1. Khái niệm bảo hộ công dân
Bảo hộ công dân là hoạt động giải trí của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo vệ quyền và quyền lợi cùa công dân nước mình ở quốc tế, khi những quyền và quyền lợi này bị xâm hại ở quốc tế đó ( bảo hộ ngoại giao theo nghĩa hẹp ), đồng thời gồm có cả những hoạt động giải trí giúp sức về mọi mặt mà nhà nước dành cho công dân cùa nước mình đang ở quốc tế, kể cả trong trường hợp không có hành vi xâm hại nào tới những công dân của nước này ( bảo hộ ngoại giao theo nghĩa rộng ) .
Bảo hộ công dân hoàn toàn có thể gồm có những hoạt động giải trí có tính công vụ như cấp phép hộ chiếu, sách vở hành chính hoặc những hoạt động giải trí cố tính giúp sức, như trợ cấp kinh tế tài chính cho công dân khi họ gặp khó khăn vất vả, phổ cập những thông tin thiết yếu cho công dân nước mình tìm hiểu và khám phá về nước mà họ có dự tính tới vì nguyện vọng cá thể cho đến những hoạt động giải trí có tính phức tạp hơn như thăm hỏi động viên lãnh sự công dân bị bắt, bị giam hoặc triển khai những hoạt động giải trí bảo vệ và bảo vệ cho công dân nước mình được hưởng những quyền lọi và quyền lợi tối thiểu theo lao lý của nước thường trực hoặc luật quốc tế .
Theo một số học giả luật quốc tế, bảo hộ công dân là lĩnh vực mới trong quan hệ quốc tế, vì cho đến trước thế kỷ XVIII, việc bảo hộ công dân ở nước ngoài chưa được đặt ra trong quan hệ quốc tế. Đến thế kỷ xvin, do quan hệ thương mại quốc tế phát triển mạnh mẽ nên nhu cầu về bảo hộ người nước ngoài và tài sản của họ mới xuất hiện trong quan hệ giữa các quốc gia. Hiệp ước Jay 1794 giữa Mỹ và Anh đã mở ra thời kỳ mới trong quan hệ quốc tế – thời kỳ sử dụng cấc cơ quan trọng tài quốc tế như là phương tiện để giải quyết các tranh chấp thường xuyên phát sinh trong quá trình bảo hộ ngoại giao.
Bước sang thế kỷ XIX, thương mại quốc tế và cách mạng khoa học kỹ thuật có bước tăng trưởng đột biến. Giao lưu giữa những thể nhân, pháp nhân của những quốc gia tăng lên đáng kể. Bảo hộ ngoại giao trở thành công cụ của những nước mạnh ở châu Âu thường sử dụng để can thiệp vào việc làm nội bộ của vương quốc khác ở châu Mỹ La tinh, châu Phi. Trong tiến trình cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, bảo hộ công dân ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quan hệ giữa những vương quốc, đặc biệt quan trọng giữa những nước châu Âu với những nước châu Phi – Mỹ La tinh. Trong nhiều trường hợp bảo hộ công dân đã dẫn đến can thiệp bằng vũ lực để xử lý vấh đề tranh chấp. Hàng loạt cơ quan trọng tài quốc tế sinh ra theo điều ước quốc tế song phương trong khoảng chừng thời hạn cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX .
Sau Chiến tranh quốc tế lần thứ I, hội đồng quốc tế đã đưa yếu tố pháp điển hóa luật quốc tế, trong đó có những quy phạm về bảo hộ ngoại giao ra bàn hội nghị quốc tế tại Lahaye, bắt đầứ từ ngày 13/3/1930. Tuy nhiên, Hội nghị đã không đi tới thành công xuất sắc. Vì vậy, ván đề bảo hộ ngoại giao hầu hết được kiểm soát và điều chỉnh tại những điều ước quốc tế song phương có tương quan và những tập quán quốc tế được hình thành và vận dụng thoáng đãng trong nghành nghề dịch vụ này .2. Thẩm quyền bảo hộ công dân
Dựa trên cơ sở cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai, tính năng và khoanh vùng phạm vi hoạt động giải trí của những cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo hộ công dân, hoàn toàn có thể chia những cơ quan này ra hai loại :
– Cơ quan có thẩm quyền trong nước ;
– Cơ quan có thẩm quyền ở quốc tế .2.1 Hoạt động bảo hộ công dân của các cơ quan có thẩm quyền ở trong nước
Việc pháp luật cơ quan nhà nước nào có thẩm quyền bảo hộ công dân là trọn vẹn do luật vương quốc của nước hữu quan lao lý. Hầu hết những vương quốc đều giao nhiêm vụ theo dõi, triển khai bảo hộ công dân cho bộ ngoại giao. Bộ ngoại giao là cơ quan giám sát những hoạt động giải trí bảo hộ công dân của những cơ quan đại diện thay mặt của nước mình ở quốc tế đồng thời lầ cơ quan trực tiếp triển khai những giải pháp nhằm mục đích bảo vệ việc sửa đổi, bổ trợ hoặc phát hành những pháp luật pháp lý mới về bảo hộ ngoại giao, bảo vệ việc bảo hộ ngoại giao luôn được triển khai cố hiệu suất cao .
