôi so với đế vương chỉ biết tuân theo mà không dám trái nghịch, không dám nói lời trực tiếp, chỉ biết nói lời dễ nghe để nhà vua vui. Nhưng ta không kỳ vọng như vậy, ta mong ước thời điểm ngày hôm nay nêu ra đây để mọi người hoàn toàn có thể góp phần quan điểm quý báu, để sửa đổi những sai lầm đáng tiếc chính trị, và cả lỗi lầm của chính ta. Không thể có việc che giấu, mỗi người trong những khanh đều phải lần lượt nói ra ”. Kết quả Trưởng Tôn Vô Kỵ và cả những vị quan đại thần khác liền nói : “ Bệ hạ thánh minh, lão bá tánh đều nhận được sự giáo hóa rất tốt, thiên hạ đang thái bình, thần quan sát tình hình thấy không có yếu tố gì ”. Có đến vài người đều phản ứng giống như vậy. Kết quả đến Hoàng Môn Thị Lang Lưu Ký nói tiếp : “ Bệ hạ trừ loạn quy chánh, chính bới trước triều Đường là cuộc chiến tranh loạn lạc diễn ra liên tục trong thời hạn rất dài, do đó việc trừ loạn lập thái bình cho thiên hạ an định, công lao sự nghiệp như vậy thì thật là hiếm có. Cũng giống như Trưởng Tôn Vô Kỵ đại nhân vừa mới nói, nếu như gần đây có người dâng tấu cho hoàng thượng những đạo lý mà họ đã nói ra, hoàng thượng người nghe xong mà thấy có chỗ chưa thỏa mãn nhu cầu hợp ý, liền lập tức hỏi họ cho rõ đầu đuôi ngọn ngành, truy cùng hỏi tận, thậm chí còn là cảm thấy họ nói không đúng, liền lập tức phê bình họ, chỉ trích họ. Mà thái độ như vậy của hoàng thượng, nếu lập tức chỉ trích, phê bình, họ liền cảm thấy rất hổ thẹn, sẽ không dám khuyên người thêm nữa. Hoàng thượng, người hiện tại có thái độ như vậy là không hề khuyến khích mọi người, không hề liên tục có thái độ khuyên can người cho tốt được nữa ! ”. Kết quả sau khi Thái Tông nghe xong : “ Khanh nói rất phải ! ”. Thái Tông nói : “ Đương vi khanh cải chi ”. Trẫm phải xứng danh với lời khuyên quý báu này của khanh, sửa chữa thay thế lại cho tốt. Cho nên, Thái Tông là trân quý cái duyên phần khuyên can của những thần tử .
Chúng ta nghe đến chỗ này, về sau khi đối lập với lời khuyên của người khác, tất cả chúng ta phải cười mà nói với họ là, “ cảm tạ bạn đã hộ niệm cho tôi, tôi nhất định sẽ trân trọng tình nghĩa này của bạn, nhất định sẽ vì bạn mà thay thế sửa chữa trở lại ”. Mọi người có cái khí khái này hay không ? Mỗi một người khuyên tất cả chúng ta, tất cả chúng ta đều nói với họ, “ được rồi, tôi nhất định sẽ tận tâm tận lực sửa đổi lại, sẽ không phụ lòng bạn, sẽ sửa cho bạn thấy ”. Mọi người hoàn toàn có thể làm được hay không ? Cho nên đức hạnh phải nâng cao, phải hạ quyết tâm thì mới được, không hề liên tục tùy thuận những tập khí này. Giáo huấn tốt như vậy, tấm gương tốt như vậy, tất cả chúng ta lập tức lĩnh hội, noi gương theo họ. Mà quy trình này mọi người xem, con người muốn nhìn thấy được yếu tố của mình thì cũng thật là không dễ. Đây đều là vấn đề phát sinh gần đây, cũng là nhờ Lưu Ký giúp Thái Tông nêu ra. Mà sau khi nêu ra rồi, tất cả chúng ta cũng phải bỏ sỉ diện và chịu sửa đổi thì mới được .
Kỳ thực, con đường tu đạo này trong quy trình của nó luôn luôn việc buông bỏ sỉ diện là không dễ, cảm xúc giống như bị lột da vậy. Mọi người đã lột da qua hay chưa, có đau hay không ? Xin hỏi mọi người, việc sửa đổi tập khí thì phải lột da bao nhiêu lần ? N lần, rất nhiều lần. Mà người ta trợ giúp, bạn nếu hoàn toàn có thể đảm nhiệm phải không cảm thấy không dễ chịu, không cảm thấy buồn chán, sau đó cũng không thẹn quá hóa giận, như vậy người ta mới giúp sức bạn. Người ta giúp bạn cọ xát, bạn phải cảm ơn người ta, “ xin cảm ơn bạn, bạn là quý nhân của cuộc sống tôi ”. Mà chân thật là bị lột da như vậy, sửa đổi tập khí rồi thì mới nói đến chuyện tu thân được, mới là thật làm, nếu không thì cũng chỉ là thao tác học vấn mà thôi, nghiên cứu và điều tra khám phá mà thôi, bản thân rất khó nâng cao đức hạnh, rất khó được quyền lợi .
