Bài giảng kế toán hàng tồn kho

Nguyên tắc kế toán Hàng tồn kho

1. Nhóm thông tin tài khoản hàng tồn kho được dùng để phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển hàng tồn kho của doanh nghiệp ( nếu doanh nghiệp triển khai kế toán hàng tồn kho theo giải pháp kê khai tiếp tục ) hoặc được dùng để phản ánh giá trị hàng tồn kho đầu kỳ và cuối kỳ kế toán của doanh nghiệp ( nếu doanh nghiệp thực thi kế toán hàng tồn kho theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ) .

2. Hàng tồn kho của doanh nghiệp là những tài sản được mua vào để sản xuất hoặc để bán trong kỳ sản xuất, kinh doanh bình thường, gồm:

   Bạn đang đọc: Kế toán hàng tồn kho

– Hàng mua đang đi trên đường ;– Nguyên liệu, vật tư ; Công cụ, dụng cụ ;– Sản phẩm dở dang ;– Thành phẩm, sản phẩm & hàng hóa ; hàng gửi bán ;– Hàng hóa được lưu giữ tại kho bảo thuế của doanh nghiệp .Đối với loại sản phẩm dở dang, nếu thời hạn sản xuất, luân chuyển vượt quá một chu kỳ luân hồi kinh doanh thương mại thường thì thì không được trình diễn là hàng tồn kho trên Bảng cấn đối kế toán mà trình diễn là gia tài dài hạn .Đối với vật tư, thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa có thời hạn dự trữ trên 12 tháng hoặc hơn một chu kỳ luân hồi sản xuất, kinh doanh thương mại thường thì thì không được trình diễn là hàng tồn kho trên Bảng cấn đối kế toán mà trình diễn là gia tài dài hạn .

1. Các loại mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, vật tư, gia tài nhận giữ hộ, nhận ký gửi, nhận ủy thác xuất nhập khẩu, nhận gia công … không thuộc quyền sở hữu và trấn áp của doanh nghiệp thì không được phản ánh là hàng tồn kho .
2. Kế toán hàng tồn kho phải được triển khai theo pháp luật của Chuẩn mực kế toán “ Hàng tồn kho ” khi xác lập giá gốc hàng tồn kho, giải pháp tính giá trị hàng tồn kho, xác lập giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được, lập dự trữ giảm giá hàng tồn kho và ghi nhận ngân sách .
3. Nguyên tắc xác lập giá gốc hàng tồn kho được pháp luật đơn cử cho từng loại vật tư, sản phẩm & hàng hóa, theo nguồn hình thành và thời gian tính giá .
4. Các khoản thuế không được hoàn trả được tính vào giá trị hàng tồn kho như : Thuế GTGT nguồn vào của hàng tồn kho không được khấu trừ, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường tự nhiên phải nộp khi mua hàng tồn kho .
5. Khi mua hàng tồn kho nếu được nhận kèm thêm mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa ( phòng ngừa trường hợp hỏng hóc ) thì kế toán phải xác lập và ghi nhận riêng loại sản phẩm, phụ tùng thiết bị thay thế sửa chữa theo giá trị hài hòa và hợp lý. Giá trị mẫu sản phẩm, hàng mua được xác lập bằng tổng giá trị của hàng được mua trừ đi giá trị mẫu sản phẩm, thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa .
6. Khi bán hàng tồn kho, giá gốc của hàng tồn kho đã bán được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ tương thích với lệch giá tương quan đến chúng được ghi nhận và tương thích với thực chất thanh toán giao dịch. Trường hợp xuất hàng tồn kho để khuyến mại, quảng cáo thì thực thi theo nguyên tắc :