Bộ ngoại giao chịu trách nhiệm trước chính phủ về các hoạt động bảo hộ công dân ở trong nước cũng như ngoài nước. Trong trường hợp vấn đề bảo hộ ngoại giao cần giải quyết có liên quan tới các bộ, các ngành khác trong chính phủ thì bộ ngoại giao có trách nhiệm phối hợp hoạt động với các bộ, ngành có liên quan để giải quyết và báo cáo lại quốc hội.
Ngoài ra, trong thực tiễn hoật động bảo hộ công dân, có vương quốc pháp luật thẩm quyền này không chỉ thuộc về bộ ngoại giao mà còn thuộc về những cơ quan đặc trách khác nhau của nước mình hoặc vào những thời gian khác nhau, thẩm quyền bảo hộ công dân ở quốc tế lại do những cơ quan khác nhau thực thi. Như theo Luật cơ bản của đặc khu hành chính Hồng Kông – Trung Quốc, Cục nhập cư của đặc khu Hồng Kông là cơ quan chức năng có thẩm quyền tiên phong và rộng nhất về bảo hộ công dân, là cơ quan chính ở đặc khu phối hợp với những cơ quan đại diện thay mặt Trung Quốc ở quốc tế triển khai công tác làm việc bảo hộ công dân .
2.2 Cơ quan có thẩm quyền bảo hộ công dân ở nước ngoài
Theo nguyên tắc chung, thẩm quyền bảo hộ công dân nước mình ở quốc tế thuộc về những cơ quan đại diện thay mặt ngoại giao – lãnh sự của nước cử đại diện thay mặt tại nước nhận đại diên. Việc bảo hộ công dân do những cơ quan đại diên triển khai được ghi nhận trong những Công ước Viên 1961 về quan hệ ngoại giao, Công ước Viên 1963 về quan hệ lãnh sự .
Các cơ quan đại diện thay mặt này của những nước đều triển khai tính năng và thẩm quyền bảo hộ công dân. Canada có 278 cơ quan đại diên ngoại giao – lãnh sự, Mỹ có 257 cơ quan đại diên, Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Alien có 200 cơ quan đại diên ở quốc tế .
Khi thực thi những hoạt động giải trí bảo hộ công dân, những cơ quan chức năng có thẩm quyền phải dựa trên cơ sở pháp lý là những văn bản pháp lý vương quốc về bảo hộ công dân và những điều ước quốc tế hữu quan về bảo hộ công dân .
Nhìn chung, hoạt động giải trí bảo hộ công dân ở quốc tế hầu hết do cơ quan đại diện thay mặt của nhà nước trong quan hệ đối ngoại ở quốc tế thực thi. Nếu xét về việc làm đơn cử thì cán bộ, nhân viên cấp dưới lãnh sự là người trực tiếp thi hành những hoạt động giải trí bảo hộ, từ những việc làm không gây tác động ảnh hưởng đến nước khác như cấp những sách vở hành chính cho đến việc làm phức tạp và có tác động ảnh hưởng trực tiếp tới những vương quốc khác, như bảo hộ và trợ giúp công dân nước mình trước hành vi vi phạm pháp lý quốc tế của nước thường trực, bảo vê quyền và quyền lợi của công dân trước hành vi xâm hại của quốc tế khác .3. Các biện pháp bảo hộ công dân
Trong quy trình triển khai bảo hộ công dân, những nước hoàn toàn có thể triển khai nhiều giải pháp bảo hộ phong phú khác nhau, từ những giải pháp đơn thuần có tính hành chính như cấp hộ chiếu, visa xuất cảnh cho tối những giải pháp bảo hộ phức tạp và có tác động ảnh hưởng tới quan hệ ngoại giao giữa những nước hữu quan, như đưa vấn đề ra TANDTC quốc tế hoặc sử dụng những giải pháp có đặc thù ” răn đe ” để bảo hộ công dân .