Ngày hôm đó, tôi và thầy Trần Chân của tất cả chúng ta đã nói, “ việc tu hành thường phải cần người ta giúp lột da ”. Kết quả thầy Trần nói : “ Không cần đợi người khác lột, tự mình mau mau lột là tốt nhất ”. Ô, vậy thì quá đúng chuẩn rồi ! Có lỗi lầm, tự mình có ý niệm không đúng, tự mình phải lập tức hoàn toàn có thể tự cẩn trọng, đó là đáng quý nhất, đây gọi là tự mình biết mình. “ Kẻ biết người là khôn, tự biết mình là sáng suốt ”. Đầu tiên phải nhìn thấy lỗi lầm của chính mình, hoàn toàn có thể sửa đổi lỗi lầm của chính mình. Cho nên, Khổng Tử tán thán Nhan Hồi là, “ hữu bất thiện vị thường bất tri ”. Nghĩa là, tự mình có chỗ không đúng lập tức nhận ra. Vả lại sau khi biết, “ tri chi vị thưởng phục hành dã ”. Nghĩa là, sau khi biết rồi liền không để phạm lại lỗi lầm đó nữa. Việc không phạm lại lỗi lầm lần thứ hai này là rất đáng quý. Không tái phạm lỗi lầm là tự thương mình, thương người. Con cái nhìn tất cả chúng ta, người bên cạnh nhìn vào tất cả chúng ta, tất cả chúng ta phải làm tấm gương tốt cho họ, không hề tùy thuận tập khí nữa, như vậy thì tính cẩn trọng mới cao, thúc giục chính mình không phạm lại lỗi nữa. Mà tất cả chúng ta nhìn thấy trong quy trình thuật lại này, Lưu Ký thông đạt được nhân tình sự lý .
Các vị xem, vừa khởi đầu ông đã nói, “ hoàng thượng, người lập nên công lao sự nghiệp cũng như Trưởng Tôn Vô Kỵ đại nhân đã nói ”. Lưu Ký thứ nhất công nhận lời người khác đã nói, nếu không đã nói, “ hoàng thượng, ngài công lao sự nghiệp rất lớn, không có lỗi lầm gì ”. Sau đó ông lại nói là : “ Làm gì không có lỗi lầm chứ, có lỗi lầm mà ! ”. Ồ, như vậy thì đã đắc tội với những vị đại thần đó rồi. Cho nên rất đồng cảm nhân tình thế thái, người ta nói chỗ nào đúng thì công nhận, chỗ nào không đúng thì mình bổ trợ vào là được rồi. Không nên ra vẻ dựa vào tài trí của mình, trí huệ của mình mà khiến cho người khác cảm thấy mình thì cao, họ thì thấp, cái tôi nhìn thấy thì những bạn không nhìn thấy được, trong vô hình trung khiến người ta thấy không vui, hình thành sự trái chiều, như vậy cũng không tốt. Cuối cùng là thần tử trái chiều nhau thì cũng là tăng thêm sự lo ngại cho hoàng thượng, gánh nặng thêm cho hoàng thượng. Cho nên tất cả chúng ta ở trong đoàn thể mà hoàn toàn có thể điều hòa tốt nhân tình thế thái, ngôn từ nhu hòa, không ỷ tài trí lấn lướt người khác, đây cũng là khiến cho đoàn thể hoàn toàn có thể tương đối hòa thuận, cũng là khiến cho người chỉ huy giảm bớt đi được sự lo ngại so với thực trạng hòa thuận giữa mọi người. Rất nhiều người rất có tài, rất mưu trí, nhưng mà người chỉ huy của họ ngày ngày đều tổn thương tâm trí của họ, chính bới họ thường hay có lời lẽ đắc tội với người khác khiến cho nhân tâm trong đoàn thể bất hòa. Vì thế Lưu Ký thứ nhất công nhận những đại thần đã nói trước, chính do sau khi ông công nhận nên hoàng thượng cũng tương đối sung sướng. Tiếp đến là thật thành khẩn nêu ra, “ gần đây hoàng thượng ngài đương đầu với lời khuyên thì có vẻ như ở thái độ có gì đó đang phỏng vấn lại thần tử, khiến họ không dám nói cho xong, nói cho thấu đáo. Ngược lại, sau khi bị người phỏng vấn như vậy cũng không nói được thêm lời nào, cứ như vậy hoàn toàn có thể về sau cái phong khí khuyên can sẽ ngày càng suy giảm ”. Bởi vậy trong những câu truyện này, nhất định mỗi một nhân vật chính, những thái độ xử sự của họ đều là chỗ đáng để tất cả chúng ta học tập. Mà một minh chủ hoàn toàn có thể, “ khai mở con đường dám khuyên can, tiếp nhận lời khó nghe ”, đây là việc vô cùng hiếm có. Người cấp trên có cái tâm như vậy, luôn luôn có những lúc người cấp trên bày tỏ một thái độ nào mà vẫn không có ai khuyên, tất yếu trong đó phải có nguyên do, vậy thì người cấp trên này phải đi tìm hiểu và khám phá. Hoặc giả như những vị đại thần này hoàn toàn có thể quan sát thấy được, sau đó nhắc nhở người cấp trên, nếu không thì người chỉ huy sẽ không rõ yếu tố, “ ta đều đã hoàn toàn có thể đảm nhiệm vậy, vì sao mọi người vẫn không chịu khuyên ? ” .