a ) Trường hợp xuất hàng tồn kho để khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa …., kế toán ghi nhận giá trị hàng tồn kho vào ngân sách bán hàng ( chi tiết cụ thể hàng khuyến mại, quảng cáo ) ;b ) Trường hợp xuất hàng tồn kho để khuyến mại, quảng cáo nhưng người mua chỉ được nhận hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa ( ví dụ như mua 2 mẫu sản phẩm được khuyến mãi 1 mẫu sản phẩm …. ) thì kế toán phải phân chia số tiền thu được để tính lệch giá cho cả hàng khuyến mại, giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn ( trường hợp này thực chất thanh toán giao dịch là giảm giá hàng bán ) .9. Khi xác lập giá trị hàng tồn kho cuối kỳ, doanh nghiệp vận dụng theo một trong những giải pháp sau :a ) Phương pháp tính theo giá đích danh : Phương pháp tính theo giá đích danh được vận dụng dựa trên giá trị thực tiễn của từng thứ sản phẩm & hàng hóa mua vào, từng thứ loại sản phẩm sản xuất ra nên chỉ vận dụng cho những doanh nghiệp có ít loại sản phẩm hoặc loại sản phẩm không thay đổi và nhận diện được .b ) Phương pháp bình quân gia quyền : Theo chiêu thức bình quân gia quyền, giá trị của từng loại hàng tồn kho được tính theo giá trị trung bình của từng loại hàng tồn kho đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Giá trị trung bình hoàn toàn có thể được tính theo từng kỳ hoặc sau từng lô hàng nhập về, nhờ vào vào điều kiện kèm theo đơn cử của mỗi doanh nghiệp .c ) Phương pháp nhập trước, xuất trước ( FIFO ) : Phương pháp nhập trước, xuất trước vận dụng dựa trên giả định là giá trị hàng tồn kho được mua hoặc được sản xuất trước thì được xuất trước, và giá trị hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là giá trị hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất gần thời gian cuối kỳ. Theo chiêu thức này thì giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của lô hàng nhập kho ở thời gian đầu kỳ hoặc gần thời điểm đầu kỳ, giá trị của hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo giá của hàng nhập kho ở thời gian cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn kho .Mỗi giải pháp tính giá trị hàng tồn kho đều có những ưu, điểm yếu kém nhất định. Mức độ đúng mực và độ an toàn và đáng tin cậy của mỗi chiêu thức tùy thuộc vào nhu yếu quản trị, trình độ, năng lượng nhiệm vụ và trình độ trang bị công cụ giám sát, phương tiện đi lại giải quyết và xử lý thông tin của doanh nghiệp. Đồng thời cũng tùy thuộc vào nhu yếu dữ gìn và bảo vệ, tính phức tạp về chủng loại, quy cách và sự dịch chuyển của vật tư, sản phẩm & hàng hóa ở doanh nghiệp .

1. Đối với hàng tồn kho mua vào bằng ngoại tệ, phần giá mua phải căn cứ vào tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm phát sinh để ghi giá trị hàng tồn kho đã nhập kho (trừ trường hợp có ứng trước tiền cho người bán thì giá trị hàng tồn kho tương ứng với số tiền ứng trước được ghi nhận theo tỷ giá tại thời điểm ứng trước). Phần thuế nhập khẩu phải nộp được xác định theo tỷ giá tính thuế nhập khẩu của cơ quan Hải quan theo quy định của pháp luật. Chi tiết về kế toán chênh lệch tỷ giá được thực hiện theo quy định tại Điều 69 – hướng dẫn phương pháp kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái.

   Xem thêm: Bài giảng Kiểm toán căn bản – Bài 6: Kiểm toán chu trình hàng tồn kho và giá vốn hàng bán

2. Đến cuối niên độ kế toán, nếu xét thấy giá trị hàng tồn kho không tịch thu đủ do bị hư hỏng, lỗi thời, giá cả bị giảm hoặc ngân sách hoàn thành xong, ngân sách bán hàng tăng lên thì phải ghi giảm giá gốc hàng tồn kho cho bằng giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được của hàng tồn kho. Giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được là giá cả ước tính của hàng tồn kho trong kỳ sản xuất, kinh doanh thương mại thông thường trừ ( – ) ngân sách ước tính để hoàn thành xong loại sản phẩm và ngân sách ước tính thiết yếu cho việc tiêu thụ chúng .

Việc ghi giảm giá gốc hàng tồn kho cho bằng giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được được triển khai bằng cách lập dự trữ giảm giá hàng tồn kho. Số dự trữ giảm giá hàng tồn kho được lập là số chênh lệch giữa giá gốc của hàng tồn kho lớn hơn giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được của chúng .Tất cả những khoản chênh lệch giữa khoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho phải lập ở cuối kỳ kế toán này lớn hơn khoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho đã lập ở cuối kỳ kế toán trước, những khoản hao hụt, mất mát của hàng tồn kho, sau khi đã trừ ( – ) phần bồi thường do nghĩa vụ và trách nhiệm cá thể gây ra, và chi phí sản xuất chung không phân chia, được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ. Trường hợp khoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho được lập ở cuối kỳ kế toán này nhỏ hơn khoản dự trữ giảm giá hàng tồn kho đã lập ở cuối kỳ kế toán trước, thì số chênh lệch nhỏ hơn phải được hoàn nhập ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại .

1. Kế toán hàng tồn kho phải đồng thời kế toán cụ thể cả về giá trị và hiện vật theo từng thứ, từng loại, quy cách vật tư, sản phẩm & hàng hóa theo từng khu vực quản trị và sử dụng, luôn phải bảo vệ sự khớp, đúng cả về giá trị và hiện vật giữa thực tiễn về vật tư, sản phẩm & hàng hóa với sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết cụ thể .
2. Trong một doanh nghiệp ( một đơn vị chức năng kế toán ) chỉ được vận dụng một trong hai giải pháp kế toán hàng tồn kho : Phương pháp kê khai liên tục, hoặc giải pháp kiểm kê định kỳ. Việc lựa chọn chiêu thức kế toán hàng tồn kho vận dụng tại doanh nghiệp phải địa thế căn cứ vào đặc thù, đặc thù, số lượng, chủng loại vật tư, sản phẩm & hàng hóa và nhu yếu quản trị để có sự vận dụng thích hợp và phải được thực thi đồng nhất trong niên độ kế toán .