Việc bảo hộ ngoại giao được tiến hành ở mức độ nào và áp dụng các biện pháp bảo hộ gì phụ thuộc vào nhiểu yếu tố như quyền lợi nào bị vi phạm, mức độ vỉ phạm, thái độ của nước sở tại, khả năng ảnh hưởng tới quan hê quốc tế, bối cảnh quốc tế… Nước thực hiện các hoạt động bảo hộ, tùy theo mức độ của vấh đề và quyền lợi, lợi ích cùa mình có thể áp dụng tuần tự hoặc đồng thời hoặc lựa chọn các biện pháp bảo hộ cần thiết theo sự đắnh giá của mình.
Biện pháp ngoại giao thường được coi là giải pháp tiên phong để thực thi bảo hộ công dân. Cơ sở pháp lý cùa giải pháp này là nguyên tắc xử lý tự do những tranh chấp quốc tế. Biện pháp ngoại giao được thực thi để bảo hộ công dân hoàn toàn có thể trải qua trung gian hòa giải, thương lượng hoặc đàm phán trực tiếp. Bên cạnh giải pháp ngoại giao, những vương quốc còn sử dụng những giải pháp trừng phạt kinh tế tài chính hoặc trừng phạt về ngoại giao so với nước vi phạm như thực thi chiến dịch vây hãm, cán vân, rút cơ quan đại diện thay mặt ngoại giao và hàng loạt cán bộ của cơ quan về nước hoặc hoàn toàn có thể đưa ra tòa án nhân dân quốc tế nhu yếu xử lý .
Mặc dù những giải pháp bảo hộ rất phong phú và nhiều mẫu mã nhưng khoanh vùng phạm vi những giải pháp bảo hộ được sử dụng vẫn phải chịu sự điếu chỉnh và số lượng giới hạn của luật quốc tế. Ví dụ, ttong điều ước quốc tế hoàn toàn có thể pháp luật, khi có sự vi phạm pháp lý thì giải pháp bảo hộ ngoại giao duy nhất được sử dụng là giải pháp trọng tài xét xử. Với trường hợp không có điều ước quốc tế thì hội đồng quốc tế hoàn toàn có thể hạn chế giải pháp bảo hộ bằng những tập quán quốc tế hiên hành. Giói hạn quan trọng nhất trong việc sử dụng giải pháp bảo hộ là không được sử dụng vũ lực trong bảo hộ ngoại giao. Mặc dù vậy, trong trong thực tiễn quan hệ giữa những riước, một số ít vương quốc lại cho rằng, việc sử dụng vũ lực là quyền của mình khi những giải pháp ‘ hòa bình khác đã được sử dụng hết mà không mang lại hiệu quả khả quan trong triển khai bảo hộ công dân nước mình. Các vương quốc theo quan điểm này đã biện hộ cho cách bảo hộ bằng vũ lực, coi việc sử dụng vũ lực trong bảo hộ công dân như thể giải pháp ở đầu cuối nên đã gây nhiều xích míc và xung đột đáng tiếc trong quan hệ giữa những nước hữu quan, làm mất uy tín của vương quốc triển khai bảo hộ ngoại giao bằng vũ lực. Mặt khác, thực tiễn bảo hộ ngoại giao cũng cần phải chú ý quan tâm tới mục tiêu thực sự của hoạt động giải trí này và không hề dùng bảo hộ công dân là nguyên cớ Giao hàng cho ý đồ và mục tiêu chính trị của vương quốc bảo hộ, làm tác động ảnh hưởng tới quan hệ của những bên tương quan vấ hình ảnh của vương quốc trên chính trường quốc tế .
Luật Minh Khuê (sưu tầm & biên tập)
Source: https://dichvusuachua24h.com
Category : Thương Hiệu