Vào thời đại Tề Hoàn Công, Tề Hoàn Công muốn đặc biệt quan trọng sửa chữa thay thế lại một nơi, nơi đó hoàn toàn có thể thắp được đuốc để chiếu sáng, đề xướng mọi người cho lời khuyên với ông, mặc dầu khuyên tới nữa đêm cũng không sao, đem đuốc thắp lên trò chuyện tiếp. Kết quả, qua được vài tháng thì không còn một người nào khuyên nữa, Tề Hoàn Công cũng không biết yếu tố ở đâu. Sau đó, có một người hàng xóm bên cạnh lần tiên phong đến khuyên Tề Hoàn Công. Kết quả đã nói với Tề Hoàn Công : “ Tôi thời điểm ngày hôm nay đến trình làng với Hoàn Công ngài cái phép nhân chín lần chín ”. Mọi người đã học qua phép nhân, chín lần chín chưa ạ ? Mọi người chưa học sao ? 2 × 1 = 2, 2 × 2 = 4, … trong môn toán học thì gọi là gì ? Bảng cửu chương. Vừa rồi tôi nói bảng cửu chương mà sao những vị không có ai phản ứng hết vậy ? Hoàn Công vừa nghe : “ Mấy điều như vậy thì có gì để nói với tôi chứ, đơn thuần như vậy à ”. Sau đó vị hàng xóm này của Hoàn Công nói : “ Bẩm Hoàn Công, những vị đại thần, những bá tánh này, đều cảm thấy Ngài rất có học vấn, vì vậy không dám khuyên Ngài. Cảm thấy những điều nói đó Ngài đều hiểu, trong lòng còn cảm thấy có vẻ như bị Ngài chê cười nên không dám nói. Nhưng mà ngày hôm nay tôi là một người thô thiển, vả lại còn đem phép nhân, chín lần chín này nói với Ngài, Ngài đều hoàn toàn có thể tiếp đón. Tin tức này truyền ra bên ngoài, người ta mới dám khuyên Ngài nữa ”. Bởi vì người này ông hoàn toàn có thể đồng cảm được cách nghĩ về mặt tâm ý của thần dân, dùng chiêu thức rất thiện xảo tự mình đi đầu, sau đó khiến cho tâm niệm của thần dân bỏ đi được gánh lo, “ như thế mà Hoàn Công đều hoàn toàn có thể đảm nhiệm, vậy thì tất cả chúng ta cũng khuyến tấn những lời trung ”. Cho nên sau khi ông nói như vậy xong, Tề Hoàn Công nghe thấy rất có đạo lý. Thì ra ông hoàn toàn có thể hiểu được gánh nặng trong tâm ý của thần dân, liền sau đó phong thưởng cho ông và cho ông ra về. Sau đó đã có rất nhiều người mạnh dạn đến khuyên can Tề Hoàn Công .
Chúng ta cảm thấy được, có rất nhiều người đọc sách, hoặc giả là người có kỹ năng và kiến thức, họ đồng cảm nhân tâm cực kỳ nhạy bén. Mà thực ra, để hoàn toàn có thể đồng cảm được nhân tâm, thì hầu hết là tất cả chúng ta hoàn toàn có thể buông bỏ được chính mình. Các vị xem, cấp trên nói, “ tôi đều đã bảo rồi, đều hoàn toàn có thể khuyên, tại sao mọi người lại không khuyên ”. Kỳ thực, khi nói câu nói này thì vẫn là đứng trên góc nhìn nào vậy ? Tự mình là TT, “ tôi cũng đã làm như vậy rồi, làm thế nào vẫn chưa chịu khuyên chứ ”. Đó vẫn là nhu yếu người khác. Giả như tâm lý, “ đều đã nói rồi mà, sao họ vẫn không chịu khuyên gì cả ”, đặt mình vào vị trí người ta. “ Họ đang do dự điều gì, nổi lo của họ ở đâu ? ”. Vừa quy đổi ý niệm, liền hoàn toàn có thể cảm nhận được tâm tình của đối phương, thì hoàn toàn có thể dẫn dắt mọi người buông bỏ được những vướng mắc lo lắng, hoàn toàn có thể chân thành đối đãi nhau. Cho nên, thành tựu một vấn đề đều vẫn là phải cần những người có tâm như vậy, khéo hiểu lòng người như vậy đến giúp đến thôi thúc thành công xuất sắc .HẾT TẬP 43 – Xin xem tiếp tập 44 – Quần Thư Trị Yếu 360
Chia sẻ bằng cả trái tim. Công đức vô lượng !
Source: https://dichvusuachua24h.com
Category : Đào Tạo