Các chiêu thức kế toán hàng tồn kho .a ) Phương pháp kê khai liên tục : Phương pháp kê khai tiếp tục là giải pháp theo dõi và phản ánh liên tục, liên tục, có mạng lưới hệ thống tình hình nhập, xuất, tồn vật tư, sản phẩm & hàng hóa trên sổ kế toán. Trong trường hợp vận dụng giải pháp kê khai tiếp tục, những thông tin tài khoản kế toán hàng tồn kho được dùng để phản ánh số hiện có, tình hình dịch chuyển tăng, giảm của vật tư, sản phẩm & hàng hóa. Vì vậy, giá trị hàng tồn kho trên sổ kế toán hoàn toàn có thể được xác lập ở bất kể thời gian nào trong kỳ kế toán .Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ vào số liệu kiểm kê trong thực tiễn hàng tồn kho, so sánh, so sánh với số liệu hàng tồn kho trên sổ kế toán. Về nguyên tắc số tồn kho thực tiễn phải luôn tương thích với số tồn kho trên sổ kế toán. Nếu có chênh lệch phải săn lùng nguyên do và có giải pháp giải quyết và xử lý kịp thời. Phương pháp kê khai tiếp tục thường vận dụng cho những doanh nghiệp sản xuất ( công nghiệp, xây lắp … ) và những doanh nghiệp thương nghiệp kinh doanh thương mại những mẫu sản phẩm có giá trị lớn như máy móc, thiết bị, hàng có kỹ thuật, chất lượng cao …b ) Phương pháp kiểm kê định kỳ :– Phương pháp kiểm kê định kỳ là chiêu thức hạch toán địa thế căn cứ vào tác dụng kiểm kê trong thực tiễn để phản ánh giá trị tồn kho cuối kỳ vật tư, sản phẩm & hàng hóa trên sổ kế toán tổng hợp và từ đó tính giá trị của sản phẩm & hàng hóa, vật tư đã xuất trong kỳ theo công thức :

Trị giá hàng xuất kho trong kỳ

=

Trị giá hàng tồn kho đầu kỳ

+

Tổng trị giá hàng nhập kho trong kỳ

–

Trị giá hàng tồn kho cuối kỳ

– Theo giải pháp kiểm kê định kỳ, mọi dịch chuyển của vật tư, sản phẩm & hàng hóa ( nhập kho, xuất kho ) không theo dõi, phản ánh trên những thông tin tài khoản kế toán hàng tồn kho. Giá trị của vật tư, sản phẩm & hàng hóa mua và nhập kho trong kỳ được theo dõi, phản ánh trên một thông tin tài khoản kế toán riêng ( thông tin tài khoản 611 “ Mua hàng ” ) .– Công tác kiểm kê vật tư, sản phẩm & hàng hóa được triển khai cuối mỗi kỳ kế toán để xác lập trị giá vật tư, sản phẩm & hàng hóa tồn kho trong thực tiễn, trị giá vật tư, sản phẩm & hàng hóa xuất kho trong kỳ ( tiêu dùng cho sản xuất hoặc xuất bán ) làm địa thế căn cứ ghi sổ kế toán của thông tin tài khoản 611 “ Mua hàng ”. Như vậy, khi vận dụng giải pháp kiểm kê định kỳ, những thông tin tài khoản kế toán hàng tồn kho chỉ sử dụng ở đầu kỳ kế toán ( để kết chuyển số dư đầu kỳ ) và cuối kỳ kế toán ( để phản ánh giá trị trong thực tiễn hàng tồn kho cuối kỳ ) .– Phương pháp kiểm kê định kỳ thường vận dụng ở những doanh nghiệp có nhiều chủng loại sản phẩm & hàng hóa, vật tư với quy cách, mẫu mã rất khác nhau, giá trị thấp, sản phẩm & hàng hóa, vật tư xuất dùng hoặc xuất bán tiếp tục ( shop kinh doanh nhỏ … ). Phương pháp kiểm kê định kỳ hàng tồn kho có ưu điểm là đơn thuần, giảm nhẹ khối lượng việc làm hạch toán. Nhưng độ đúng chuẩn về giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa xuất dùng, xuất bán bị tác động ảnh hưởng của chất lượng công tác làm việc quản trị tại kho, quầy, bến bãi rộng lớn .

 

Quay lại : Học kế toán thực hành thực tế